– Πες μου τι δουλειά κάνεις, να σου πω πώς νιώθεις.
– Σε υπολογιστή κάθομαι ένα οκτάωρο.
– Α, καλά! Μη μιλάς άλλο. Είμαστε “πιασμένοι” ο ένας για τον άλλον!
τoυ Μιχάλη Σαμαρά
Δεν είναι πλέον κρυφό. Δεν είναι καν κοινό μυστικό. Αν δεις στον δρόμο κάποιον να τρίβει τον ώμο του ή να προσπαθεί να γυρίσει το κεφάλι του γύρω γύρω σαν το κοριτσάκι του εξορκιστή, τότε ξέρεις ακριβώς ποια δουλειά κάνει. Βρίσκεται τη μισή, αν όχι όλη, τη μέρα μπροστά από έναν υπολογιστή και παλεύει με ασφυκτικά deadlines, ατέλειωτα projects και απαιτητικούς (ενίοτε τρελούς) εργοδότες. Και, όμως, αυτά δεν είναι τα χειρότερα που του συμβαίνουν!
Οι συνέπειες αυτού του καθιστικού τρόπου ζωής είναι εμφανείς στο μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζομένων που ζουν και δουλεύουν υπό αυτές τις συνθήκες: αυχενικό σύνδρομο, αρθρίτιδες, τενοντίτιδες, μυοσκελετικές κακώσεις, πόνοι στη μέση, στην πλάτη, ακόμα και στα πόδια. Πόνοι που πηγάζουν, κατά κύριο λόγο, από την ανεπαρκή αιμάτωση των συγκεκριμένων περιοχών και φυσικά… από την κακή στάση του σώματος στην καρέκλα.
Σύμφωνα με τον Dr. Richard Dean Smith, ο οποίος έχει γράψει το βιβλίο “Computer-Related Syndrome (CRS)”, “ο συνδυασμός αυξημένης παραγωγικότητας, περισσότερης εστίασης προσοχής, περιορισμένης κίνησης του χεριού, αλλά και στάσης του κορμού, έχει προκαλέσει… επιδημία παθήσεων σχετικών με τον υπολογιστή”.
Σύνδρομο επαναληπτικής καταπόνησης RSI
Η ονομασία του τα λέει όλα. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για έναν όρο που χρησιμοποιείται για να καλύψει όλα τα είδη των τραυματισμών των μυών και των νεύρων των άνω άκρων, οι οποίοι είναι πιθανόν να συμβούν εξαιτίας της επαναλαμβανόμενης και εκτεταμένης χρήσης των χεριών.
Τα κυριότερα συμπτώματα του συνδρόμου RSI είναι: μούδιασμα, κάψιμο, πόνος, αδυναμία κίνησης, δυσκαμψία, πρήξιμο, μυρμηκίαση, έλλειψη δεξιότητας.
Οι ενοχλήσεις αυτές μπορεί να είναι διαρκείς ή να εμφανίζονται κατά καιρούς. Επιδεινώνονται με την κίνηση, ενώ τη νύχτα που το υπόλοιπο σώμα ηρεμεί, ο πόνος κάνει πάρτι, διακόπτοντας πολλές φορές τον ύπνο. Στον όρο RSI περιλαμβάνεται η τενοντίτιδα (η οποία αφορά στη φλεγμονή του τένοντα και στον τοπικό πόνο στον αγκώνα, τον αντιβραχίονα και την παλάμη), η επικονδυλίτιδα, οι θυλακίτιδες, η τενοντοελυτρίτιδα και το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα (Carpal Tunnel Syndrome)
Τα στατιστικά δείχνουν ότι από το συγκεκριμένο σύνδρομο πάσχουν 3 στους 100 ανθρώπους, και έχει κυρίως κληρονομικά αίτια. Ωστόσο, επιβαρύνεται από τη χρήση του υπολογιστή.
