Σκύλος, “ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου”. Η σχέση μεταξύ των δύο χρονολογείται από τα πολύ παλιά χρόνια. Στην πορεία της Ιστορίας, έχει καταγραφεί ο ισχυρός δεσμός σκύλου και ανθρώπου, ακόμα και μέσα από εικόνες ηγετικών προσωπικοτήτων. H εικόνα ενός ηγέτη με τον σκύλο του, σημειολογικά, δίνει στοιχεία για τον χαρακτήρα, αλλά και τη συνολική του παρουσία ως ανθρώπου – μια παρουσία που ο ίδιος επιθυμεί να προβάλει στα media και στους γύρω του.
της Γιώτας Χουλιάρα
Χαρακτηριστικό παράδειγμα στη νεότερη πολιτική ιστορία είναι η εικόνα του Ουίνστον Τσώρτσιλ με το αγαπημένο του μπουλντόγκ, τον Dodo. Το μπουλντόγκ του Βρετανού ηγέτη έχει αποτυπωθεί ως εικόνα σε διάφορες ιστορικές φωτογραφίες, ενώ συνοδεύει το αφεντικό του ακόμη και σε συναντήσεις με άλλους ηγέτες. Δεν είναι λίγες, μάλιστα, οι αναφορές που φέρουν τους συνοδούς του ηγέτη να αγανακτούν σιωπηλά, καθώς ο Dodo είχε μια τάση να “μαρκάρει” κάθε σημείο της διαδρομής, ακόμα και αν αυτή ήταν μέσα σε σαλόνια και χώρους συνεδριάσεων. Ο Βρετανός πρωθυπουργός είχε ταυτιστεί στο μυαλό αρκετών με την προσωπικότητα του σκύλου του, ως εξίσου πεισματάρης, ανθεκτικός, αλλά και τραχύς, όταν αυτό χρειαζόταν.
– Σύγχρονοι φιλόζωοι(;) πολιτικοί
Στη σύγχρονη εποχή, οι ηγέτες πολλών χωρών έχουν εμφανιστεί ως λάτρεις των σκύλων και τους έχουν τοποθετήσει δίπλα τους σε κάθε επίσημη και μη περίσταση, επιδεικνύοντας έτσι ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο, που προσεγγίζει ευκολότερα τους πολίτες. Η επίδειξη, άλλωστε, μιας τρυφερής σκηνής με έναν πολιτικό ηγέτη και την οικογένειά του που παίζει και φροντίζει το τετράποδο κατοικίδιο, είναι ένα σίγουρο επικοινωνιακό ατού για την επίτευξη του στόχου αυτού. Ειδικότερα όταν η επιλογή του σκύλου διαθέτει χαρακτηριστικά που δείχνουν στοιχεία της προσωπικότητας του πολιτικού και τονίζουν, έμμεσα, τα εθνικά στοιχεία μιας χώρας. Και τυπικό παράδειγμα είναι το αγγλικό μπουλντόγκ του Τσώρτσιλ!
Ένα παρόμοιο τέτοιο “τρικ” είναι και ο νέος κάτοικος Παρισιού, Nemo. Ο Nemo είναι ο σκύλος του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν. To λαμπραντόρ-γκριφόν, που πήρε το προεδρικό ζεύγος στη Γαλλία από κέντρο φιλοξενίας αδέσποτων, μονοπώλησε για αρκετές μέρες τα ΜΜΕ, ενώ η επιλογή του, για εκείνους που αρέσκονται στην ανάλυση της επικοινωνίας, διαμορφώνει μια εικόνα δύναμης, εμπιστοσύνης, ευφυίας των λαμπραντόρ, αλλά και γαλλικής επιρροής, αφού τα γκριφόν είναι ράτσα με έντονα στοιχεία καταγωγής των “τρικολόρε”. Οι “κακιές γλώσσες”, βέβαια, αναφέρουν πώς η όλη κίνηση μάλλον δείχνει μια τυφλή υποταγή και υπακοή προς εκείνον που επιλέγει, με το σκεπτικό πώς η επιλογή έγινε από τη σύζυγο του προέδρου, Μπριζίτ…
Ο Laddie Boy είχε φωτογραφηθεί ακόμα και να ηγείται του Υπουργικού Συμβουλίου, κάνοντας κατάληψη στην καρέκλα του προέδρου των ΗΠΑ!
