Λιγότερη ομίχλη, πολύ πράσινο, περισσότερο φως και κάποιες προτάσεις για να βρεθούμε αρχές φθινοπώρου στη Γλασκόβη, ώστε να περιηγηθούμε στην πόλη σαν να είμαστε ντόπιοι (χωρίς, όμως, τη χαρακτηριστική βαριά σκωτσέζικη προφορά…).
της Έλενας Κιουρκτσή
Γιατί τον Σεπτέμβρη
Αυτή η ιδιαίτερη σκωτσέζικη πόλη που ανάρρωσε –και όχι πλήρως– από την απόλυτη φτώχεια και εγκληματικότητα μόλις την τελευταία δεκαπενταετία, διαθέτει μια σπάνια ειλικρίνεια και μια συγκινητική αξιοπρέπεια, ακόμα και αν με γκροτέσκο τρόπους προσπαθεί να πουδράρει τις ασχήμιες και τις πληγές της.
Το motto που κυριαρχεί σε banner στους κεντρικούς δρόμους της δεν είναι άλλο από το “People Make Glasgow” (“Οι άνθρωποι “κάνουν” τη Γλασκόβη”), και είναι αντιπροσωπευτικό του τρόπου με τον οποίο οι κάτοικοί της αυτοσυστήνονται στους συμπατριώτες τους και τους ξένους. Είναι ο τόπος όπου όλοι σου δίνουν προτεραιότητα, ζητάνε συγγνώμη αν διασταυρωθείτε σε γωνία, λένε “ευχαριστώ” στους οδηγούς όταν κατεβαίνουν από το λεωφορείο, σου χαμογελούν αν έχεις μικρό παιδί ή σκύλο, βοηθάνε με κάθε τρόπο τους άστεγους και σχεδόν πάντα (σε αντίθεση με πολλούς άλλους Ευρωπαίους και Βρετανούς) έχουν να πουν έναν καλό λόγο για την Ελλάδα.
Από την άλλη, οι ίδιοι άνθρωποι έχουν εξαιρετικά κακή σχέση με τη σωστή διατροφή (π.χ. τηγανίζουν την ψημένη πίτσα ή τη σοκολάτα Mars για λιχουδιά), εμφανώς αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα παχυσαρκίας (από τα πιτσιρίκια έως τους μεγάλους), πετούν οπουδήποτε τα σκουπίδια τους, πίνουν μπίρες μέχρι να λιποθυμήσουν, και είναι αθεράπευτα κακόγουστοι και κουτσομπόληδες.
Έχοντας ζήσει κάποια χρόνια στη Γλασκόβη, με τα όποια καλά και στραβά της, η εντύπωση που συνεχίζω να έχω είναι ότι όντως οι κάτοικοι είναι η πόλη τους, και αυτό από μόνο του είναι ο καλύτερος λόγος για να τη γνωρίσουμε. Όχι, όμως, και ο μοναδικός…
1. Ο ευνοϊκός καιρός. Όσο “ιδιόρρυθμο” και αν φαίνεται, ένας από τους βασικότερους λόγους για να βρεθεί κανείς αρχές φθινοπώρου στη…συμπρωτεύουσα της Σκωτίας –και να μην ενδώσει στο πολύβουο Εδιμβούργο– είναι το ότι οι μέρες είναι ακόμα μεγάλες, με περισσότερο φως, οπότε και με συννεφιά οι βόλτες και οι περιηγήσεις στους εξωτερικούς χώρους, όπως τα πάρκα και οι γραφικές συνοικίες, είναι μακράν πιο άνετες και ευχάριστες. Άλλωστε, η συγκεκριμένη πόλη “φημίζεται” για τον άστατο καιρό της, που θεωρείται ο χειρότερος στη Μεγάλη Βρετανία. Σε ένα 24ωρο μπορεί κανείς να βιώσει ανελέητη βροχή, καυτό ήλιο, χαλάζι, δυνατό αέρα και…ξαστεριά. Γι’ αυτό, καλό είναι, όταν βγαίνουμε έξω, να έχουμε μαζί μας από αντηλιακό και κοντομάνικο, μέχρι μπουφάν και ομπρέλα.
