Λισαβόνα: Μια πολύχρωμη πρόκληση, με φόντο τον Ατλαντικό | Ταξίδι - planbemag.gr
Plan Be Mag
Ταξίδι

Λισαβόνα: Μια πολύχρωμη πρόκληση, με φόντο τον Ατλαντικό

Νοσταλγική, μυστηριακή, γεμάτη χρώμα και συναίσθημα, αυτή η μεσογειακή μητρόπολη, υπό τους ήχους των φάντος, θα μας συναρπάσει χάρη στην αυθεντικότητα και τη φιλόξενη “καρδιά” της.

της Έλενας Κιουρκτσή

Η Λισαβόνα, πόλη με σημαντικό ναυτικό παρελθόν, χτισμένη στις εκβολές του μεγαλύτερου ποταμού της Ιβηρικής Χερσονήσου, του Τάγου, αντικρίζει τον Ατλαντικό και συνδυάζει την κοσμοπολίτικη ζωντάνια μιας σύγχρονης μεγαλούπολης με μια παλιομοδίτικη αύρα.

Η ιστορική, κοινωνική και οικονομική πορεία της χώρας είχε άμεσο αντίκτυπο στη ζωή της ιδιαίτερης αυτής πρωτεύουσας και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής, αλλά και στη σημερινή εικόνα της.

Πρόκειται για μια οικεία και συνάμα γοητευτική πόλη, με παλιά μεγαλόπρεπα κτίρια, ωραία προάστια, αλλά και γραφικές γειτονιές που σκαρφαλώνουν στους εφτά λόφους της. Από το Bairro Alto ως την Estrela και την Alfama (η μόνη που έμεινε ανέγγιχτη από τους σεισμούς) και από την Baixa μέχρι το πολυτελές Lapas και το σύγχρονο κομμάτι της περιοχής της ΕΧPΟ, η Λισαβόνα κρύβει ανέλπιστες εκπλήξεις.

Περπατώντας στην πόλη
Για να γνωρίσουμε τη Λισαβόνα, ο καλύτερος τρόπος είναι να την περπατήσουμε ή να περιηγηθούμε με τα παλιά τραμ (παρότι συνήθως είναι ασφυκτικά γεμάτα και αγκομαχούν στις ανηφόρες). Μπορούμε να ανεβούμε στους λόφους και στο μαυριτανικό κάστρο του S. Jorge με την πανοραμική θέα (www.castelodesaojorge.pt), να περιπλανηθούμε δίπλα στον Τάγο και να εξερευνήσουμε τις γραφικές γειτονιές με τα καφέ και τα άπειρα ρεστοράν.
Ενδιαφέρον έχουν και οι βόλτες στο Μπέλεμ, αφού περάσουμε πρώτα από το επιβλητικό μοναστήρι του Αγίου Ιερώνυμου (έργο του 16ου αιώνα). Σε καμία περίπτωση να μην πληρώσουμε είσοδο για να το επισκεφτούμε, αφού όλη η ουσία και μαγεία του βρίσκονται στο παρεκκλήσι του, με δωρεάν είσοδο.
Αξίζει να κατευθυνθούμε προς τον πύργο του Μπέλεμ, ο οποίος έχει χτιστεί με βάση την αρχιτεκτονική μανουελίνο (μια πορτογαλική παραλλαγή του ύστερου γοτθικού ρυθμού). Υπήρξε η αφετηρία των θαλασσοπόρων και έχει υπάρξει μάρτυρας στις προσευχές για επιτυχή αποτελέσματα του εθνικού ήρωα-εξερευνητή Vasco da Gama πριν ξεκινήσει τα ταξίδια του. Εκεί κοντά βρίσκεται και ένα τεράστιο γλυπτό προς τιμήν των θαλασσοπόρων (κατ’ ουσία κατακτητών). Σε αυτή τη γειτονιά θα συναντήσουμε και το Ναυτικό Mουσείο, το Μουσείο των Βασιλικών Αμαξών, αλλά και τον Πολυχώρο-Πολιτιστικό Κέντρο και Σπίτι του Design.


