Μπορεί το χιούμορ και η συνεργατικότητα να διαμορφώσουν οικολογική συνείδηση; Η Ελένη Ανδρεάδη αποδεικνύει πως μπορούν! Και έχει αποφασίσει να συμβάλει στην προσπάθεια οικολογικής αφύπνισης με πολλούς πρωτότυπους τρόπους, απευθυνόμενη στους άμεσα ενδιαφερόμενους, στους επόμενους “ενοίκους” της Γης: τα παιδιά.
συνέντευξη στη Μαρία Λυσάνδρου
Το 2009 ιδρύσατε τη ΜΚΟ “Πράκτορες του Πλανήτη”, με αντικείμενο τη βιωματική εκπαίδευση και δράση παιδιών για την αειφόρο ανάπτυξη, μετατρέποντάς τα σε νέους “πράκτορες”. Περί τίνος πρόκειται ακριβώς;
Οι Πράκτορες του Πλανήτη είναι μια Μη-Κερδοσκοπική Οργάνωση που ιδρύθηκε το 2009. Υλοποιούμε προγράμματα με πάνω από 12.000 παιδιά ετησίως σε όλη την Ελλάδα και σε σχολεία του εξωτερικού. Καλούμε τα παιδιά να γίνουν μυστικοί πράκτορες και να αναλάβουν άκρως απόρρητες αποστολές, για να βοηθήσουν τη μυστική υπηρεσία της Περιβαλλοντοπόλ να σώσει τον πλανήτη μας.
Οι εχθροί που θα αντιμετωπίσουν τα παιδιά στις αποστολές, όπως και στα ομώνυμα βιβλία της σειράς “Πράκτορες του Πλανήτη”, είναι βαμπίρ ενέργειας και νερού, ο κος Πουφ και η κα Πιφ (γνωστοί και ως “διοξείδιο του άνθρακα” και “μεθάνιο”), δύο αέρια που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα και κάνουν τον πλανήτη μας ολοένα και πιο ζεστό, και άλλοι περίεργοι, όπως η Σουπάρα και η Χωματερή, αλλά και η ατρόμητη οικογένεια Τεμπελχανά. Οι αποστολές και οι πληροφορίες που λαμβάνουν οι μικροί πράκτορες είναι πολύ πρακτικές και τους βοηθούν, ώστε να μάθουν πώς να πρασινίσουν το σπίτι, το σχολείο και τη γειτονιά τους με χιούμορ, πρωτοβουλία και συνεργατικότητα στη δράση τους.
Η οργάνωση έχει βραβευτεί για καινοτομία από το Υπουργείο Παιδείας και έχουμε ένα ευρύ δίκτυο συνεργασιών με πολλούς οργανισμούς, όπως το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του ομίλου Cosmote και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Πειραιώς.
Αν εξαιρέσουμε τα τελευταία χρόνια, κατά τα οποία έχει υπάρξει μια κινητικότητα, στην Ελλάδα δεν φημιζόμαστε ιδιαίτερα για την οικολογική μας συνείδηση. Πώς βλέπετε εσείς ν’ ανταποκρίνονται τα παιδιά στα θέματα Οικολογίας;
Έχουμε κάνει μεγάλα βήματα στο κομμάτι της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, αλλά φυσικά δεν είμαστε ακόμα εκεί που θα έπρεπε σε όλα τα σχολεία.
Γενικότερα στην ελληνική κοινωνία, οι ελλιπείς υποδομές και η μη τήρηση της νομοθεσίας δημιουργούν σύγχυση και καχυποψία στους πολίτες, κάτι που αγγίζει και τα παιδιά με κάποιον τρόπο. Λέω, πάντως, συχνά πως είναι για μένα μεγάλη τιμή και τύχη να βρίσκομαι δίπλα στα παιδιά – σε γεμίζουν με αισιοδοξία, διότι τις περισσότερες φορές δεν στέκονται στην απραξία λόγω εμποδίων, αλλά επιμένουν στο σωστό. Δείχνουν μεγάλη επιμονή και ιδεαλισμό στο έργο τους σαν “Πράκτορες του Πλανήτη” και διψούν για περισσότερες αποστολές.
Είναι, όμως, σημαντικό να μεταδίδουμε την εκπαιδευτική πληροφορία με τρόπο ώστε να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον τους και να βοηθήσουμε να διαμορφωθούν σε υπεύθυνους πολίτες με πρωτοβουλία – αυτό προσπαθώ να κάνω εγώ προσωπικά στα βιβλία, αλλά και η ομάδα μας στην οργάνωση.