2. Η χαρά του…πράσινου. Παρότι αρκετά βιομηχανική και με μουντά κτήρια, η Γλασκόβη είναι μια καταπράσινη πόλη με πανέμορφα πάρκα, αρκετά από τα οποία προσομοιάζουν με δάση. Λίμνες, τρεχούμενα νερά, γραφικά γεφυράκια, πάπιες, κύκνοι με τα μωρά τους, σκιουράκια και ωραία καφέ δημιουργούν μια χαλαρωτική και ιδιαίτερα ρομαντική ατμόσφαιρα. Τα φυλλοβόλα δένδρα δεν έχουν ακόμα ρίξει τα φύλλα τους και οι οάσεις πρασίνου είναι ιδανικές για πικ-νικ, πεζοπορία, ποδήλατο ή ακόμα και για κάποιο σύντομο υπνάκο, με υπνωτιστικό νανούρισμα τα τιτιβίσματα των πουλιών.
Από τα πιο ωραία και ονομαστά είναι το Pollok Country Park (https://www.glasgow.gov.uk/?articleid=16592), πολυβραβευμένο ως το καλύτερο της Μεγάλης Βρετανίας και ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης τις τελευταίες δεκαετίες. Εκεί μπορούμε να δούμε και να θαυμάσουμε τα Highland Cattle, τα χαριτωμένα μακρύτριχα βοοειδή με τα μεγάλα κέρατα και τις απίστευτες…φράντζες. Φυσικοί μικροί καταρράκτες, πελώρια δένδρα, άγρια ζωή και ειδικά σχεδιασμένοι χώροι για παιδιά ή για υπαίθριο κολατσιό είναι μόνο κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους αξίζει να το επισκεφτούμε.
Εναλλακτικά, το Kelvingrove Park (https://www.glasgow.gov.uk/index.aspx?articleid=16589) είναι μια πολύ αξιόλογη επιλογή. Οι κόκκινες αλεπούδες που κυκλοφορούν ελεύθερες είναι το σήμα κατατεθέν του και, όταν ο καιρός είναι καλός, συγκεντρώνει κάθε είδους κόσμο, από εκείνους που βγάζουν βόλτα το σκυλάκι τους, έως σπουδαστές από το κοντινό πανεπιστήμιο που απολαμβάνουν το ήρεμο περιβάλλον δίπλα από τον ποταμό Kelvin.
3. Ο “Κεραμεικός” της Γλασκόβης. Η περιοχή West End θεωρείται από πολλούς η πιο ωραία της Γλασκόβης, καθότι συνδυάζει τον hipster χαρακτήρα της με την κλασική φινέτσα κτηρίων, και έχει διάσπαρτα vintage καταστήματα, φροντισμένα καφέ και ρεστοράν. Διεθνείς γεύσεις –από ινδική κουζίνα έως ταϊλανδική–, αλλά και τοπικά πιάτα με δημοφιλέστερα τα haggis, εθνικό φαγητό της Σκωτίας για γερό στομάχι (κιμάς σε λουκάνικο από καρδιά, συκώτι και πνεύμονες προβάτου, ανακατεμένος με αλεύρι βρόμης και καρυκευμένος με κρεμμύδια και μπόλικο πιπέρι, ο οποίος σιγοβράζει μέσα σε στομάχι προβάτου για περίπου τρεις ώρες), και τα fish and chips (τηγανητός βακαλάος με κουρκούτι και τηγανητές πατάτες), θα ικανοποιήσουν κάθε γαστριμαργικό γούστο.
Σε αυτή την πολύβουη γειτονιά βρίσκεται το Ashton Lane, ένα εσωτερικό δρομάκι, φημισμένο για τα μπαρ και ρεστοράν του, όπου μπορεί κανείς να απολαύσει δροσερές μπίρες και μοσχομυριστό καφέ στα τραπεζάκια έξω – όταν, φυσικά, δεν βρέχει. Για κάτι πιο…ζεστό, μια πρώην εκκλησία που μετατράπηκε σε παμπ, το Oran More “καραδοκεί” στην ίδια περιοχή και ενδεχομένως να είναι από τα ωραιότερα μαγαζιά στην Ευρώπη, με μεγάλη ποικιλία ουίσκι και μπίρας, ζωντανή μουσική, θεατρικά δρώμενα και μοναδική ατμοσφαιρικότητα – σε μια χώρα που αντικειμενικά δεν φημίζεται για την αισθητική της (https://oran-mor.co.uk/). Και, ω ναι, μπορούμε αν θέλουμε να καθίσουμε και έξω, στο προαύλιο της πάλαι ποτέ εκκλησίας, και να πάρουμε χρωματάκι από τον σκωτσέζικο ήλιο του φθινοπωρινού απογεύματος. Αυτό κι αν είναι θεϊκό από κάθε άποψη.