Φάντος και πολύ… κλάμα
Η Λισαβόνα είναι η πόλη που, στα στενά σοκάκια της (αλλά και σε τουριστικά μαγαζιά), ακούγονται σχεδόν σπαρακτικά τα “εθνικά” φάντος, με μελαγχολική διάθεση. Φάδο (στα Πορτογαλικά σημαίνει “μοίρα ή πεπρωμένο”) ονομάζεται το είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, αν και σίγουρα έχει παλαιότερες ρίζες. Η μουσική είναι στενάχωρη, το ίδιο κι οι στίχοι, που συχνά μιλούν για την ξενιτιά στη θάλασσα ή για τη ζωή των φτωχών.
Ενημερωτικά, κάποια από τα σύγχρονα φάδος, παρότι έχουν κρατήσει τον δακρύβρεχτο ρυθμό τους, συνοδεύονται από στίχους γεμάτους χαρά και ευτυχία, αλλά με την ίδια άπελπι ερμηνεία της – γεγονός ολίγον σουρεαλιστικό.



lisavona2

Γεύση από μουσεία
Παρότι τα μουσεία της Λισαβόνας δύσκολα συγκρίνονται με τα μητροπολιτικά των μεγάλων πρωτευουσών, βρίσκονται πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα και είναι όντως αξιόλογα.
Ξεχωρίζουν το Εθνικό Μουσείο Azulejo με τον ονειρικό κήπο του, στο οποίο εκτίθενται τα ομώνυμα πορτογαλέζικα πλακάκια (η ονομασία τους είναι αραβικής προέλευσης και σημαίνει “γυαλισμένη πέτρα”). Σε μερικά σημεία της πόλης – και κυρίως στο κέντρο – υπάρχουν κτίρια με καλυμμένες προσόψεις από azulejos. Όμως, τα παλαιότερα κτίρια, με τα θαυμαστά αυτά πλακάκια στις προσόψεις τους, είναι λιγοστά εξαιτίας του καταστροφικού σεισμού του 1755. Έτσι, πλακάκια με αυθεντικά σχέδια βρίσκει κανείς σήμερα σε προσόψεις ή στα εσωτερικά λιγοστών κτιρίων, στα μουσεία και στις βιτρίνες των παλαιοπωλείων (www.museudoazulejo.gov.pt/).
Ενδιαφέρον έχουν το Εθνικό Μουσείο Αρχαίας Τέχνης (www.museudearteantiga.pt), το Μουσείο Γκιουλμπεκιάν, όπου στεγάζεται η περίφημη συλλογή του δωρητή του (https://gulbenkian.pt/museu/en) και το Archaeological Nucleus, υπό την αιγίδα της τράπεζας Millemium, με εξαιρετική ξενάγηση (Rua Dos Correiros 21, τηλ.: +351 21 113 1004).

Λίγο ακόμα περπάτημα
Η αλήθεια είναι πως στη Λισαβόνα οι ανηφόρες είναι πολλές. Ευτυχώς το σημείο της πόλης που θυμίζει περισσότερο το παρελθόν και, ταυτόχρονα, εκφράζει τη σύγχρονη όψη της Λισαβόνας, είναι επίπεδο και απαιτεί λιγότερη… εκγύμναση. Πρόκειται για την κεντρική Λεωφόρο της Ελευθερίας: με μεγάλα παρτέρια και σκιερούς βοηθητικούς δρόμους, επιβλητικά κτίρια, αγάλματα και σικάτα μαγαζιά.
Προς το τέλος του δρόμου βρίσκεται το Chiado με το ονομαστό Elevador de Santa Justa, ένα νεογοτθικό ασανσέρ 45 μέτρων που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1902 και επιτρέπει στους επισκέπτες να έχουν μια πανοραμική άποψη της πόλης. Καθότι οι ουρές έχουν και εδώ την τιμητική τους – όπως και ευρύτερα στη Λισαβόνα –, δεν χάνουμε κάτι αν δεν ανέβουμε.

