Η Ιωάννα Ασημακοπούλου, η οποία πρωταγωνιστεί στη σειρά «Είμαι η Τζο», στον ΑΝΤ1+, είναι απόλυτα συνειδητοποιημένη ως προς τον στόχο αυτού του project, το οποίο ήταν και δικής της έμπνευσης: Θέλει να μας ξεκουνήσει. Διότι συνειδητοποιείς το κοινωνικό “bullying” που υφίστασαι καθημερινά, μόνο αν το δεις να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σου. Κάθε –καλοπροαίρετη ή μη– υπόδειξη για τη ζωή σου από φίλους και γνωστούς επειδή «σε νοιάζονται»· κάθε σεξιστικό σχόλιο από κάθε άσχετο που ψάχνει επιβεβαίωση· κάθε καταπιεστική προσδοκία που αναπτύσσουν τρίτοι για σένα, χωρίς να σ’ έχουν ρωτήσει ποτέ εσύ πώς ονειρεύεσαι τη ζωή σου… Τελικά, «Τζο» είμαστε όλοι, ανεξαιρέτως.
«Είμαι η Τζο», λοιπόν, με πρωταγωνίστρια μία single 38χρονη κοπέλα, με τη δουλειά της, με τις συνεχείς προσπάθειές της ν’ αποκτήσει την τέλεια εικόνα των social media, με την πίεση της μαμάς «να βρει επιτέλους κάποιον». Εσύ με την τηλεοπτική Τζο πόσο ταυτίζεσαι;
Σίγουρα έχουμε επηρεαστεί όλοι από τα social media. Η επιθυμία, όμως, για την τέλεια εικόνα στα μάτια των άλλων δεν είναι φαινόμενο της εποχής μας μόνο. Παλιά ήταν η τηλεόραση, ο κινηματογράφος και τα περιοδικά – κάθε εποχή έχει τα δικά της στερεότυπα.
Πώς είναι δυνατόν να μην ταυτιστώ με κάτι που έχω δημιουργήσει; Ήθελα να μιλήσω μέσα από την Τζο για τις αγωνίες, την επιθετικότητα και τα άγχη που βιώνει ακόμη και σήμερα μία γυναίκα, παρά τα βήματα που έχουν γίνει. Ποιος ο ρόλος της, οι υποχρεώσεις της, η εικόνα της, όλα τα «πρέπει» που βασανίζουν την ψυχή της. Πώς επηρεάζουν οι κριτικές και οι γνώμες των άλλων τη ζωή μας; Πόσο μας απομακρύνουν από αυτό που πραγματικά είμαστε και πόσο τραυματικό μπορεί να είναι αυτό, τελικά…;
Στη σειρά δεν πρωταγωνιστείς απλώς. Ολόκληρo το project είναι βασισμένο σε μια δική σου ιδέα. Τι ήταν εκείνο που σε κινητοποίησε, ώστε ν’ αρχίσεις να επεξεργάζεσαι την ιδέα αυτή;
Από τότε που ήμουν μικρό κορίτσι, μου έκανε εντύπωση ο επιθετικός τρόπος με τον οποίο αντιμετωπιζόταν η γυναίκα. Είτε ήταν νοικοκυρά κι έπρεπε να υπηρετεί όλη την οικογένεια, είτε ήταν ανύπαντρη κοντά στα 50 και όλοι τη θεωρούσαν την αποτυχημένη θεία που έχασε το τρένο και που, ευτυχώς, έχει ανήψια για της δώσουν ένα ποτήρι νερό στα γεράματα, είτε ήταν κοντά στα 28 – 30 κι έπρεπε να βιαστεί να βρει τον τέλειο γαμπρό και να κάνει την τέλεια οικογένεια. Πάντα μου φαινόταν παράξενο, δεν μπορούσα να καταλάβω για ποιον λόγο γινόταν όλο αυτό.
Μέχρι που μεγάλωσα, και ήρθε και η δική μου σειρά. Και άρχισα να δέχομαι εγώ τις ερωτήσεις, και δεν είχα κάποια συγκεκριμένη απάντηση για το τι θα κάνω στη ζωή μου και το πώς πρέπει να είμαι. Έτσι, λοιπόν, συνειρμικά, μου ήρθαν όλες αυτές οι φράσεις που κατακλύζουν το μυαλό όλων μας και σκέφτηκα ότι πρέπει να μιλήσω για όλο αυτό μέσα από τη Τζο. Σχεδόν 10 χρόνια ήθελα να κάνω αυτή τη σειρά και το κατάφερα τώρα.
