Ο κόσμος μέσα από τα μάτια των... Ανθρώπων της "Σχεδίας" | Συνεντεύξεις - planbemag.gr
Plan Be Mag
Συνεντεύξεις

Ο κόσμος μέσα από τα μάτια των… Ανθρώπων της “Σχεδίας”

“Ω, τι κόσμος, μπαμπά…”. Εκεί που σταματάνε η Κοινωνιολογία και η Φιλοσοφία, συνεχίζουν οι ίδιοι οι άνθρωποι. Γιατί, τελικά, οι προσωπικές εμπειρίες οδηγούν και στις πιο αυθεντικές απαντήσεις. 

ρωτάει η Μαρία Λυσάνδρου
απαντούν ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΪΑΦΑΣ,
πωλητής του περιοδικού δρόμου “Σχεδία”
και ο Χρήστος Αλεφάντης,
Διευθυντής Σύνταξης της “Σχεδίας”


Αλέξανδρος

Γιατί χρειάζεται οι άνθρωποι να φτάσουμε πολύ χαμηλά, για να εκτιμήσουμε αυτό που πραγματικά έχει αξία;
Κατά την άποψή μου, όσο έχουμε κάτι δεδομένο δεν το εκτιμάμε – είτε είναι ο άνθρωπός μας, είτε είναι ο σκύλος μας, είτε ένα αντικείμενο που αγαπάμε…

…είτε είναι χρήματα;
Τα λεφτά δεν κάνουν την ευτυχία στον άνθρωπο.

Μέσα από όλα τα δύσκολα που έχεις περάσει, πού έχεις καταλήξει: Τι είναι, τελικά, αυτό που έχει μεγαλύτερη αξία στη ζωή;
Αυτό που έχει αξία στη ζωή είναι να είμαστε καλά με τον εαυτό μας. Να μπορούμε, όσο γίνεται, να κοιμόμαστε ήσυχα τα βράδια. Εγώ θα έλεγα στους συνανθρώπους μου να μην το βάζουν κάτω, ό,τι κι αν τους τύχει. Πρέπει να κυνηγάμε το όνειρό μας, όποιο κι αν είναι αυτό – κι ας μην το φτάσουμε. Σημασία έχει το ταξίδι!

Για σένα, δηλαδή, έρχεται πρώτα η ήσυχη συνείδηση και μετά η υγεία;
Ναι, ναι… Άμα τα πας καλά με τον εαυτό σου, τα πας καλά και με όλους τους άλλους. Και η υγεία, όμως, είναι το πολυτιμότερο αγαθό. Δεν πρέπει να αγχωνόμαστε τόσο πολύ: ό,τι είναι να γίνει θα γίνει, και ό,τι δεν θα γίνει, δεν ήταν να γίνει ποτέ!

Δεν πιστεύεις, δηλαδή, ότι καμιά φορά κάνουμε λάθος χειρισμούς και μετά αυτό το βρίσκουμε μπροστά μας;
Εντάξει, λάθη κάνουμε όλοι. Άνθρωποι είμαστε… Αλλά το θέμα είναι να μην πατήσουμε επί πτωμάτων για να “διορθώσουμε” το λάθος με ένα άλλο λάθος!

Πώς θα όριζες εσύ την “αξιοπρέπεια”;
Η αξιοπρέπεια πάει μαζί με τον σεβασμό. Άμα σέβεσαι, έχεις και αξιοπρέπεια.


Πρέπει να κυνηγάμε το όνειρό μας – κι ας μην το φτάσουμε. Σημασία έχει το ταξίδι!


Να σέβεσαι τον άλλον ή τον εαυτό σου;
Πρώτα τον εαυτό σου. Άμα δεν σέβεσαι τον εαυτό σου, τελικά αυτοκαταστρέφεσαι και κάνεις κακό και στους άλλους. Αυτό είναι αλυσίδα.