– Σκυλίσια… διπλωματία!
Υπήρξαν, όμως, και άλλοι ρόλοι για τους σκύλους ηγετών. Τα συμπαθή τετράποδα κατάφεραν με την παρουσία τους να εξομαλύνουν ακόμα και διεθνείς σχέσεις μεταξύ ισχυρών εθνών, όταν έπαιξαν τον ρόλο ενός δώρου εκτίμησης και σεβασμού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Pushinka.
H σκυλίτσα Pushinka ήταν το κουτάβι της Strelka, της σκυλίτσας που είχε γίνει ο πρώτος Σοβιετικός “ταξιδιώτης” στο διαστημόπλοιο Sputnik 5, το 1960. Ο Νικίτα Χρουστσόφ, ηγέτης της ΕΣΣΔ, είχε δώσει τότε την Pushinka ως δώρο εκτίμησης προς την οικογένεια του Τζον Φ. Κέννεντι, μετά από μια συνομιλία τους σε ένα επίσημο δείπνο. Η όλη κίνηση εξομάλυνε, κάπως, τις παγωμένες σχέσεις μεταξύ των δύο ηγετών, ενώ η σκυλίτσα κατάφερε να γίνει διάσημη στα media της εποχής. Όπως αναφέρει ο ιστορικός και συγγραφέας Martin W. Sandler, η Pushinka ήταν αφορμή οι δύο ηγέτες να επικοινωνούν συχνά, παρά το γεγονός ότι εκείνη την εποχή ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν στην κορύφωσή του.
– Φόβος και τρόμος
Όμως, τα συμπαθή τετράποδα έχουν χρησιμοποιηθεί και ως “εκφοβιστικά όπλα” σε “άτυπη ψυχολογική επιχείρηση” επιβολής ηγέτη σε άλλον ομόλογό του. Ένα άριστο παράδειγμα αυτής της τακτικής ήταν η χρήση του μαύρου λαμπραντόρ του Βλαντιμίρ Πούτιν, στη διάρκεια συνάντησης με την Άνγκελα Μέρκελ στο Sochi, το 2007. Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε δηλώσει δημόσια πώς είχε φοβία για τα σκυλιά. Μάλιστα, εξήγησε πώς ο φόβος της ξεκίνησε από μια επίθεση που είχε δεχτεί το 1995 από ένα σκύλο.
Ο Πούτιν, στη συγκεκριμένη συνάντηση, ισχυρίστηκε πως έφερε τον σκύλο του ως μια “ευχάριστη παρουσία” και ότι δεν γνώριζε τη φοβία της καγκελαρίου, ζητώντας κατευθείαν συγνώμη. Όμως, το επικοινωνιακό παιχνίδι για τον Ρώσο ηγέτη είχε ήδη πετύχει, καθώς η Μέρκελ απαθανατίστηκε από τις κάμερες “φοβισμένη και ενοχλημένη” από την παρουσία της Konni, του μαύρου λαμπραντόρ του Ρώσου προέδρου.
Το ψυχολογικό και πολιτικό παιχνίδι που, προφανώς, επέλεξε να παίξει ο Ρώσος πρόεδρος συζητήθηκε για μέρες και, όπως φαίνεται, ώθησε τη Merkel σε επιθετικές δηλώσεις εναντίον του. “Καταλαβαίνω γιατί έπρεπε να το κάνει αυτό. Για να αποδείξει ότι είναι άντρας. Φοβάται την ίδια του την αδυναμία. Η Ρωσία δεν έχει τίποτα – ούτε πετυχημένη πολιτική, ούτε πετυχημένη οικονομία. Ό,τι έχουν είναι αυτό”, είχε δηλώσει αργότερα ενοχλημένη η καγκελάριος στα γερμανικά ΜΜΕ.
