Το Manual Therapy (Χειροκίνητη Θεραπεία) είναι ένα ειδικό κομμάτι της Φυσικοθεραπείας και χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση των νευρομυοσκελετικών προβλημάτων που προκαλούν πόνο στο ανθρώπινο σώμα. Χρησιμοποιούνται ειδικές τεχνικές κινητοποίησης των οστών, του νευρικού και μυϊκού ιστού, οι οποίες γίνονται εξ ολοκλήρου με τα χέρια. Βασιζόμενοι στον κλινικό συλλογισμό, εφαρμόζονται είτε ήπιοι χειρισμοί (mobilization) είτε πιο βίαιοι (manipulation).
του Νικόλαου Ε. Κοντακιώτη
Πού εφαρμόζεται;
Σε προβλήματα της σπονδυλικής στήλης κυρίως, όπως σε πόνο στον αυχένα, στην πλάτη και στη μέση, αλλά και σε προβλήματα των περιφερικών αρθρώσεων (ώμο, αγκώνα, καρπό, ισχίο, γόνατο, αστράγαλο).
Ποια τα αποτελέσματα του Manual Therapy;
Ανακουφίζει από τον πόνο, ενεργοποιώντας τους μηχανισμούς εκείνους που διαθέτει το ανθρώπινο σώμα για την καταπολέμηση του πόνου. Με λίγα λόγια, ενεργοποιεί το “φαρμακείο” του οργανισμού μας. Επίσης, έχει μηχανικό αποτέλεσμα στις αρθρώσεις μας, που σημαίνει ότι γίνονται πιο ευκίνητες και λειτουργούν σωστά. Τρομερό αποτέλεσμα έχει και στην ψυχολογία του ασθενή, καθώς νιώθει άμεσα την ανακούφιση από τον πόνο και, έτσι, ψυχολογικά ανεβαίνει σημαντικά.
Ιστορική αναδρομή
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές τοιχογραφίες στην Αίγυπτο απεικονίζουν χειροπρακτικούς χειρισμούς, οι οποίοι ανάγονται στο 5.000 π.Χ., ενώ στην Κίνα και την Ινδία, όπως αναφέρουν χειρόγραφα που χρονολογούνται μεταξύ του 2.700 π.Χ. και του 1.500 π.Χ., θεραπευτικοί χειρισμοί της σπονδυλικής στήλης και κινητοποιήσεις των κάτω άκρων χρησιμοποιούνταν για να ανακουφίσουν πόνους στη μέση. Το ίδιο συνέβαινε και στην αρχαία Ελλάδα, με πατέρα του Manual Therapy τον Ιπποκράτη, ο οποίος πολλές φορές τόνιζε στις ομιλίες του ότι είναι απαραίτητη η πλήρης γνώση της λειτουργίας της σπονδυλικής στήλης, καθώς είναι πολλές οι διαταραχές που ξεκινούν από αυτήν. Ο Γαληνός, επίσης, ανέφερε ότι τα νεύρα περνούν από τη σπονδυλική στήλη και μπορούν να τραυματιστούν σε αυτή την περιοχή.
Με το πέρασμα των χρόνων, το Manual Therapy εξελίχθηκε. Πλέον, εφαρμόζεται από εκπαιδευμένους θεραπευτές και σχεδιάζεται έτσι ώστε να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Αξίζει να αναφερθούν και άλλα σημαντικά ονόματα στην ανάπτυξη του Manual Therapy, όπως οι Cyriax, Paris, Kaltenborn, Maitland, Lewit και Mulligan. Τη δεκαετία του ’90, ο Mark Jones, με τον κλινικό συλλογισμό, και ο David Butler, με την κινητοποίηση νευρικού ιστού, διεύρυναν τον τρόπο σκέψης στο Manual Therapy.
Πώς διαπιστώνεται ένα νευρομυοσκελετικό πρόβλημα;
Αυτό γίνεται με την αξιολόγηση και τη φυσική εξέταση. Πρωταρχικό μέλημα του manual therapist είναι, με τη χρησιμοποίηση των χεριών του και την εφαρμογή ειδικών τεστ, να εντοπίσει και να αναγνωρίσει τις πάσχουσες περιοχές του σώματος. Μέσα από τη λεπτομερή αξιολόγηση του μυοσκελετικού και νευρικού συστήματος, οι πάσχουσες περιοχές μπορούν να αναγνωρισθούν και να αποκατασταθούν πριν προκαλέσουν μεγαλύτερο πρόβλημα. Μέσα από τη λεπτομερή αξιολόγηση, μπορούμε να διαπιστώσουμε αν η δυσλειτουργία οφείλεται σε περιτοναϊκό περιορισμό, σε φλεγμονή νεύρου, αν είναι αρθρικής ή μυϊκής προέλευσης.
Ποιοι μπορούν να δεχτούν το Manual Therapy;
Όλοι οι ασθενείς, ανεξαιρέτως φύλου και ηλικίας.
Υπάρχουν αντενδείξεις;
- Σε περιπτώσεις καταγμάτων.
- Σε εξαρθρώσεις.
- Σε προχωρημένη οστεοπόρωση.
- Σε σπονδυλοδεσία.
- Όταν υπάρχουν νεοπλασίες.
- Κακή εφαρμογή της τεχνικής.
- Σε διαβητικούς.