Άρα, θα έλεγες ότι είναι σεβασμός στον εαυτό σου το να γίνεις πωλητής της “Σχεδίας”, αντί να κάτσεις σε ένα πεζούλι, ν’ απλώσεις το χέρι και να πεις “Βοηθήστε με!”;
Ναι, αυτή είναι αξιοπρέπεια. Εγώ θέλω τα χρήματα που θα βγάλω για να πληρώσω τις υποχρεώσεις μου, να τα βγάλω με αξιοπρέπεια. Δεν μου αρέσει η ελεημοσύνη, όχι… Δεν θα πάω, όμως, ούτε να δανειστώ. Γιατί άμα δανειστώ, πρέπει να έχω στο μυαλό μου ότι θα πρέπει και να τα επιστρέψω. Κι άμα δεν μπορώ; Αυτό το πράγμα έχει γίνει και με τις τράπεζες: έπαιρνε ο κόσμος δάνεια, δεν μπορεί τώρα να τα ξεχρεώσει και πηδάει στο Μετρό…
Την προηγούμενη εβδομάδα, ήθελα να αγοράσω ένα ραδιοφωνάκι από έναν πλανόδιο. Έκανε 10 ευρώ. Δεν μου περισσεύανε εκείνη τη μέρα, είπα “δεν πειράζει…”. Κατάφερα, όμως, και το πήρα σε πέντε μέρες, το κατάφερα!

Το να φτάσει κάποιος στο σημείο να πηδήξει στο Μετρό, είναι πράξη αξιοπρέπειας ή παραίτησης για σένα;
Είναι πράξη αδυναμίας χαρακτήρα και παραίτησης. Παραιτείσαι από τη ζωή, δεν αντέχεις να το πολεμήσεις. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να το παλεύουμε, όποιες κι αν είναι οι καταστάσεις.
Δεν μπορώ να βλέπω νέους ανθρώπους και να μου λένε: “Έχω πρόβλημα, δεν έχω λεφτά, δεν ξέρω τι να κάνω…”. Ρε παιδιά, ήμαρτον! Κι εγώ θα ήθελα μια καλύτερη δουλειά, αλλά αυτή τη στιγμή πουλάω ένα προϊόν, χωρίς ελεημοσύνη, κι όποιος θέλει το αγοράζει!
Πριν από λίγο, μια κοπέλα πέρασε και με ειρωνεύτηκε: “Άσε μας κι εσύ με τα τρία ευρώ σου!”. Εγώ της είπα: “Συγνώμη, κοπελιά, σ’ έπιασα εγώ από τον λαιμό και σου είπα ‘Πάρε ένα περιοδικό γιατί πεινάω’; Είναι δικαίωμά σου να μην το πάρεις! Τουλάχιστον σεβάσου το ότι κάνω μια δουλειά από τις 9 το πρωί και είμαι όλη την ημέρα μες στον ήλιο…”. Και τότε μου λέει: “Συγνώμη, αλλά έχω κι εγώ τα δικά μου”.

Όλος ο κόσμος είναι πιεσμένος τα τελευταία χρόνια…
Εμένα δεν με ενδιαφέρουν μόνο τα τρία σου ευρώ. Πες μου ένα “γεια”. Εγώ λέω “καλημέρα” σ’ όλο τον κόσμο. Βγάζω και ποιηματάκια. Άμα μου αρέσει μια κυρία, θα της το πω: “Είσαι πολύ όμορφη! Μου έφτιαξες τη μέρα, σ’ ευχαριστώ πολύ!”.

Γιατί τον τσιγκουνευόμαστε, οι άνθρωποι, τον καλό τον λόγο;
Έχουν χαθεί οι ανθρώπινες αξίες. Όλος ο κόσμος έχει πρόβλημα, δεν είναι ότι μόνο εμείς που πουλάμε τη “Σχεδία” έχουμε… Το βλέπω στα μάτια τους, στην έκφρασή τους.