4. Τα “εναλλακτικά” Shawlands. Πρόκειται για τα πιο χαλαρά και τακτοποιημένα…Εξάρχεια της πόλης. Κλασική βικτωριανή αρχιτεκτονική με κτήρια από ψαμμίτη (κοκκινωπό ή κιτρινωπό πέτρωμα) και, σε απόσταση αναπνοής, το όμορφο Queens Park – αφιερωμένο στη μνήμη της Μαρίας Στιούαρτ, βασίλισσας της Σκωτίας, που υπέστη πανωλεθρία το 1568 από τα αγγλικά στρατεύματα στην περιοχή Langside των Shawlands. Μια περιοχή που αγαπάμε ιδιαίτερα γιατί έχει ήθος και φινέτσα, ωραίο κόσμο και καλλιτεχνικά στέκια.
Το μποέμικο Glad Café (www.thegladcafe.co.uk) και το dog friendly, gay friendly, family friendly και γενικώς…friendly Phillies of Shawlands (http://philliesbar.co.uk/) με προσεγμένα πιάτα (ξεχωρίζουν τα vegan και vegetarian breakfast), πρωτότυπα κοκτέιλ και εξαιρετική μουσική αποκλειστικά από βινύλια, θα μας ενθουσιάσουν. Πολύ κοντά, περνώντας από το πάρκο και κατηφορίζοντας προς το Battlefield, ξεχωρίζουν για καφέ το Blether (https://www.facebook.com/blethercafe) και για γνήσιο ιταλικό φαγητό και γλυκό το Battlefield Rest (http://battlefieldrest.co.uk/), που στεγάζεται σε ένα μικρό ιστορικό κτήριο που στις αρχές του περασμένου αιώνα χρησίμευε ως σημείο ξεκούρασης για τους επιβάτες των τραμ.
Το 1994 το έσωσε από την κατεδάφιση ο σημερινός ιδιοκτήτης του, Marco Giannasi, ο οποίος, παρότι σπούδασε Καλές Τέχνες και αρχιτεκτονική στη γενέτειρά του, την Τοσκάνη, πλέον διευθύνει αυτό το απίθανο bistro/restaurant με…καλλιτεχνικό μεράκι και αξιοζήλευτη επιτυχία.
Και αν, για κάποιο ανεξήγητο λόγο, ξυπνήσουμε χαράματα Σαββάτου ή Κυριακής και θέλουμε να στηθούμε σε μια εντυπωσιακά ατέλειωτη ουρά για γλυκό, ψωμί ή γεμιστές μπαγκέτες, στη γειτονιά το Big Bear bakery κάνει χρυσές δουλειές, με πλήθος… προσκυνητών να συρρέουν τις δυο συγκεκριμένες μέρες που ανοίγει, με μαύρους κύκλους στα μάτια από πολύ νωρίς, αφού πρώτα έχουν ενημερωθεί μέσω instangram για το μενού (https://www.bigbearbakery.com/sinclairdrive). Εμείς το αναφέρουμε περισσότερο ως παράδοξο, παρά ως πρόταση.
5. Η ατμοσφαιρική Necropolis. Η Νεκρόπολη, ή αλλιώς “Πόλη των Νεκρών”, με τους 50.000 μόνιμους “κατοίκους” της, είναι ένα από τα βικτωριανά κοιμητήρια-ορόσημα της Ευρώπης και από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Γλασκόβης. Σχεδιάστηκε με βάση το νεκροταφείο-ορόσημο Père Lachaise του Παρισιού και τα μνήματα φέρουν την υπογραφή σπουδαίων αρχιτεκτόνων, όπως των Alexander “Greek” Thomson, Charles Rennie Mackintosh και JT Rochead. Ο χώρος εκπέμπει μια μεταφυσική αίγλη, πολύ περισσότερο όταν κάνουν την εμφάνισή τους και τα πρώτα σέπια φθινοπωρινά χρώματα, εντείνοντας την ατμοσφαιρικότητα του τοπίου. Η περιήγησή μας εκεί θα μας κάνει να αισθανθούμε ότι πρωταγωνιστούμε σε ταινία είτε για ρομαντικούς, είτε για όσους αγαπούν τα θρίλερ (https://www.glasgownecropolis.org/).
6. Τα ευφάνταστα γκράφιτι στο κέντρο της πόλης. Δεν θα ήταν απορίας άξιο, εκεί που περπατάμε στο κέντρο της Γλασκόβης, να υψώσουμε το βλέμμα για να αντικρίσουμε ένα μουσάτο άντρα με βαθυκόκκινο σκουφί να κοιτάζει στοργικά έναν κοκκινολαίμη που κάθεται στον δείκτη του χεριού του. Αλλού, μια γιγάντια γυναίκα μάς εξετάζει μέσα από ένα μεγεθυντικό φακό, ένας πεζός κάνει νεύμα σε ένα ιπτάμενο ταξί που αιωρείται χάρις σε ένα “μπουκέτο” πολύχρωμα μπαλόνια, δυο πόδια ξεπροβάλλουν κάτω από ένα σκωτσέζικο κιλτ και ένα επιδέξιο χέρι μαζεύει μανιτάρια.
