Τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την πορεία της πανδημίας κρούει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, ο οποίος αποκωδικοποιεί καθημερινά με την ομάδα του τις επιδημιολογικές εκθέσεις του ΕΟΔΥ σχετικά με τα κρούσματα κορονοϊού.
Βάσει των χθεσινών αποτελεσμάτων, συγκριτικά με προχθές παρατηρήθηκε μικρότερος αριθμός ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι σε ΜΕΘ) και μεγαλύτερος αριθμός θανάτων από COVID-19. Σε πανελλαδικό επίπεδο, ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του δείκτη θετικότητας διαμορφώθηκε στο 6,2%, ενώ ο κυλιόμενος εβδομαδιαίος μέσος όρος του πραγματικού αριθμού αναπαραγωγής Rt (δηλαδή ο αριθμός των ατόμων που ένας φορέας μπορεί να επιμολύνει) αυξήθηκε σημαντικά στο 1,26.
Συνολικά, ο αριθμός των κρουσμάτων παραμένει υψηλός, και η πρόσφατη αναστροφή οφείλεται τόσο στην απώλεια ανοσίας λόγω μεγάλου χρονικού διαστήματος από τον τελευταίο εμβολιασμό μεγάλης μερίδας του πληθυσμού, όσο και από νόσηση, καθώς και από τη χαλάρωση των μέτρων, σε συνδυασμό με την κατάργηση των self-test.
Επιπλέον, τονίζεται η ανάγκη να εντατικοποιηθεί ξανά η διαδικασία αλληλούχισης, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερη εικόνα της παρουσίας και της διασποράς των στελεχών ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Με δεδομένο ότι η σημαντικότερη αύξηση παρατηρείται στις τουριστικές περιοχές, είναι εμφανές ότι η χαλάρωση των μέτρων, σε συνδυασμό με τις τουριστικές ροές, οδηγούν σε μια νέα κύμανση, το ύψος και η διάρκεια της οποίας θα εξαρτηθούν από τον βαθμό που οι ροές αυτές σχετίζονται με το υπάρχον ή τα νέα στελέχη ΒΑ.4 και ΒΑ.5.
Με βάση την τωρινή κατάσταση, δυστυχώς επιβεβαιώνεται ότι η σύσταση της μη άρσης της υποχρεωτικής χρήσης μέτρων προσωπικής προστασίας, όπως η μάσκα σε κλειστούς χώρους, ήταν ενδεδειγμένη.
Βάσει των στοιχείων, στις περισσότερες περιοχές υπάρχει ξανά ήπια ανοδική πορεία, με εντονότερη αυτήν στη Μύκονο, στη Ζάκυνθο, και στη Σαντορίνη, ενώ επίσης σημαντική είναι στο Ηράκλειο, στα Χανιά και στην Κέρκυρα. Όσον αφορά στις μεγάλες πόλεις, στην Αττική συνεχίζει η ανοδική πορεία, ενώ στη Θεσσαλονίκη η σταθεροποιητική πορεία μεταβαίνει σε ήπια ανοδική πορεία.
Όπως σημειώνει ο κ. Σαρηγιάννης, βάσει των σημερινών αποτελεσμάτων επιβεβαιώνεται η θεωρία της δυναμικής ισορροπίας που έχει ήδη διατυπωθεί από την ομάδα του και αφορά την πορεία της πανδημίας τους τελευταίους 3 μήνες. Στην προκειμένη περίπτωση, η χαλάρωση των μέτρων, έδωσε χώρο στην πιο μεταδοτική μετάλλαξη Ο-2 να αναπτυχθεί και να δώσει μια επιπλέον κύμανση, καθυστερώντας την ταχεία αποκλιμάκωση. Η διαμόρφωση ενός υψηλού κύματος αποφεύχθηκε από την επιπλέον φυσική ανοσία που διαμορφώθηκε, ακριβώς λόγω της κύμανσης αυτής.
Όπως όμως αναφέρθηκε, επιπλέον επιβαρυντικός παράγοντας είναι οι επαναμολύνσεις (λίγο πάνω από το 10% των μετρούμενων μολύνσεων), ενώ αξίζει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να υπάρχει μειωμένη ανοσία σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί με την τρίτη δόση προ 4 μηνών. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, ενώ η αύξηση της θερμοκρασίας συνεργεί στη μείωση των κρουσμάτων, είναι λάθος να αποδίδεται η υπάρχουσα αποδρομή στη λεγόμενη «εποχικότητα».
Αυτό, εξάλλου, διαπιστώθηκε και το καλοκαίρι του 2021, όταν η εμφάνιση της μετάλλαξης Δ συντέλεσε σε κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων στα τέλη Ιουνίου, αλλά και το ότι η αποδρομή αυτής είχε ξεκινήσει στα μέσα Νοέμβρη, πριν εμφανιστεί και κυριαρχήσει η μετάλλαξη Ο. Δυστυχώς, αυτό παρατηρείται και φέτος, χωρίς να έχουμε για την ώρα ακόμα πληροφόρηση για ουσιαστική παρείσφρηση από τα μεταλλαγμένα στελέχη ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Αυτό είναι σημαντικό να το έχουμε κατά νου με την έναρξη της τουριστικής περιόδου για το καλοκαίρι, αλλά και με δεδομένη την περαιτέρω απώλεια ανοσίας από τον Σεπτέμβριο, που θα έχουν παρέλθει ακόμα περισσότεροι μήνες, οπότε και μια επιπλέον αναμνηστική δόση ίσως καταστεί αναγκαία.
Όμως ακόμη και τώρα, η παρούσα ανοδική πορεία, παρόλο που δεν αναμένεται να έχει μεγάλη διάρκεια (με επιφύλαξη για τις τουριστικές ροές και την πιθανότητα να φέρουν τα στελέχη ΒΑ4.5), δείχνει ότι η μη τήρηση ή μη ύπαρξη των μέτρων μπορεί να δώσει ανοδικές διακυμάνσεις, που επιβραδύνουν περαιτέρω τη συστηματική αποκλιμάκωση.
Με δεδομένη την αύξηση που σημειώνουν τα κρούσματα την τελευταία περίοσο, οι επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κατά τη χθεσινή τακτική συνεδρίαση (15/6), αποφάνθηκαν πως είναι πιθανό η αύξηση στα κρούσματα να συνοδεύεται και από αύξηση στις εισαγωγές στα νοσοκομεία, δηλαδή πίεση στο σύστημα υγείας.
Σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, δεν αποκλείεται να δούμε επαναφορά κάποιων μέτρων, και κυρίως αυτό της χρήσης μάσκας.
«Το να φορέσει κανείς μάσκα σε συγχρωτισμό πρέπει να είναι όχι μόνο σύσταση, αλλά και υποχρεωτικό. Και πρέπει να το εφαρμόζουν οι επαγγελματίες, δηλαδή να το ζητάνε», σχολίασε ο κ. Σαρηγιάννης.