Η δουλειά σου απαιτεί να είσαι όλη μέρα στον δρόμο, οπότε παρατηρείς τους ανθρώπους, παρατηρείς συμπεριφορές. Τι είναι αυτό που σου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση;
Βλέπω ότι οι άνθρωποι έχουν σταματήσει να χαμογελάνε. Έχει προβλήματα ο κόσμος… Οι άνθρωποι δουλεύουν και δεν πληρώνονται ή δεν δουλεύουν καθόλου. “Χαμογελάτε, είναι μεταδοτικό”, έλεγε παλιά ο Μικρούτσικος.
Εντάξει, εγώ δεν βγάζω τα τρελά λεφτά. Αυτά που βγάζω, όμως, μου είναι αρκετά. Θα πληρώσω το νοίκι μου, θα πληρώσω το φαγητό μου… Είμαι καλά και αυτό αρκεί για να είμαι χαρούμενος!

Άρα, δεν είναι τα “πολλά” το νόημα της ζωής;
Όχι, δεν είναι το νόημα της ζωής τα πολλά λεφτά.
Εμένα, ας πούμε, μου αρέσουν τα ταξίδια. Αλλά άμα δεν μπορώ να πάω, ε, δεν θα τα βάψω και μαύρα! Φέτος δεν πήγα διακοπές, κι ας το είχα πραγματικά ανάγκη – έστω και για δύο μέρες. Ok, λέω: “Θα το φτιάξω αλλιώς. Θα αλλάξω το ωράριό μου”: δούλευα 9:00-17:00 και το έκανα 9:00-19:00. Είπα πως ό,τι περιοδικά πουλάω από τις 17:00 μέχρι τις 19:00, τα λεφτά θα πηγαίνουν σ’ ένα βαζάκι ξεχωριστό. Στις 10 Αυγούστου θα το ανοίξω και, με όσα έχει μέσα, θα μπω σε ένα καράβι και στο πρώτο λιμάνι θα κατέβω. Δεν μ’ ενδιαφέρει πού θα πάω, απλά να φύγω. Δεν θα έχω μαζί μου ούτε κινητό: “Η κλήση σας προωθείται”…

Το έχουμε ανάγκη αυτό το “η κλήση σας προωθείται”, ε;
Ναι, κάποιες φορές είναι απαραίτητο…
Ακόμη και όταν τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα και με φιλοξενούσε η αδελφή μου, ένιωθα ότι χρειαζόμουν τον χώρο μου. Το μόνο πράγμα που ήθελα ήταν να βρω ένα σπίτι και να πάρω πίσω τον σκύλο μου από την πρώην γυναίκα μου. Δεν με ενδιέφεραν ούτε τα υλικά αγαθά, ούτε τίποτα άλλο. Εγώ ήθελα πίσω την παρέα μου.

Τελικά, κάποιες φορές οι σκύλοι αποδεικνύονται καλύτεροι φίλοι για τον άνθρωπο, παρά οι άνθρωποι;
“Από τότε που γνώρισα τους ανθρώπους, αγάπησα τα ζώα”…

Σε εκφράζει αυτή η φράση;
Απόλυτα! Εχω δει πολλή κακία: γιατί ο Χ να έχει καλύτερη δουλειά από μένα, γιατί να βγάζει καλύτερα χρήματα από μένα… Να σου λέω τα καλύτερα μπροστά, και από πίσω να σε θάβω. Αυτό είναι ό,τι χειρότερο. Αλλά να σου πω κάτι; Καμιά φορά, το να σε θάβουν από πίσω σου είναι καλύτερο, γιατί έτσι σου ξύνουν και την πλάτη!

Δώσε μου μια περιγραφή του πωλητή της “Σχεδίας”.
Μαχητής και αγωνιστής. Αγωνιστής της ζωής που μάχεται για την καθημερινότητα.

Του αγοραστή της “Σχεδίας”;
Οι περισσότεροι αναγνώστες, και έχω να το λέω αυτό, δεν σου αγοράζουν μόνο το περιοδικό και φεύγουν. Κάθονται να σου μιλήσουν – κι εγώ αυτό το βρίσκω υπέροχο.

Υπάρχει περίπτωση κάποιος να έρθει μόνο για να σου μιλήσει, χωρίς να αγοράσει το περιοδικό;
Βέβαια! “Καλημέρα, φίλε, τι κάνεις;”. “Καλά, ευχαριστώ!”. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και για μένα, και για τους συναδέλφους μου.

