Το να έχουμε ένα υγιές βάρος είναι πολύ σημαντικό για τη σωματική μας υγεία. Και συνήθως το αντιλαμβανόμαστε όταν “το παρακάνουμε” με το φαγητό. Αρκετοί άνθρωποι, μετά τις γιορτές και κατά τη διάρκεια των επόμενων έξι μηνών, αποφασίζουν να ξεκινήσουν κάποιο πρόγραμμα αδυνατίσματος. Όμως συχνά ακολουθούν ανορθόδοξους τρόπους για να επιτύχουν αυτόν τον στόχο, συνήθως λόγω του ορισμού στον εαυτό τους ενός αυστηρού χρονικού περιθωρίου για να επιτύχουν το αποτέλεσμα. Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος Γιάννης Δημακόπουλος δίνει 5 συμβουλές σε όποιον θέλει να μπει σε πρόγραμμα αδυνατίσματος.
• Το να τρώμε σωστά μας κάνει να νιώθουμε καλά
Με βάση την επαγγελματική μου εμπειρία, ως διαιτολόγος-διατροφολόγος, βλέπω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν ξεκινούν μια προσπάθεια αδυνατίσματος, αντιλαμβάνονται τις καλές διατροφικές συνήθειες ως μέσο για να επιτύχουν την απώλεια βάρους, αλλά πολλές φορές όχι ως φροντίδα προς το σώμα. Όμως, είτε κάνουμε δίαιτα είτε όχι, η ισορροπημένη διατροφή μάς κάνει να νιώθουμε καλύτερα οργανικά και ψυχολογικά και, κατά συνέπεια, επηρεάζει και τη συμπεριφορά μας προς το φαγητό θετικά. Δηλαδή υπάρχει ένας “φαύλος” κύκλος βελτίωσης. Το αντίστροφο συμβαίνει όταν “τιμωρούμε” τον εαυτό μας με “αδυνατιστικές” τροφές. Δεν νιώθουμε καλά, δεν απολαμβάνουμε το φαγητό μας και έχουμε ολοένα και λιγότερο κίνητρο να συνεχίσουμε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, χρειάζεται ψυχραιμία και υπομονή, ώστε να ξαναμπούμε στον “σωστό” δρόμο.
• Δεν θα μας οδηγήσει πουθενά να τρώμε όσο θέλουμε, επειδή θα το “κάψουμε” αυξάνοντας τη σωματική μας δραστηριότητα
Η σωματική δραστηριότητα έχει πολλά οφέλη και μπορεί να μας βοηθήσει στην προσπάθειά μας να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος. Όμως, το να προσπαθούμε να προσαρμόσουμε την ποσότητα της σωματικής μας δραστηριότητας με βάση το τι φάγαμε ή τι πρόκειται να φάμε, δεν θα μας βοηθήσει και, ακόμα περισσότερο, μπορεί να καθυστερήσει τη μείωση του σωματικού μας βάρους. Επιπρόσθετα, αρκετές φορές, υπερεκτιμούμε τις καύσεις μας από την άσκηση, ειδικά αν κάνουμε κάποια έντονη σωματική δραστηριότητα, και αυτό μας οδηγεί στο να έχουμε μια νοοτροπία επιβράβευσης για τον κόπο μας, με περισσότερο φαγητό. Τα παραπάνω δεν υποδεικνύουν ότι δεν θα πρέπει να κάνουμε γυμναστική, αλλά, αν έχουμε κατά νου να κάνουμε έντονη άσκηση για να αδυνατίσουμε, ίσως πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική μας.
• Το γλυκό μπορεί είναι απολαυστικό και να αποτελεί μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής
“Προσέχω τη διατροφή μου” δεν σημαίνει ότι τρώω μόνο μαρούλι με κοτόπουλο. Ίσα-ίσα, το σώμα μας έχει ανάγκη μια σειρά από θρεπτικά συστατικά, που η μονοτονία στις επιλογές δεν μπορεί να προσφέρει. Ακόμη, το φαγητό το χρειαζόμαστε για την επιβίωσή μας – μέσα, όμως, από τη γεύση προσφέρει και απόλαυση. Με βάση τα παραπάνω, και το γλυκό μπορεί να ενσωματωθεί ισορροπημένα σε ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος.
• Ποτέ δεν είναι σωστό να κρίνουμε έναν άνθρωπο από το σωματικό του βάρος. Ποτέ!