Θα έλεγε κανείς ότι, σε μια σύγχρονη κοινωνία που φαινομενικά έχει κάνει βήματα μπροστά, τα πράγματα για τη γυναίκα και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται θα είχαν αρχίσει να αλλάζουν. Κι όμως… Τι φταίει, κατά τη γνώμη σου;
Οι αλλαγές δεν γίνονται παντού στον ίδιο χρόνο. Σίγουρα υπάρχει πρόοδος στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η γυναίκα σήμερα στη χώρα μας. Έχουμε εξελιχθεί από την εποχή της γιαγιάς μου και της μητέρας μου. Έχουν να γίνουν, όμως, πολλά ακόμη για να γκρεμιστούν πολλά στερεότυπα, και η δουλειά πρέπει να ξεκινήσει από το σχολείο και την οικογένεια.
Το θέμα δεν αγγίζει μόνο τις γυναίκες, και θα το δεις στα επόμενα επεισόδια της σειράς.
Η σωστή συμπεριφορά δεν είναι θέμα φύλου, είναι θέμα ανθρώπου και αγωγής.
«Πατριαρχία»: Μια έννοια στην οποία αποδίδονται οι περισσότερες κοινωνικές ανισότητες και αναχρονιστικές νοοτροπίες που συναντάμε ακόμα και σήμερα. Κι όμως, πιστεύεις ότι αυτό φταίει μόνο; Μήπως θα πρέπει να δούμε και την προσωπική μας ευθύνη; Το πώς, δηλαδή, εμείς αντιλαμβανόμαστε και αξιολογούμε τον εαυτό μας;
Χαίρομαι που μου κάνεις αυτή την ερώτηση, γιατί αγγίζει τη βαθύτερη ουσία της αντίληψής μας για τα πράγματα.
Πριν δείξουμε με το δάχτυλό μας όλους τους άλλους, πρέπει πρώτα να κοιτάμε με ειλικρίνεια τον εαυτό μας στον καθρέφτη. Είναι μεγάλη και επίπονη κατάκτηση να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες των δικών μας πράξεων και επιλογών, στο μέτρο που μας αναλογεί, χωρίς να καταλήγουμε να γινόμαστε ενοχικοί, αλλά ούτε και άμοιροι ευθυνών για τα πάντα.
Η γυναίκα σήμερα έχει περισσότερη ενημέρωση και περισσότερες ευκαιρίες, κι ελπίζω ότι όλο και περισσότερες γυναίκες χτίζουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται, για να γίνουν ακόμη περισσότερα βήματα ενάντια στην πατριαρχία.
Στην πρεμιέρα της σειράς, όλο το καστ, γυναίκες και άνδρες, φώναξε με ενθουσιασμό «είμαστε η Τζο!». Μου είπες πριν ότι το θέμα της σειράς δεν αγγίζει μόνο τις γυναίκες… Θα μπορούσε ένας άνδρας τηλεθεατής να ταυτιστεί με την ηρωίδα;
Φυσικά και μπορεί! Η Τζο δεν απευθύνεται μόνο στις γυναίκες, απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους, γι’ αυτό φωνάξαμε όλοι οι συντελεστές δυνατά «είμαστε όλοι οι Τζο!». Υπάρχουν επεισόδια στη σειρά, στα οποία μιλάμε για όσα βιώνει και ένας άντρας μέσα στην κοινωνία, για την πίεση, το συναίσθημα και τη ματαίωσή του.
Η Τζο απευθύνεται σε όλον τον κόσμο και, γι’ αυτό τον λόγο, θεωρώ ότι όλοι κρύβουμε μέσα μας δικά της κομμάτια.
Και για να είμαστε δίκαιες… Πολλές από αυτές τις υποτιμητικές συμπεριφορές οι γυναίκες τις υφίστανται συχνά από άλλες γυναίκες, οι οποίες μπορεί να είναι και πολύ πιο σκληρές. Αυτό, πάλι, τι μας λέει;
Το bullying δεν έχει φύλο. Eίναι άδικο να κατηγορούμε μόνο τους άντρες για άσχημη συμπεριφορά. Πολλές φορές, μια γυναίκα μπορεί να γίνει πολύ προσβλητική απέναντι σε μια άλλη.
Πόσο συχνά δεν έχουμε ακούσει γυναίκες να σχολιάζουν άλλες γυναίκες για το ντύσιμό τους, τις ρυτίδες τους ή το βάρος τους; Το έχουμε δει αρκετές φορές να γίνεται, και ίσως, ως έναν βαθμό, να οφείλεται στο bullying που κάποτε υπέστησαν οι ίδιες. Αυτό, όμως, δεν δικαιολογεί την επανάληψη της πράξης. Η σωστή συμπεριφορά δεν είναι θέμα φύλου, είναι θέμα ανθρώπου και αγωγής.
