Την προσπάθεια και το έργο που κατέβαλλαν κάποτε εκατοντάδες άτομα για την αναζήτηση και διάσωση ενός αγνοουμένου, έρχονται να ελαχιστοποιήσουν τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη.
Ο Βασίλης Σκληρός, χειριστής και εκπαιδευτής τέτοιων αεροσκαφών, μιλά για τη “Hellenic Drones” και εξηγεί πώς ο πήχυς στον τομέα “διάσωση” στην Ελλάδα μπορεί να μπει
πολύ ψηλά…
του Γιάννη Μούτσου
Οι ελληνικές ακτές θα μπορούν να θεωρούνται πλέον πιο ασφαλείς, καθώς με τη χρήση drones θα γίνει ευκολότερος ο εντοπισμός και η διάσωση λουομένων που βρίσκονται σε κίνδυνο – εφόσον προσαρμοστεί κατάλληλα το νομικό πλαίσιο. Την πρωτοτυπία αυτή έφερε στην Ελλάδα η “Hellenic Drones”, μια Σχολή Εκπαιδευτών ΣΜΗΕΑ (Συστήματα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – Drones) με νέα εκπαιδευμένα στελέχη από τη Σχολή Ικάρων, η οποία βάζει πολύ ψηλά τον πήχυ και θέτει νέα στάνταρντ στην ασφαλή διάσωση ναυαγών με χρήση drone.
Φανταστείτε έναν λουόμενο ή έναν επιβάτη σκάφους να παλεύει με τα κύματα στην προσπάθειά του να κρατηθεί στη ζωή. Ενώ όλες οι ελπίδες για επιβίωση αρχίζουν να μειώνονται, ένας “από μηχανής θεός” ρίχνει ένα σωσίβιο από τον ουρανό και το θύμα καταφέρνει να επιπλεύσει, μέχρι τη στιγμή που τον ανασύρει ένας ναυαγοσώστης στην ακτή.
Δεν πρόκειται για ένα φουτουριστικό σενάριο, αλλά για μια προσπάθεια που λαμβάνει χώρα, προς το παρόν πιλοτικά, σε διάφορα σημεία της Αθήνας, από τα στελέχη της εκπαιδευτικής ακαδημίας “Hellenic Drones”. Μη-επανδρωμένα αεροσκάφη, εξοπλισμένα με υψηλής ανάλυσης κάμερες και με σωσίβια, πετούν πάνω από το θύμα και του ρίχνουν τον διασωστικό εξοπλισμό, μέχρι τη στιγμή που θα φτάσει το πρώτο διαθέσιμο σκάφος ή ναυαγοσώστης, για να τον ανασύρει στην ακτή με ασφάλεια. Η αξία μιας τέτοιας πρωτοβουλίας αναγνωρίζεται, όταν κανείς μελετήσει τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν στις απώλειες από πνιγμούς: Κι όμως, η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη, με 400 θανάτους ετησίως από πνιγμό!
“Hellenic Drones”
Η “Hellenic Drones” αποτελεί την πρώτη αδειοδοτημένη σχολή μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την ΥΠΑ (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας), με σκοπό την εκπαίδευση ικανών χειριστών που θα εκτελούν ασφαλείς πτήσεις.
Μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2017, καθένας μπορούσε να έχει στην κατοχή του και να πετάει ένα drone οπουδήποτε. Αυτό όμως άλλαξε τον τελευταίο χρόνο, με τη διαμόρφωση ενός νέου αυστηρού νομικού καθεστώτος, το οποίο επιβάλλει περιορισμούς, αλλά και υποχρεώσεις στους χειριστές μη-επανδρωμένων αεροσκαφών για την πτήση τους. Το παράδειγμα έδωσαν οι ΗΠΑ, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπόχρεοι σε άδεια χειριστή είναι κυρίως οι επαγγελματίες, αλλά και οι ερασιτέχνες, οι οποίοι έχουν υψηλές προσδοκίες πτήσης. Όλοι περνούν από ειδικό σχολείο, αλλά και θεωρητικές και πρακτικές εξετάσεις από την ΥΠΑ.
Οι λόγοι που δημιουργήθηκε ένα τόσο απαιτητικό νομικό πλαίσιο ήταν η αυθαίρετη χρήση, αλλά και ο ανεξέλεγκτος αριθμός των drones, με κίνδυνο να προκληθούν σοβαρές σωματικές και υλικές βλάβες σε τρίτους.
Ωστόσο, αιτία της θέσπισης αυστηρών νόμων γύρω από τη χρήση των drones είναι ο φόβος ενός ενδεχόμενου τρομοκρατικού χτυπήματος από αέρος, τονίζει ο Βασίλης Σκληρός, χειριστής και εκπαιδευτής drones (ΣΜΗΕΑ) της “Hellenic Drones”. “Σήμερα ο αριθμός των drones που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια εξακολουθεί να είναι άγνωστος, όπως και η χρήση τους. Είμαστε τυχεροί που δεν έχει σημειωθεί ακόμη σημαντικό τρομοκρατικό χτύπημα μέσω ενός απλού drone. Σαφώς, ένας νόμος δεν θα μηδενίσει την πιθανότητα να συμβεί κάτι, αλλά τουλάχιστον περιορίζεται ο κίνδυνος”.