Κοντινές εκδρομές, εντυπωσιακές ανακαλύψεις
Από τον σταθμό Cais do Sodre έχει συχνά δρομολόγια ο προαστιακός για την κοντινή “πορτογαλική Ριβιέρα”, το Cascais, ένα πρώην γραφικό ψαροχώρι που έχει μετατραπεί σε λουτρόπολη με βίλες, αλλά και το γειτονικό Estoril. Εξίσου κοντινή και προσιτή με τρένο από τον σταθμό Rossio είναι η παραμυθένια πόλη Sintra: τόπος κατοικίας αριστοκρατών και Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Μάλιστα, σύμφωνα με μια ισπανική ρήση, το να έχουμε δει όλο τον κόσμο και να μην έχουμε δει τη Sintra είναι σαν να μην έχουμε δει τίποτα. Και για κάποιον “ανεξήγητο” λόγο, οι κάτοικοι πιστεύουν πως ο Λόρδος Βύρωνας πέθανε εκεί (και όχι στο Μεσολόγγι), γι’ αυτό και όλα σχεδόν τα μαγαζιά φέρουν το όνομά του.
Εκεί θα ανηφορίσουμε για το εντυπωσιακό Palacio Nacional da Pena, ανάμεσα σε ονειρική φύση, του οποίου η ανάμεικτη αρχιτεκτονική αντανακλά τις οικιστικές απόψεις των ευγενών της εποχής.
Αν επιθυμούμε μια πιο “προσωπική” ξενάγηση και μετάβαση με αυτοκίνητο, να προτιμήσουμε το Τours de Portugal (τηλ.: +351 938290005, www.toursdeportugal.net) ή τον έμπειρο Alexandro Rebelo (τηλ.: +351 910 023 515, colibript@gmail.com) που, με πολύ καλές τιμές, προτείνει διάφορες ενδιαφέρουσες εξορμήσεις τόσο εντός Λισαβόνας, όσο και στα πέριξ της – συμπεριλαμβανομένων των παραπάνω, όπως και του Παλατιού Queluz, με την αίθουσα του Δον Κιχώτη και τους απίστευτης ομορφιάς κήπους.
Αν ενοικιάσουμε αυτοκίνητο, να μην παραλείψουμε να βρεθούμε στο δυτικότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης, το Cabo da Roca και στο Bocca do Inferno (Στόμα της Κόλασης), όπου τα κύματα εκτινάσσονται σε μια κάθετη τρύπα στα βράχια, δημιουργώντας έναν πίδακα σαν γκέιζερ.

Χρήσιμες πληροφορίες
Διαμονή: Στο Pensao Praca da Figueira τα δωμάτια είναι περιποιημένα και η τοποθεσία του ξενοδοχείου πολύ βολική, από 58 ευρώ το δίκλινο (Travessa Nova de S. Domingos Nº9 3º, τηλ.: +351 21 342 6757, http://www.pensaopracadafigueira.com/eng/index.php).
Το Hotel Principe Lisboa θεωρείται από τα καλύτερα της πόλης, από 93 ευρώ το δίκλινο (Av. Duque de Ávila 201, τηλ.: +351 21 359 2050, www.hotelprincipelisboa.com).
Δημοφιλές τετράστερο ξενοδοχείο, το Hotel Santa Justa, από 110 ευρώ το δίκλινο (R. dos Correeiros 204, τηλ.: +351 21 049 9000, www.hotelsantajustalisboa.com/en/).