Πρόκειται για εκείνο το “μυρμήγκιασμα” και το μούδιασμα στην κάτω πλευρά των δακτύλων. Είναι εκείνος ο έντονος πόνος που ξεκινάει από ψηλά στο χέρι όταν τεντώνουμε τους καρπούς μας. Ένας πόνος που μπορεί να μας ξυπνήσει το βράδυ και που επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο το πρωί. Ακόμα, μας κάνει να δυσκολευόμαστε να σφίξουμε τη γροθιά μας και να κουνήσουμε τα δάχτυλά μας.
Αυχενικό, πονεμένοι ώμοι, δυσκίνητη πλάτη
Κι όμως, αυτά είναι τα σημεία του σώματος που καταπονούνται από τις πολλές ώρες μπροστά σε έναν υπολογιστή. Συνήθως οι συγκεκριμένοι πόνοι οφείλονται στη λάθος στάση του σώματος και μπορούν εύκολα να βελτιωθούν. Ωστόσο, αν δεν πάρουμε έγκαιρα μέτρα, είναι πιθανόν να μας οδηγήσουν σε μακροχρόνιες, σοβαρές παθήσεις, επηρεάζοντας και άλλα μέρη του σώματος.
Τι να κάνουμε:
Εφόσον έχουμε υπόνοιες ότι πάσχουμε από κάποιο νόσημα που σχετίζεται με την πολύωρη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, πρέπει να επισκεφθούμε έναν ορθοπεδικό και στη συνέχεια ένα φυσιοθεραπευτή. Στη συνέχεια, είναι πιθανό να χρειαστούμε θεραπεία με ασκήσεις, ενδεχομένως και με φαρμακευτική αγωγή.
Ωστόσο, όπως και στις περισσότερες παθήσεις, η πρόληψη σώζει. Και όταν λέμε “πρόληψη”, εννοούμε τη χιλιοειπωμένη “σωστή στάση σώματος”. Oι περισσότεροι από εμάς το ακούμε αυτό όπως τότε που ήμασταν παιδιά, και μας έλεγαν να τρώμε λαχανικά, κι εμείς τα κρύβαμε μέσα σε χαρτοπετσέτες. Κάπως έτσι!
Την πρώτη μέρα που πονάμε, τότε μόνο θυμόμαστε να καθόμαστε στον υπολογιστή με ίσια την πλάτη και το κεφάλι σε ευθεία θέση, έτσι ώστε το πηγούνι μας να μη γέρνει προς τον λαιμό. Κι όμως, μόλις περάσει το πρώτο δίωρο και αρχίζουν το άγχος και η κούραση, τότε καμπουριάζουμε, καθόμαστε και σταυροπόδι και όλες οι συμβουλές πάνε… περίπατο.
Τι βοηθάει σε αυτόν τον φαύλο κύκλο; Τα μικρά διαλείμματα! Αυτό το εύκολο σύστημα βοηθάει το σώμα να ξεπιαστεί και να πάρει πάλι τη σωστή του θέση. Παράλληλα, βοηθάει και το μυαλό να δει πιο καθαρά και να συνεχίσει πιο δυναμικά. Δοκιμάστε το. Θα νιώσετε σίγουρα καλύτερα και θα αυξηθεί η παραγωγικότητά σας, γιατί θα αποσυμφορείται ο οργανισμός σας από την κούραση.
Για καλύτερα αποτελέσματα, κάντε και μερικά τεντώματα (stretching) στη διάρκεια των μικρών διαλειμμάτων. Φυσικά, καλό θα είναι να έχετε φροντίσει και για “εργονομικά” έπιπλα γραφείου, δηλαδή για ένα γραφείο που να έχει το σωστό ύψος και μια καρέκλα κατάλληλη, ώστε να ακουμπά σωστά η πλάτη. Βέβαια, καθοριστικό ρόλο παίζει πάντα και η διατήρηση μιας καλής φυσικής κατάστασης.
Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα καθίσετε στον υπολογιστή για δουλειά, θυμηθείτε: ίσια πλάτη, τεντώματα, μικρά διαλείμματα και… βαθιές ανάσες!
Ο Μιχάλης Σαμαράς είναι Φυσικοθεραπευτής.
www.physionow.gr