Συχνά ακούμε ανθρώπους να μας λένε σ’ εμάς ή σε άλλους “Πρέπει να σταματήσεις να τρως”, “Πώς έχεις γίνει έτσι;”, “Την υγεία σου δεν τη σκέφτεσαι;” κ.ά. Αυτό, αν συμβαίνει καλοπροαίρετα, βασίζεται στην ιδέα ότι το να νιώσουμε ντροπή θα μας κινητοποιήσει να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος. Όμως οι μελέτες δείχνουν πως το λεγόμενο “fat shaming” δεν κινητοποιεί τους ανθρώπους να μειώσουν το βάρος τους, τους κάνει να νιώθουν άσχημα με τον εαυτό τους και, ουσιαστικά, τους οδηγεί στο να καταναλώνουν περισσότερο φαγητό και να το αυξάνουν. Άλλες έρευνες υποδεικνύουν ότι η κριτική και η παρενόχληση σχετικά με το σωματικό βάρος αυξάνει το ρίσκο αυτών των ανθρώπων για παχυσαρκία 2,5 – 6,6 φορές μέσα στα επόμενα χρόνια.
Μια τέτοια συμπεριφορά μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα τα άτομα που δέχονται την κριτική να αποκτήσουν κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, μειωμένη αυτό-εκτίμηση κ.ά. Με λίγα λόγια: το fat shaming κάνει “ζημιά” τόσο σε οργανικό, όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.
• Θα πρέπει να εργαστούμε και να κοπιάσουμε για να πετύχουμε
Δεν υπάρχουν εύκολες ή γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους. Δεν υπάρχουν. Απαιτείται προσπάθεια σε επίπεδο συμπεριφορικό/ψυχολογικό (αλλαγές στις συνήθειές μας), αλλά και σε πρακτικό επίπεδο (προετοιμασία και οργάνωση του φαγητού). Όμως όσο πιο πολύ προσπαθούμε, τόσο πιο πολύ συνηθίζουμε και γίνεται “δεύτερη φύση” μας.
Αρχικά, βάλτε εύκολους στόχους, αλλά προσπαθήστε να τους τηρείτε συστηματικά. Αν τα καταφέρνετε, να είστε δίκαιος με τον εαυτό σας και να τον επιβραβεύετε αντίστοιχα – όχι υπερβολικά. Η ικανοποίηση που θα νιώθετε κάθε φορά που επιτυγχάνετε κάποιους από τους στόχους σας δεν ξεχνιέται, και είναι αυτή που θα σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε. Με βάση την εμπειρία μου, έχω συνειδητοποιήσει ότι ήττα είναι μόνο η παραίτηση.
Η συμβολή του διαιτολόγου-διατροφολόγου (με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος) μπορεί να σας βοηθήσει να φέρετε μια τέτοια αποστολή εις πέρας.
Με δυο λόγια…
Αυτή τη χρονιά, σκεφτείτε τα δικά σας “New Year’s Resolutions”, τα οποία όμως θα σας προκαλούν δημιουργικό άγχος – όχι να σας αγχώνουν υπερβολικά. Η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών πρέπει να αποτελεί ένα πλάνο ζωής, όχι καταπίεση για ορισμένους μήνες και αδιαφορία τους υπόλοιπους.
Θυμηθείτε:
• Το φαγητό αποτελεί φροντίδα για το σώμα, ενώ μέσα από τη γεύση προσφέρει απόλαυση.
• Δεν πρέπει να υπερεκτιμούμε τις καύσεις μας από τη γυμναστική.
• Το γλυκό μπορεί να αποτελεί μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής.
• Δεν βοηθά στην προσπάθεια για διαχείριση του βάρους το να νιώθουμε ντροπή για τα κιλά μας.
• Δεν υπάρχουν εύκολες ή γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους.
O Γιάννης Δημακόπουλος είναι Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, πτυχιούχος του Τμήματος Διατροφής και Μεταβολισμού του University of Surrey (BSc Nutrition). Έχει μετεκπαιδευτεί στη κλινική διαιτολογία στο Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας της Ιατρικής Σχολής του King’s College London, με υποτροφία από το National Health Service (MSc Dietetics). Συμμετέχει ως υποψήφιος Διδάκτορας στην Πανελλαδική Μελέτη Διατροφής & Υγείας (ΠΑΜΕΔΥ), η οποία υλοποιείται από τη Μονάδα Διατροφής του Ανθρώπου του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διατηρεί το γραφείο του στην οδό Ηριδανού 6, στην Αθήνα.
www.dimakopoulosi.gr