Το Glasgow City Center Mural Trail περιλαμβάνει τοιχογραφίες γκράφιτι που φιλοξενούνται σε διαφορετικά κτήρια –αρκετά από αυτά εγκαταλελειμμένα, μαρτυρώντας το σκληρό παρελθόν μιας πόλης που χτυπήθηκε ανελέητα από τη φτώχεια. Η πρώτη τοιχογραφία ολοκληρώθηκε το 2008 κατά παραγγελία των δημοτικών αρχών, σε μια προσπάθεια αναζωογόνησης του ιστορικού κέντρου, και έκτοτε η συλλογή έχει εμπλουτιστεί με πλήθος διαφορετικά έργα. Όλοι αυτοί οι υπερμεγέθεις πίνακες ζωγραφικής βρίσκονται σε σχετικά κοντινή απόσταση ο ένας από τον άλλο, και μπορούμε να τους εντοπίσουμε εύκολα με τη βοήθεια μιας εφαρμογής για κινητά. Αλλιώς, σαν ένα διαφορετικό κυνήγι θησαυρού, κάποιες τοιχογραφίες μπορεί να χρειαστεί λίγη προσπάθεια παραπάνω για να τις ανακαλύψουμε σε κάποια μικρά στενά.
Κινητικό Θέατρο Sharmanka
Ποιος θα περίμενε ότι, σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της Γλασκόβης, μπορεί κανείς να ταξιδέψει σε κόσμους ονειρικούς και άλλοτε ερεβώδεις, με ξεναγούς τα αυτοκινούμενα αινιγματικά τέκνα της σκηνοθέτριας Tatyana Jakovskaya και του μηχανικού Eduard Bersudsky;
Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα θέατρο με μηχανικά γλυπτά που, με τις χορογραφίες τους και συνοδεία απόκοσμης μουσικής, μας αφηγούνται διάφορα κεφάλαια από την περίοδο της κομμουνιστικής Ρωσίας, αλλά και ιστορίες ανθρώπινου πόνου, τρέλας και παράνοιας. Η κάθε σκηνή αποτελείται από περίτεχνες κατασκευές και αμέτρητα καλοκουρδισμένα πλάσματα από σκαλιστά κομμάτια ξύλου, ελάσματα, ρόδες, γρανάζια και άλλα υλικά που έχουν ανακτηθεί από τα σκουπίδια.
Το θέατρο είναι ανοιχτό καθημερινά, εκτός από Δευτέρα και Τρίτη, και τα εισιτήρια καλό είναι να τα έχουμε προμηθευτεί τουλάχιστον ένα εικοσιτετράωρο πιο νωρίς (http://www.sharmanka.com).
Αυτόν τον Σεπτέμβρη:
Linda McCartney Retrospective at Glasgow’s Kelvingrove Museum: Πρόκειται για μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκθέσεις φωτογραφίας στη Μεγάλη Βρετανία, με την υπογραφή της πρόωρα χαμένης συζύγου του Paul McCartney, Linda, που έφυγε από τη ζωή το 1998, χτυπημένη από καρκίνο του μαστού. Ο σύζυγος και οι δύο κόρες τους, Mary και Stella, για πρώτη φορά εκθέτουν με πολλή αγάπη αυτό το σπάνιο υλικό, που περιλαμβάνει περισσότερες από 250 φωτογραφίες από τα “Σκαθάρια” (τους Beatles), τη φύση, οικογενειακές στιγμές με φόντο τοπία από την αγαπημένη τους Σκωτία, αυτοπροσωπογραφίες και πειραματισμούς με διαφορετικές τεχνικές, πριν η Linda McCartney ξεκινήσει την καριέρα της ως φωτογράφος.
(https://www.glasgowlife.org.uk/event/1/linda-mccartney-retrospective)
Youth Film Festival: Φεστιβάλ ταινιών από διάφορες χώρες, πρεμιέρες, δρώμενα και διάσημοι καλεσμένοι, για θεατές ηλικίας 15 με 19 ετών. Ένα από τα πιο πρωτοποριακά στην Ευρώπη.
(https://glasgowfilm.org/what-we-do/festivals/glasgow-youth-film-festival).