Τα άγρυπνα μάτια στον ουρανό
Καθημερινά εφευρίσκονται νέες αποστολές για τα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη. Αρχικά, ο βασικός σκοπός της χρήσης τους ήταν η βιντεοσκόπηση και η φωτογράφηση. Σήμερα, όμως, τα drones αναβαθμίζονται και προσφέρουν πρωτότυπες υπηρεσίες, ιδιαίτερα σε απροσπέλαστα σημεία.
“Συνεργαζόμαστε με υπηρεσίες διάσωσης, όπως η Πυροσβεστική, ο Ερυθρός Σταυρός και η Ε.Μ.Α.Κ. για τον εντοπισμό και την έρευνα αγνοουμένων σε πιλοτικό πρόγραμμα. Ο χρόνος και η προσπάθεια που απαιτείται για να ελέγξεις ένα βουνό ή μια χαράδρα, όταν κάποιος αναζητείται, είναι μεγάλη. Όλα αυτά εκμηδενίζονται και μπορεί να γίνει ο έλεγχος της περιοχής μέσα σε δέκα λεπτά, σώζοντας ανθρώπινες ζωές άμεσα και χωρίς να κινδυνεύουν αναίτια οι διασώστες”, τονίζει ο Βασίλης Σκληρός.
“Σημαντικός είναι ο ρόλος των drones και στην επιτήρηση εγκαταστάσεων υψίστης στρατηγικής σημασίας, αξιοποιώντας το εναέριο πλεονέκτημα, αλλά και το προσωπικό που δεν απασχολείται πλέον στη φύλαξή τους. Με τη χρήση, μάλιστα, θερμικών καμερών, μπορούμε να εντοπίσουμε άτομα που κινούνται ύποπτα σε έναν χώρο, καθώς ελέγχουμε τα drones από ένα κεντρικό σημείο, σε 24ωρη βάση. Ωστόσο, οι ικανότητες πτήσης ενός drone επιτήρησης δεν είναι κάτι που κατέχει ένας απλός χειριστής· τις αποκτά κανείς μετά από ειδική εκπαίδευση”, σημειώνει ο Βασίλης.
Πιο σημαντικός είναι ίσως ο ρόλος των drones στη ναυαγοσωστική, καθώς το μήκος των ακτών της χώρας ξεπερνά τα 13.000 χιλιόμετρα.
Και στην αρχιτεκτονική χώρων, αλλά και στην ασφάλειά τους, τα drones συνεισφέρουν αποτελεσματικά και γρήγορα, με επιθεώρηση που γίνεται σε μικρό χρόνο.
“Πιο σημαντικός, όμως, είναι ίσως ο ρόλος των μη–επανδρωμένων αεροσκαφών στη ναυαγοσωστική”, επισημαίνει ο Βασίλης, καθώς το μήκος των ακτών της χώρας ξεπερνά τα 13.000 χιλιόμετρα, γεγονός που δυσχεραίνει το έργο το ναυαγοσωστών. Τα drones θα μπορούν να λειτουργήσουν συνεργατικά με τους ναυαγοσώστες, προκειμένου να γίνεται καλύτερη επιτήρηση της περιοχής ευθύνης, ενώ παράλληλα θα αποτελέσουν ένα ακόμη μέσο διάσωσης ναυαγών, μεταφέροντας με ταχύτητα και ακρίβεια ένα σωσίβιο στο άτομο, μέχρι να έρθει βοήθεια από την ακτή.
Από τη θεωρία στην πράξη
Μπορεί η τεχνολογία να είναι διαθέσιμη, ωστόσο ακόμη βρισκόμαστε σε αρχικό σημείο συνεργασίας ναυαγοσωστών με χειριστές drones για τη διάσωση θυμάτων. “Πρόκειται για μείζον θέμα, το οποίο απαιτεί πολιτική βούληση για την ψήφιση ενός νομοθετικού πλαισίου, δεδομένου του υψηλού ποσοστού πνιγμών κάθε χρόνο στην Ελλάδα”, τονίζει ο Βασίλης Σκληρός. Το δε κόστος επένδυσης σε drones είναι πολύ μικρό σε σύγκριση με την ανθρώπινη ζωή, ενώ μπορεί να “συμπιεστεί” κι άλλο, εφόσον γίνει μαζική παραγγελία εξοπλισμού, προσθέτει.
Drones: Ο Μεγάλος Αδελφός;
“Η εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας GDPR για την προστασία προσωπικών δεδομένων δεν αποτελεί εμπόδιο στη χρήση drones για ναυαγοσωστική χρήση και επιτήρηση ασφαλείας των ακτών, δεδομένου ότι δεν πραγματοποιείται βιντεοσκόπηση, αλλά μόνο στιγμιαία επιτήρηση κατά την επιχείρηση χωρίς μόνιμη καταγραφή”, επισημαίνει ο Βασίλης.
Top-gunners στα drones
“Ο χειριστές-διασώστες των ναυαγοσωστικών drones προέρχονται από τη Σχολή Ικάρων και έχουν βαθιά γνώση του αντικειμένου, καθώς παράλληλα έχουν αντιμετωπίσει πολλά παρόμοια περιστατικά. Κύριο χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι η ψυχραιμία που πρέπει να επιδείξουν όταν προκύπτει ένα περιστατικό, στο οποίο θα πρέπει να επέμβουν για να σώσουν ένα άτομο που πνίγεται”, τονίζει ο Βασίλης Σκληρός.