Καφέ και pasteis: Οι Πορτογάλοι λατρεύουν τον καφέ και τα παραδοσιακά γλυκάκια της χώρας τους, ονόματι pasteis de nata, που σερβίρονται με κανέλα και άχνη ζάχαρη. Θα τα βρούμε παντού στην πόλη, αλλά ο “ναός” της παραγωγής τους είναι το ζαχαροπλαστείο Pasteis de Belem που διαθέτει τα καλύτερα στη Λισαβόνα. Και αυτό ίσως γιατί οι μοναχοί από το Μοναστήρι του Αγίου Ιερώνυμου (που βρίσκεται πολύ κοντά στο διάσημο αυτό ζαχαροπλαστείο), εφευρέτες αυτής της “θεϊκής” συνταγής, την πούλησαν στην οικογενειακή επιχείρηση του Pasteis de Belem και, έτσι, έχει μείνει μυστική και αναλλοίωτη από το 1837. Το ζαχαροπλαστείο είναι μεγάλο, ωραία διακοσμημένο με γαλανόλευκα πλακάκια azulejos, και οι ουρές είναι ασύλληπτα ατελείωτες από το πρωί. Η καλύτερη ώρα να ψωνίσουμε και να σερβιριστούμε είναι αργά το απόγευμα (Rua de Belém nº 84 a 92, www.pasteisdebelem.pt).
Ατμοσφαιρική, από τις πιο παλιές (του 1829) και παραδοσιακές patisserie είναι η Confeitaria Nacional που, σε ένα αριστοκρατικό περιβάλλον άλλων εποχών, σερβίρει μοσχομυριστό καφέ, λικέρ, τσάι και φρεσκότατα γλυκά και αλμυρά σνακ (Praça da Figueira 18B, http://confeitarianacional.pt/en/mainshop/).
Για πολύ δυνατό εσπρέσο, που οι ντόπιοι αποκαλούν ‘Bica’, αξίζει μια στάση στο Brasileira, ένα παλιό καφέ, στέκι διανοουμένων (όπως του εθνικού ποιητή Fernando Pesoa, το άγαλμα του οποίου κοσμεί το πεζοδρόμιο), με μποέμικη ατμόσφαιρα (R. Garrett 120).

lisavona3

Για καλό φαγητό: Το ρεστοράν Stasha βρίσκεται σε μια πρώην κακόφημη περιοχή που έσφυζε από πορνεία και παραβατικότητα και τώρα απολαμβάνει ανάλογη χίπστερ αίγλη, όπως το Γκάζι ή του Ψυρρή στην Αθήνα. Μικρό και πάντα γεμάτο, προσφέρει πεντανόστιμα πιάτα, με σπεσιαλιτέ τα θαλασσινά (R. das Gáveas 29, τηλ.: +351 21 343 1131, κρατήσεις: thefork.pt).
Πολύ καλό και το ρεστοράν-μπιραρία Pinoquio, με απλή και ευχάριστη ατμόσφαιρα και προσεγμένα πιάτα (Praça dos Restauradores 79, τηλ.: +351 21 346 5106, (www.restaurantepinoquio.pt). Καλή επιλογή και η Cervejaria Ramiro με εκλεκτά θαλασσινά και δροσερές μπίρες (Av. Almirante Reis nº1 – H, τηλ.: +351 21 885 1024, www.cervejariaramiro.pt).
Το Marisqueria Uma είναι μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση στο κέντρο της πόλης, που προσφέρει καταπληκτικές γεύσεις με θαλασσινά και ρύζι (R. dos Sapateiros 177, τηλ.: +351 21 342 7425). Η κλειστή αγορά Time Out Market ήταν μια ιδέα ενός Πορτογάλου δημοσιογράφου, που σκέφτηκε σε αυτόν τον χώρο να πωλούνται και να σερβίρονται γεύσεις από την Πορτογαλία και από όλο τον κόσμο. Αξίζει να την επισκεφτούμε για τη χαρούμενη ατμόσφαιρα, την ποικιλία νόστιμων εδεσμάτων (ω ναι, και ελληνικών!) και το ανέμελο “στιλ” της (Mercado da Ribeira Avenida 24 de Julho, www.timeoutmarket.com).

