Ο Αντώνης Μυλωνάκης είναι ένας συγγραφέας, μία προσωπικότητα που αξίζει να γνωρίσουμε. Γράφει ποίηση, διηγήματα και τον γοητεύει ένας κόσμος που δραπετεύει από τον ρεαλισμό, εκεί που, όπως λέει ο ίδιος, μαλακώνει η αίσθηση και ο κόσμος μπορεί να ονειρεύεται. Μετά από το «Ο καθρέφτης και η προφητεία του Γκρέινορθ», το οποίο βραβεύτηκε στα Βραβεία Βιβλίου Public το 2017, έρχεται να μας συστήσει τον «Ιππόκαμπo», το νέο του βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Θα ξεκινήσω λίγο «προβοκατόρικα». Ποιητής και συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας. Θεωρείς ότι είσαι… «βιώσιμο είδος» αυτή την εποχή του ωμού ρεαλισμού;
Αν δεν το πίστευα, δεν θα επέμενα τόσο! Θεωρώ πως ακριβώς τη στιγμή που ο ρεαλισμός γίνεται ωμός, που η πραγματικότητα ξεπερνάει τη φαντασία, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να γραφτούν έργα επιστημονικής φαντασίας ή έργα που ανήκουν στον μαγικό ρεαλισμό. Για να μαλακώσει η αίσθηση και ο κόσμος να μπορέσει να ονειρευτεί κάτι έξω από αυτόν, τον σκληρό και, πολλές φορές, απάνθρωπο κόσμο.
Γιατί επέλεξες να κινηθείς λογοτεχνικά στο κομμάτι της επιστημονικής φαντασίας;
Γιατί είναι αυτό που απολαμβάνω και εγώ περισσότερο ως αναγνώστης, ακόμα κι ως θεατής σε ταινίες.
Όμως, σε αυτό το σημείο, να σου πω πως έχει τεράστια σημασία για μένα η φαντασία να χρησιμοποιείται με σύνεση και στη σωστή δόση, γιατί η αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη χρήση της οδηγεί σε τραγικά αποτελέσματα.
Θεωρείς ότι μηνύματα για αξίες, έννοιες, συμπεριφορές κ.α., όπως ο ναρκισσισμός, η ματαιοδοξία, η υποταγή, η φιλία, η οικογένεια και η μνήμη, που θίγονται μεταξύ άλλων μέσα από τα έργα σου, μπορούν να περάσουν ευκολότερα μέσα από συμβολισμούς, αλληγορίες και μυθικά πρόσωπα;
Όχι απαραίτητα. Μια βιωματική, αληθινή ιστορία μπορεί να ταρακουνήσει τον αναγνώστη και να του περάσει ακριβώς εκείνο που θέλει ο συγγραφέας. Απλά μέσα από τις αλληγορίες και τους συμβολισμούς, το γραπτό αποκτά επιπλέον διαστάσεις. Επιπλέον αναγνώσεις. Είναι ιστορίες που ο καθένας μπορεί να διαβάσει διαφορετικά, κι αυτό για μένα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Ο «Ιππόκαμπος» κυκλοφορεί 7 χρόνια μετά το «Ο Καθρέφτης και η προφητεία του Γκρέινορθ». Πώς αποτυπώνεται στον τρόπο σκέψης και γραφής σου αυτό το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε;
Άλλαξα εγώ ως άνθρωπος, οπότε σίγουρα άλλαξε και η τοποθέτησή μου. Τα γραπτά μου έγιναν πιο σκοτεινά, πιο αποκαλυπτικά, αφέθηκα τελείως. Δοκίμασα πολλά πράγματα, πολλές μορφές γραπτού λόγου, κατέληξα στο τι θέλω και μπορώ να κάνω καλύτερα. Χρειάστηκε να παραιτηθώ και από τη δουλειά μου για να αφιερώσω τον χρόνο που πρέπει. Αποφάσισα πως αυτό ήθελα να κάνω, και αυτό έκανα.
Μπορεί κάποιος στην Ελλάδα σήμερα να ζήσει αξιοπρεπώς ασχολούμενος μόνο με τη συγγραφή;
Όπως προείπα, παραιτήθηκα από την δουλειά μου για να κάνω μόνο αυτό. Είχα μαζέψει λεφτά και έκανα αυτό το δώρο στον εαυτό μου. Για τρία χρόνια μόνο έγραφα. Και ήταν τα ωραιότερα της ζωής μου.
Πολλοί στον χώρο φρόντισαν να μου το ξεκαθαρίσουν αυτό από την αρχή: δυστυχώς στην Ελλάδα λίγοι, ελάχιστοι, ζουν από τα βιβλία. Δεν είμαι ένας από αυτούς. Είναι, όμως, όνειρό μου μια μέρα να το καταφέρω. Έχω υπομονή.
