Κατόπιν μακράς εμπειρίας στον επιστημονικόν τομέα της… τηλεθέασης, έχω επιβεβαιώσει το εξής χιλιοειπωμένο: η τηλεόραση αντικατοπτρίζει την εκάστοτε εικόνα της κοινωνίας. Τι γίνεται, λοιπόν, όταν δημοφιλής σειρά, στη ζώνη υψηλής τηλεθέασης, έχει ως πρωταγωνιστικό ζευγάρι δύο ανθρώπους που γνωρίστηκαν στο facebook; Έξυπνη κίνηση των σεναριογράφων που “έπιασαν” τον παλμό της εποχής, θα μπορούσε να πει κάποιος. Και θα είχε δίκιο.
Η ειδοποιός διαφορά εδώ είναι ότι, συνήθως, αυτό που αποτυπώνεται στις τηλεοπτικές ιστορίες είναι ήδη κοινωνικώς παγιωμένο και αποδεκτό. Δύσκολα, ας πούμε, ένα τηλεοπτικό ζευγάρι που θα προοριζόταν να μπαίνει καθημερινά στο σπίτι μας, θα γνωριζόταν π.χ. μέσω Speed Dating*. Τουλάχιστον όχι στην Ελλάδα (κι ας είναι σχετικά διαδεδομένος τρόπος γνωριμιών σε άλλες χώρες). Άρα, το βαρυσήμαντο συμπέρασμα εδώ είναι ότι: τα social media είναι πλέον και κοινωνικά παραδεκτά ως προξενήτρες. Η ποιότητα και η διάρκεια του ζευγαρώματος θα φανεί, προφανώς, στην… τηλεόραση του μέλλοντος.
Ωστόσο, το θέμα είναι άλλο: αφού με τη γνωριμία μέσω social media είναι πλέον εξοικειωμένη ακόμα και η κυρία των 60+ ετών, η οποία ανήκει οπωσδήποτε στο κοινό στο οποίο ποντάρουν οι άνθρωποι της τηλεόρασης, τι πρόκειται να δουν τα μάτια μας τα επόμενα χρόνια; Ανθρώπους που θα επικοινωνούν, θα αισθάνονται, θα μαλώνουν και θα συμφιλιώνονται μόνο μέσω… Skype;
Όχι, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για αφορισμό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Πρόκειται για μια “τραυματισμένη” ρομαντική αντίληψη, που θέλει τους ανθρώπους ακόμα να ερωτεύονται ένα βλέμμα, ένα άγγιγμα, μια μυρωδιά… Που θέλει τον ερωτευμένο να έχει αγωνία να συναντήσει τον άλλον, και όχι να περιμένει να δει μια πράσινη κουκίδα ενός “ενεργού χρήστη” σε ένα παράθυρο υπολογιστή… Που θέλει αυτή την αγωνία να κάνει τον άνθρωπο πιο τολμηρό, να τον κάνει να ξεπερνάει τον εαυτό του, και όχι πιο δειλό, πιο βολεμένο, βρίσκοντας ασφάλεια(;) πίσω από μια οθόνη.
Ας ελπίσουμε ότι η ανθρώπινη φύση δεν αλλοιώνεται τόσο εύκολα (το ρήμα “εξελίσσεται” εδώ είναι μάλλον άκυρο). Ας ελπίσουμε ότι τα social media θα παραμείνουν απλά το μέσο της γνωριμίας. Ότι, από εκεί και πέρα, οι ιστορίες αγάπης θα λειτουργούν πιο “σωματοποιημένα”, με περισσότερη ουσία. Γιατί αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο και με την πνευματική/ψυχολογική μας ισορροπία. Γιατί η ανθρώπινη επαφή είναι ίσως το μόνο που μας σώζει, σε έναν κόσμο που αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Αν τη χάσουμε κι αυτή, θα είναι θέμα χρόνου να βρεθούμε χαμένοι –κυριολεκτικά και μεταφορικά– στο Διάστημα.
Μαρία Σ. Λυσάνδρου
* Το “Speed Dating” (“ταχυ-γνωριμίες” στα Ελληνικά) είναι μια συστηματοποιημένη διαδικασία γνωριμιών μεταξύ άγνωστων ανδρών και γυναικών, οι οποίοι έχουν μόνο μερικά λεπτά για να συνομιλήσουν μεταξύ τους και στη συνέχεια αλληλο-αξιολογούνται, για να δουν αν ταιριάζουν. Αν όχι… ας περάσει ο επόμενος!