Oceanario de Lisboa
Μια υπέροχη συνάντηση με το απέραντο γαλάζιο, παρέα με πολύχρωμους, τρομακτικούς, παράξενους, πανέμορφους, εντυπωσιακούς ή και απλά απαθείς “ενοίκους”, προσφέρει το Ενυδρείο της Λισαβόνας – ενδεχομένως το μεγαλύτερο και καλύτερο της Ευρώπης – με ουσιαστικό σεβασμό στο περιβάλλον.
Το soundtrack που συνοδεύει την ξενάγηση των επισκεπτών αποτελεί σύνθεση από ήχους των ωκεανών, μιξαρισμένους με φωνές θαλάσσιων πλασμάτων, ανέμους και παφλασμούς κυμάτων. Όσα ενυδρεία και αν έχουμε επισκεφτεί, το συγκεκριμένο αποτελεί μια εμπειρία πραγματικά εξαιρετική (Esplanada Dom Carlos I s/no, www.oceanario.pt).

lisavona4

Τοπικές νοστιμιές: Αναμφίβολα, κυριαρχεί η ψητή σαρδέλα και ο μπακαλιάρος που τον μαγειρεύουν με 365 διαφορετικούς τρόπους, έναν για κάθε μέρα του χρόνου. Συχνά συνοδευτικά είναι οι σούπες, όπως η caldo verde (με λάχανο) και η sopa de alho (με σκόρδο και ψωμί), αλλά και τα chouricos (καπνιστά λουκάνικα). Από τα γλυκίσματα ξεχωρίζει το pudim (σαν κρέμα καραμελέ) και, όπως αναφέραμε, τα μικρά αλλά ονειρικά pasteis de nata (με κρέμα αβγού και κανέλα). Αγαπημένο έδεσμα των ντόπιων είναι και το χειροποίητο γλυκό ψωμί με ζάχαρη ή μέλι (massa sovada).

Νυχτερινή ζωή: Το Bar Procopio με το art nouveau ντεκό ενδείκνυται για ποτό και κουβέντα με φίλους. Εκεί θα συναντήσουμε κάθε ηλικίας κόσμο – από 20άρηδες έως 65άρηδες – να διασκεδάζουν υπό τους ήχους bossa nova (Rua João Penha 21 A, http://barprocopio.com/en/). Το Vestigius αξίζει για το εξαιρετικά εκλεπτυσμένο περιβάλλον του, τη σαγηνευτική θέα και τη μεγάλη γκάμα από κρασιά και ποτά που διαθέτει (Rua Da Cintura do Porto de Lisboa, Cais do Sodré, Armazém A, Nº 17, http://www.vestigiuspt/). Το Hot Clube είναι από τα παλαιότερα jazz club στην Ευρώπη και δικαίως συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 100 καλύτερα του κόσμου. Καθαρά ποτά, ωραίο περιβάλλον και φανταστικά live (Praça da Alegria, 48, http://www.hcp.pt/).

Τι να ψωνίσουμε: Κονσέρβες σαρδέλες (και σε ωραίες συσκευασίες). Τα είδη λαϊκής τέχνης, τα κεραμικά και οι δαντέλες, εκτός από καλαίσθητα, είναι και καλής ποιότητας. Για σουβενίρ με ποικιλία ενδείκνυται το Lisbon Lovers (Avenida da Liberdade 83, shop.lisbonlovers.com).

Πώς να πάμε: Από το διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας εκτελούνται απευθείας πτήσεις (διάρκεια 4 ώρες και 15 λεπτά περίπου), αλλά και με μετεπιβιβάσεις, ανάλογα την αεροπορική εταιρεία.

www.visitlisboa.com