Υπάρχει κάποιο άλλο είδος που θα ήθελες να δοκιμάσεις και να δοκιμαστείς; Ένα θεατρικό έργο, για παράδειγμα…
Αναγκαστικά ήρθαν οι σκέψεις για άλλα είδη γραφής. Πιο κερδοφόρα, όπως ένα θεατρικό σενάριο ή ένα σενάριο για την τηλεόραση. Είναι κάτι που με αφορά και το τελευταίο εξάμηνο με απασχολεί ιδιαίτερα, κυρίως η συγγραφή ενός θεατρικό έργου.
Έχει τεράστια σηµασία για µένα η φαντασία να χρησιµοποιείται µε σύνεση και στη σωστή δόση.
Δεν έχω διαβάσει τον «Ιππόκαμπο». Τι θα μου έλεγες για να με κάνεις το διαβάσω; Πώς θα μου το «πουλούσες»;
Είναι ένα αλληγορικό μυθιστόρημα για την ιστορία ενός κοριτσιού, της Άλις Γουόντερ, που μαθαίνει τον εαυτό της σε ένα κόσμο που απαγορεύονται οι αναμνήσεις, καθώς τα δάκρυα αφήνουν τους ανθρώπους τυφλούς. Πρόκειται για ένα βιβλίο που αποτυπώνει την ανθρωποφάγα φύση σε περιόδους κρίσης, την σκληρότητα της ενηλικίωσης, τη σπουδαιότητα μιας καλής ανάμνησης και, τελικά, πως όλα μπορούν να σωθούν με μία επαναστατική πράξη.
Είναι –θέλω να πιστεύω– μια ιστορία που θα θες να διαβάσεις και δεύτερη φορά. Κι όταν το κάνεις, θα είναι ένα άλλο βιβλίο.
Ποια ήταν η αφορμή για την συγγραφή αυτού του βιβλίου;
Η αφορμή ήταν ο εγκλεισμός. Όταν έπρεπε να βγαίνουμε για συγκεκριμένο χρόνο έξω. Θυμάμαι, πήγαινα περίπατο στο Φιλοπάππου και, ενώ ήμουν στην φύση και ήταν όλα ωραία, η αγωνία μου ήταν να γυρίσω πίσω στους τέσσερίς τοίχους του δωματίου μου. Δεν ένιωθα ασφαλής. Μόλις συνειδητοποίησα αυτή μου την παράλογη ανάγκη, ξεκίνησε ο μηχανισμός για τον «Ιππόκαμπο».
Και τότε, ένα απόγευμα, βλέπω στην τηλεόραση την Έλλη Λαμπέτη. Έδινε συνέντευξη και μιλούσε για τον ρόλο της, τη Φιλουμένα. Εξηγούσε στη δημοσιογράφο πως η Φιλουμένα δεν είχε κλάψει ποτέ στη ζωή της και πως, στο τέλος της παράστασης, επιτέλους, κλαίει. Ο τρόπος που περιέγραφε τη στιγμή που ξεμύτιζαν τα δάκρυα της, τον σωματικό πόνο που ένιωθε με τόσο χρόνια μαζεμένα δάκρυα, με μάγεψε. Έτσι γεννήθηκε ο «Ιππόκαμπος».
Γενικά τι σε εμπνέει και υπό ποιες συνθήκες είσαι πιο δημιουργικός; Όταν είσαι «στα πάνω σου» ή «στα πατώματα»;
Με τα χρόνια έμαθα πως δεν έχω την πολυτέλεια για καλές και κακές μέρες. Για να έχεις ένα στοιχειώδες καλό αποτέλεσμα, πρέπει να γράφεις κάθε μέρα. Η έμπνευση έρχεται αραιά και που, και κρατάει μόνο για μερικά δευτερόλεπτα. Δεν γίνεται να την περιμένεις. Η δουλειά ενός συγγραφέα είναι να την καλωσορίζει, να τη σημειώνει και, ύστερα, να δουλέψει σκληρά από πάνω της για να μπορέσει να ανθίσει.
Είναι νωρίς να μιλήσουμε για το επόμενο βήμα;
Προς το παρόν αφιερώνομαι στον «Ιππόκαμπο». Χρειάστηκαν, μαζί με την επιμέλεια, σχεδόν δύο χρόνια να ολοκληρωθεί. Έχει αδιανόητη δουλειά από πίσω και τώρα απλά θέλω να το μοιραστώ με τον κόσμο.
O Αντώνης Μυλωνάκης στο Instagram
Βρείτε το νέο βίβλίο του Αντώνη Μυλωνάκη εδώ: Ιππόκαμπος | Kastaniotis.com – Εκδόσεις Καστανιώτη
Photo credits: Kim De Molenaer