Θεωρείτε ότι το σχολείο σήμερα ευαισθητοποιεί επαρκώς τα παιδιά σχετικά με ένα τόσο σοβαρό θέμα, τον σεβασμό στο Περιβάλλον;
Έχουμε σίγουρα δρόμο μπροστά μας, αλλά είμαι αισιόδοξη. Βλέπω μεγάλο ενδιαφέρον από εκπαιδευτικούς σε σεμινάρια που υλοποιούμε, καθώς και καινοτομία σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, ακόμα και σε αυτές τις αντίξοοες συνθήκες που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η Παιδεία.
Δεν αρκεί βέβαια αυτό, όταν έχουμε τόσο ελλιπείς υποδομές στην καθημερινή ζωή, όπως προανέφερα, ακόμα και αν στο σχολείο γίνεται υποδειγματική δουλειά. Εδώ είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος της οικογένειας.
Ένα από τα νέα προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που τρέχουν οι Πράκτορες, το “Σώστε τον Πλανήτη από τα Σκουπίδια”, πραγματοποιείται με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος – άρα, με ιδιωτική στήριξη. Η Πολιτεία έχει δείξει καθόλου ενδιαφέρον;
Όλα τα προγράμματά μας έχουν την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, ενώ το πρώτο μας πρόγραμμα έχει βραβευτεί για καινοτομία. Αυτή η διάκριση μάς βοήθησε πολύ στα πρώτα μας βήματα.
Είστε και συγγραφέας των βιβλίων “Γίνε Πράκτορας του Πλανήτη” και “Πράκτορες του Πλανήτη: Η Εκδίκηση του Πουφ”, με το πρώτο, μάλιστα, να έχει βραβευτεί με το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Βιβλίου. Σε μια εποχή που τα παιδιά είναι κολλημένα στον υπολογιστή, πόσο εύκολα βλέπετε να στρέφονται προς το διάβασμα, ειδικά για τέτοια θέματα;
Πιστεύω οτι τα παιδιά θα εξακολουθούν πάντα να διαβάζουν, διότι η έλξη μιας ιστορίας είναι στην ανθρώπινη φύση. Όσο και αν η τεχνολογία αλλάξει το τρόπο επικοινωνίας μιας καλής ιστορίας, πάντα θα υπάρχει μια θέση για το βιβλίο, κατά τη γνώμη μου.
To 2015 είδαμε την πρώτη πτώση στις πωλήσεις ηλεκτρονικών βιβλίων παγκόσμια, κάτι που δεν ήταν προβλέψιμο. Πιστεύω ότι η ενθάρρυνση των γονέων προς την ανάγνωση από μικρή ηλικία είναι καταλυτική, αλλά πάντα με γνώμονα το τι ενδιαφέρει και το παιδί.
Αυτές τις μέρες κυκλοφορεί το τρίτο βιβλίο της σειράς Πράκτορες του Πλανήτη, με τίτλο “Τα τέρατα των ωκεανών”, από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό.
Ο αναγνώστης βρίσκεται πάλι στο κέντρο της πλοκής και το βιβλίο τον καλεί να γίνει ο πρωταγωνιστής και να σώσει τον πλανήτη σε 48 ώρες. Πρέπει να σταματήσει το ύπουλο πλάνο του Ιβάν Φον Βάμπαουερ, ενός κακούργου που έχει βαλθεί να καταστρέψει τους ωκεανούς του κόσμου με τη βοήθεια τεσσάρων τεράτων.
Με την παρέα των πρακτόρων Ιάσονα, Μπεν, Μαρί Λουίζ και Ανίτα, μεταξύ άλλων, ο αναγνώστης θα ταξιδέψει σε τρεις ηπείρους, θα κάνει ελεύθερη πτώση από ένα περίεργο υποβρύχιο αεροπλάνο, θα κολυμπήσει σε μυστήρια πράσινα νερά και θα εισβάλει σε ένα υποβρύχιο κρησφύγετο…
Τελικά, υπάρχει ελπίδα για έναν πιο συνειδητοποιημένο οικολογικά πολίτη στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;
Εάν δεν πίστευα ότι υπάρχει ελπίδα, δεν θα μπορούσα να συνεχίσω να κάνω αυτό που κάνω. Η εκπαίδευση και απόκτηση Παιδείας γύρω από αυτά τα θέματα είναι δύσκολη υπόθεση, αλλά όχι αδύνατη.