– Αμερικανική “πατέντα”
Οι σκύλοι, όμως, είναι ιδιαίτερα διάσημοι και στον Λευκό Οίκο. Οι πρόεδροι των ΗΠΑ είχαν πάντα πλάι τους και από ένα τουλάχιστον τετράποδο φίλο. Βέβαια, δεν είχε σημασία αν ήταν φιλόζωοι ή όχι, καθώς η παρουσία του σκύλου αποτελούσε πάντα ισχυρή πολιτική αναφορά για τον Λευκό Οίκο. Η εικόνα τους μπορεί να έσωνε και το αφεντικό τους σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως αποδείχτηκε και στην περίπτωση της Pushinka, αλλά και να αποτελούσε ταυτόχρονα σημείο αναφοράς, όπως ο σκύλος Laddie Boy, που έθεσε και το επίπεδο διασημότητας για τους “Πρώτους Σκύλους” (aka First Dog, κατά το “Πρώτη Κυρία”) στις ΗΠΑ.
Ο Laddie Boy ήταν ο σκύλος του προέδρου των ΗΠΑ, Ουώρεν Γκ. Χάρντινγκ (1921-1923). Ο σκύλος είχε φωτογραφηθεί ακόμα και να ηγείται του Υπουργικού Συμβουλίου, αφού έκανε κατάληψη στην καρέκλα του προέδρου των ΗΠΑ, όταν εκείνος σηκωνόταν! Η παρουσία του τετράποδου τεριέ έγινε τόσο δημοφιλής, που κοσμούσε συχνά-πυκνά τους Νew York Times, κάνοντας έτσι πιο προσφιλή τον Αμερικανό πρόεδρο. Μια εικόνα που έγινε ακόμα πιο ισχυρή, όταν ο θάνατος του Χάρτινγκ έγινε αιτία να γραφτούν ποίηματα και τραγούδια για τον Laddie Boy, ο οποίος περίλυπος περίμενε να επιστρέψει το αφεντικό του.
Στη σημερινή πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, οι σκύλοι των προέδρων δεν αποτελούν εξαίρεση όσον αφορά την προβολή και τη σημειολογία τους. Είναι, άλλωστε, και οι μοναδικοί πραγματικοί φίλοι τους, κατά τη διάσημη πολιτική ρήση “If you want a friend in Washington, just get a dog” (“Αν θες ένα φίλο στην Ουάσινγκτον, πάρε ένα σκύλο”).
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί για τους προέδρους των ΗΠΑ, κατά τη θητεία τους φιλοξένησαν πάνω από 300 ζώα, εκ των οποίων πάνω από 200 ήταν σκύλοι κάθε ράτσας και προσωπικότητας. Οι τελευταίοι τετράποδοι κάτοικοι του Λευκού Οίκου ήταν ο Bo και η Sunny, τα δύο πορτογαλικά water dogs της οικογένειας Ομπάμα, που σημειολογικά αναφέρονται ως ιδιαίτερα δυνατά και ανθεκτικά ζώα, με πολύ ισχυρή προσωπικότητα.
Ο πρόεδρος Τραμπ, παρά το γεγονός ότι μέρος του αμερικανικού Τύπου τον έχει κατακρίνει, μέχρι στιγμής δεν έχει κάποιο κατοικίδιο – κάτι που, αν διατηρηθεί, θα σπάσει μια παράδοση 100 ετών για τις ΗΠΑ! Ενδεχομένως, βέβαια, ο Ντόναλντ Τραμπ να επιθυμεί να σπάσει την παράδοση, ενθυμούμενος τη ρήση του Βρετανού ιστορικού Arnold J. Toynbee (1889-1975), ο οποίος παρομοίασε την Αμερική “μ΄ ένα μεγάλο φιλικό σκυλί σε ένα μικρό δωμάτιο. Κάθε φορά που κουνάει την ουρά του, διαλύει ένα έπιπλο”…
Αν και το άρθρο δεν αναφέρεται σε θέματα ανατροφής σκύλων, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, από τη στιγμή που αποφασίζουμε να έρθει ένας σκύλος στην οικογένεια, θα πρέπει πρώτα να σταθμίσουμε όλες τις ευθύνες που προκύπτουν και, αφού γίνει αυτό, καλό θα ήταν να προτιμηθεί η υιοθεσία του μέσω ενός από τους δεκάδες τόπους φιλοξενίας αδέσποτων που έχει η χώρα μας.