Το ιδανικό είναι να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα στο μικρότερο χρονικό διάστημα και, φυσικά, με το λιγότερο κόστος. Το ερώτημα είναι: “Με τη μέθοδο Manual Therapy μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα;”. Η απάντηση είναι “ναι”, γιατί η φιλοσοφία της τεχνικής αυτής βασίζεται στην αναγνώριση και αποκατάσταση του αιτίου που προκαλεί τα συμπτώματα, όχι στην προσωρινή ανακούφιση. Έτσι, απαλλασσόμαστε από το πρόβλημα μια και καλή και σε μικρό χρονικό διάστημα.
Πόσες συνεδρίες απαιτούνται;
Στην οξεία φάση, συνήθως 3-4 συνεδρίες είναι αρκετές για να φανεί διαφορά. Στη χρόνια φάση (και γενικά όταν συνυπάρχει φλεγμονή νευρικής ρίζας ή άρθρωσης), μπορεί να χρειαστούν 10-12 συνεδρίες, 2 με 3 φορές την εβδομάδα.
Γιατί Manual Therapy και όχι κλασική φυσικοθεραπεία;
Σε σχέση με την κλασική φυσικοθεραπεία, το Manual Therapy είναι ένα βήμα πιο μπροστά. Χωρίς να ακυρώνεται καμιά άλλη μέθοδος αποκατάστασης, θα λέγαμε ότι το μικρό κόστος, σε συνδυασμό με το γρήγορο αποτέλεσμα που καταπολεμά το αίτιο, καθιστά το Manual Therapy μια πολύ δημοφιλή μέθοδο παγκοσμίως. Επίσης, υπάρχουν πολλές επιστημονικές έρευνες που αναφέρουν ότι το Manual Therapy δουλεύει αποτελεσματικότερα και γρηγορότερα, συγκριτικά με άλλες μεθόδους φυσικοθεραπείας.
Τελικά ο πόνος είναι εχθρός;
Ο πόνος δεν είναι ο εχθρός, είναι ο φίλος μας. Ο πόνος είναι το μέσον που χρησιμοποιεί το σώμα για να μας ειδοποιήσει ότι κάτι δεν πάει καλά, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να διορθώσουμε τη βλάβη.
Πονάω. Να μείνω στο κρεβάτι;
Ούτε και αυτή η αντιμετώπιση έχει αποδειχθεί ότι είναι η καλύτερη. Πολλές φορές τα προβλήματα από την ακινητοποίηση είναι περισσότερα από τα βασικά συμπτώματα, ενώ δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι συντομεύει τον συνολικό χρόνο αποκατάστασης. Σήμερα κερδίζει έδαφος η άποψη ότι η γρήγορη κινητοποίηση του ασθενή προσφέρει πολλά περισσότερα.
Βιβλιογραφία
- Clinical effectiveness of manual therapy for the management of musculoskeletal and non-musculoskeletal conditions: systematic review and update of UK evidence report Christine Clar, Alexander Tsertsvadze, Rachel Court, Gillian Lewando Hundt, Aileen Clarke, Paul Sutcliffe Chiropr Man Therap. 2014; 22: 12. Published online 2014 Mar 28. doi: 10.1186/2045-709X-22-12
- The Mechanisms of Manual Therapy in the Treatment of Musculoskeletal Pain: A Comprehensive Model Joel E Bialosky, Mark D Bishop, Don D Price, Michael E Robinson, Steven Z George Man Ther. Author manuscript; available in PMC 2010 Oct 1. Published in final edited form as: Man Ther. 2009 Oct; 14(5): 531–538
- Effectiveness of spinal manipulative therapy in the treatment of mechanical thoracic spine pain: a pilot randomized clinical trial Schiller L J Manipulative Physiol Ther. 2001 Jul-Aug; 24(6):394-401.
- Immediate effects of thoracic manipulation in patients with neck pain: a randomized clinical trial. Cleland JA, Childs JD, McRae M, Palmer JA, Stowell T Man Ther. 2005 May; 10(2):127-35.
- Effect of manual therapy and stretching on neck muscle strength and mobility in chronic neck pain. Häkkinen A, Salo P, Tarvainen U, Wirén K, Ylinen JJ Rehabil Med. 2007 Sep; 39(7):575-9.
- Short-term effects of thrust versus non thrus mobilization/manipulation directed at the thoracic spine in patients with neck pain: a randomized clinical trial.Cleland JA, Glynn P, Whitman JM, Eberhart SL, MacDonald C, Childs JD Phys Ther. 2007 Apr; 87(4):431-40.
ΙΝFO
Ο Νικόλαος Ε. Κοντακιώτης σπούδασε Φυσικοθεραπεία στο ΑΤΕΙ Αθήνας και αποφοίτησε το 2005 με βαθμό άριστα. Από τα φοιτητικά του χρόνια ασχολήθηκε με την αποκατάσταση και τις μυοσκελετικές κακώσεις, εργαζόμενος στις ομάδες μπάσκετ του Αρίωνα και της Δάφνης ως αποκλειστικός τους φυσικοθεραπευτής. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών από το Πανεπιστήμιο του Birmingham στην Αγγλία (MSc Advanced Manipulative Physiotherapy, University of Birmingham, UK), με εξειδίκευση στο Manual Therapy, ενώ έχει πραγματοποιήσει πρακτική εξάσκηση (clinical placement) 400+ ωρών σε νοσοκομεία της Αγγλίας υπό την εποπτεία μέντορα-manual therapist.
Από τον Μάρτιο του 2009 ιδιωτεύει στο Παγκράτι, διατηρώντας ένα υπερσύγχρονο ιδιόκτητο φυσικοθεραπευτήριο (ATHENS PHYSIO Clinic, Υμηττού 86, Παγκράτι).