Το καστ, αλλά και η ολόκληρη η ομάδα πίσω από το «Είμαι η Τζο», αποτελείται από πολλούς νέους και ταλαντούχους ανθρώπους. Μίλησέ μου λίγο γι’ αυτούς…
Είχα την τύχη να συνεργαστώ με μία υπέροχη ομάδα. Από τον σκηνοθέτη μας, τον Κωνσταντίνο Πιλάβιο, τους σεναριογράφους μας, Παναγιώτη Χριστόπουλο και Άρτεμη Γρύμπλα, τον διευθυντή φωτογραφίας μας, Πέτρο Νούσια, μέχρι τη σκηνογράφο – ενδυματολόγο, Μαρία Παπαδοπούλου. Και, φυσικά, τους ηθοποιούς Μιχάλη Συριόπουλο, Χάρη Τζωρτζάκη, Άρτεμη Γρύμπλα, Ευδοκία Στατήρη και όλο το καστ.
Όλοι οι συνεργάτες, μπροστά και πίσω από τις κάμερες, ήταν ένας κι ένας. Γίναμε οικογένεια και οφείλω να ομολογήσω ότι οι ημέρες που περάσαμε στα γυρίσματα ήταν οι πιο όμορφες του χειμώνα που μας πέρασε. Τους ευχαριστώ όλους για το ταλέντο, τη δουλειά και την πίστη που έδειξαν σε αυτό το project.
Επίσης, θέλω να πω ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στη Δήμητρα Κωστοπούλου, που ήταν ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο εμπιστεύτηκα αυτή την ιδέα μου και την πίστεψε από την πρώτη στιγμή, και στάθηκε επάξια δίπλα στην ομάδα μέχρι το τέλος.
Τίποτα, όμως, δεν θα είχε πραγματοποιηθεί, αν δεν μας είχε εμπιστευτεί και στηρίξει η ομάδα του ΑΝΤ1+…
Και παρόλο που η σειρά εστιάζει κυρίως στην ίδια την Τζο, τα μηνύματά της είναι ευρύτερα. Τι είναι αυτό που εσύ, συλλαμβάνοντας την ιδέα, σκέφτηκες ότι θα ήθελες να «εκπέμψει» ως βασικότερο μήνυμα αυτή η σειρά;
Ήθελα, μέσα από τη Τζο, να μιλήσω για όλα τα στερεότυπα, για όλα τα «πρέπει» και τα «μη» που μας έχουν φορτώσει από τότε που ήμασταν παιδιά, για όσα μας έχουν βαρύνει τις ψυχές και για εκείνα που μας έχουν απομακρύνει από τον πυρήνα μας. Ήταν βαθιά ανάγκη να μιλήσω μέσα από την Τζο, γιατί μέσα από το τραύμα της μιλάει, ταυτόχρονα, για τα τραύματα και άλλων ανθρώπων.
Η Τζο ανακαλύπτει ότι η χαρά και η ευτυχία δεν έρχονται μόνο μέσα από τους άλλους, η χαρά βρίσκεται μέσα της. Παίρνει το τιμόνι της ζωής της στα χέρια της, κι ας μην ξέρει πολύ καλά να οδηγεί, κι ας μην ξέρει πού πρέπει να πάει, και αναλαμβάνει την ευθύνη της.
Θα τα ξεπεράσουμε ποτέ αυτά τα κλισέ; Είναι εύκολο να ξεριζωθούν τέτοιες νοοτροπίες δεκαετιών; Τι λες κι εσύ…;
Τα κλισέ είναι κλισέ, επειδή υπάρχουν πολλά χρόνια. Πόσες γυναίκες δεν έχουμε ακούσει: «Κάνε ένα παιδί να ολοκληρωθείς»· «Βρες έναν καλό γαμπρό»· «Τι τη θες την καριέρα; Με την καριέρα θα κοιμάσαι τις νύχτες;».
Όχι, δεν είναι εύκολο να ξεριζωθούν τέτοιες νοοτροπίες, αλλά η προσπάθεια δε σταματάει ποτέ.
Τι πιστεύεις ότι θα μπορούσε να γίνει, ώστε να επιταχυνθεί αυτή η πολυπόθητη αλλαγή νοοτροπίας; Περισσότερα σίριαλ και εκπομπές με αυτό το θέμα; Ομιλίες σε σχολεία από δημοφιλείς προσωπικότητες…;
Όλα αυτά είναι σημαντικά. Εγώ, όμως, πιστεύω πάνω απ’ όλα στο παράδειγμα: ο τρόπος που ζούμε και συμπεριφερόμαστε κάνει τη διαφορά.
H Ιωάννα Ασημακοπούλου στο Instagram
Ασπρόμαυρη φωτογραφία: Νίκος Κουστένης