Ο άνθρωπος κρύβει τεράστια δύναμη. Πρωτίστως ψυχική. Η σωματική, μοιραία, κάποτε φθίνει – ακόμα κι αν σε κάποια στιγμή της ζωής σου είχες αποκτήσει φυσική κατάσταση επαγγελματία αθλητή. Η ψυχική δύναμη, όμως, είναι η πραγματική σου περιουσία, εκείνη που σε χαρακτηρίζει μέχρι τέλους, εκείνη που αποκτάται μέσα από σκληρή “προπόνηση” υπό δύσκολες –προσωπικές, επαγγελματικές, κοινωνικές– συνθήκες και “τραυματισμούς” της ψυχής… Και συχνά τη συναντάς σε ανθρώπους που, στον αγώνα της καθημερινής ζωής, θα περίμενες να κάθονται στην κερκίδα.
Στον μήνα που πέρασε, έτυχε να σκεφτώ το ίδιο πράγμα, σε διαφορετικές περιπτώσεις:
Σε μια ενημέρωση περί Νωτιαίας Μυϊκής Ατροφίας, ένας εκ των ομιλητών, ο Δρ. Στέλιος Κυμπουρόπουλος, ο οποίος ζει με τη νόσο καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο, κατάφερε να καθηλώσει εμένα στη δική μου, συμβατική, καρέκλα, όχι μόνο με τον αξιοθαύμαστο τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει την ασθένειά του, αλλά κυρίως με εκείνη την ηρεμία και το χαμόγελο που είχε ζωγραφισμένο στα χείλη του, από τη στιγμή που μπήκε στην αίθουσα. Κάνοντάς με να αναρωτηθώ: “Εγώ πότε χαμογέλασα τελευταία φορά έτσι, απλώς και μόνο επειδή ξύπνησα καλά το πρωί;”. Δεν θυμάμαι να το έκανα ποτέ…
Σε αντίθεση με εκείνον, ο οποίος, παρά τις δυσμενείς προβλέψεις για την περιορισμένων δυνατοτήτων ζωή που τον περίμενε, κατάφερε να είναι σήμερα Ψυχίατρος στο Π.Γ.Ν. “Αττικόν” και να παρουσιάζει την ασθένεια στους δημοσιογράφους όχι μόνο ως πάσχων, αλλά και ως λειτουργός Υγείας. Πόσοι, αλήθεια, είναι ικανοί για ένα τέτοιο “χρυσό μετάλλιο” ζωής;
Κάτι ανάλογο ήταν και η κα Βάσω Μαράκα, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΠΟΑμΣΚΠ), με την οποία μιλήσαμε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Δεν θυμάμαι να την έχω δει ποτέ σκυθρωπή, δεν θυμάμαι να την έχω δει ποτέ άκεφη. Αντιθέτως, πάντα “ετοιμοπόλεμη”, υπερασπίζεται σθεναρά τα δικαιώματα των ασθενών. “Η λέξη ‘αναπηρία’ δεν δηλώνει πλήρη ανικανότητα, είναι ένα σύμπτωμα… Με περιορίζει ως άτομο, αλλά δεν με καθιστά ανίκανο. Πλήρης ανικανότητα είναι όταν δεν αναπνέω!”, λέει – και την πιστεύω. Γιατί η ίδια είναι η ζωντανή απόδειξη όσων υποστηρίζει.
Aλλά υπήρξε και μια άλλη περίπτωση: Δεν ήταν επιστήμονας, δεν ενεργούσε εξ ονόματος κανενός άλλου ασθενούς. Ήταν ένας δικός μου άνθρωπος, χτυπημένος από τη συχνότερη σοβαρή ασθένεια των καιρών μας· μια κοπέλα μικρόσωμη και αδύνατη, την οποία είδα να μεταμορφώνεται σε “γίγαντα” χορεύοντας περήφανα ζεϊμπέκικο στον γάμο του αδελφού της, λες και εκείνη την ώρα είχαν εκμηδενιστεί όλα – και οι αγωνίες, και η καταπόνηση, και η ταλαιπωρία. Υπήρχε μόνο η επιθυμία της να είναι δυνατή, να είναι “εκεί” για να ζήσει τη στιγμή· υπήρχε μόνο η δίψα για ζωή. Και μπροστά σ’ αυτό μπορείς μόνο να υποκλιθείς.
Μαρία Σ. Λυσάνδρου