Ως πωλητής βρίσκεσαι κάθε μέρα και σε άλλο μέρος, δεν έχεις σταθερό σημείο πώλησης. Βλέπεις διαφορά στον κόσμο στον Πειραιά, σε σχέση π.χ. με τον κόσμο στο Χαλάνδρι;
Όχι, ο κόσμος είναι παντού ίδιος. Απλά να σου πω κάτι: επειδή εγώ πιάνω και την πρωινή βάρδια και την απογευματινή, τους πρωινούς που πηγαίνουν στη δουλειά, τους βλέπω μες στη μουρτζούφλα, μες στην κακομοιριά. Το μεσημέρι που σχολάνε, όμως, έχει αλλάξει η ψυχολογία τους. Έχει τύχει να δω έναν άνθρωπο το πρωί και να τον δω και το απόγευμα που σχολάει, και τότε είναι χαμογελαστός! Θα πάνε για το καφεδάκι τους, θα πάνε στον άνθρωπό τους…
Άσε που είναι όλοι “καλωδιωμένοι” με τα κινητά. Προχθές, βλέπω στο μετρό έναν τύπο γύρω στα 50, καλωδιωμένο από πάνω μέχρι κάτω, και παίζει παιχνίδι στο κινητό. Εγώ, εντωμεταξύ, τον παρατηρούσα. “Μεγάλε, θα πάθεις ηλεκτροπληξία!”, του λέω. Δεν με άκουσε καθόλου. Βγάζει τα ακουστικά και μου λέει: “Τι είπατε;”. “Το Νομισματοκοπείο εδώ είναι;”, του λέω. “Όχι, φίλε, στην επόμενη στάση”. Ήταν σαν χαμένος.

Μεγάλοι – μικροί…
Παλιά εμείς παίζαμε. Τα παιδιά τώρα δεν παίζουν. Έλεγα στον ανιψιό μου, που είναι 10 χρόνων: “Στράτο, άσε λίγο το tablet, πάμε έξω να παίξουμε μπαλίτσα. Εμείς, άμα δεν ματώναμε τα γόνατά μας, δεν μπαίναμε στο σπίτι. Αφήναμε τις τσάντες και παίζαμε μπάλα, κρυφτό, κυνηγητό… ”. “Θείε, άσε με τώρα… ”, ήταν η απάντηση.
Δεν φταίνε τα παιδιά. Εμείς φταίμε, που δίνουμε στα 10χρονα κινητό. Να πηγαίνει Δ’ Δημοτικού και να έχει κινητό; Γιατί;

Αν ήταν να δώσεις ένα μήνυμα, έτσι για να καταλήξουμε σ’ ένα συμπέρασμα, ποιο θα ήταν;
Να κυνηγήσουμε τα όνειρά μας. Όσο άπιαστα κι αν είναι, να τα κυνηγήσουμε. Μπορεί να μην τα φτάσουμε, αλλά θα τα πλησιάσουμε. Έτσι κι αλλιώς, και μόνο με το κυνήγι, θα είμαστε κερδισμένοι 100%!



christos_alefantis

Χρήστος

Τι είναι αυτό που κάνει τη “Σχεδία” διαφορετική, σε σχέση με τα περιοδικά δρόμου των άλλων χωρών;
Είναι οι ίδιοι οι άνθρωποί της. Ενώ, στον ευρωπαϊκό Βορρά, η φτώχεια και η αστεγία είναι συχνά συνδεδεμένες με προσωπικές επιλογές που σχετίζονται με τη χρήση-κατάχρηση ουσιών ή με ψυχικές παθήσεις, οι άνθρωποι της “Σχεδίας” είναι “εμείς”: κάποιοι που λόγω δύσκολων καταστάσεων έχασαν τα πάντα. Οπότε αγωνίζονται κάθε μέρα και έχουν το περιοδικό σαν μια πραγματική σχεδία, για να καλύψουν κάποιες βασικές τους ανάγκες.
Πολλοί από αυτούς κοιτάνε να σώσουν το σπίτι τους, μπορεί να χρωστούν νοίκια για μήνες και να ζουν κάθε μέρα με τον φόβο της έξωσης. Και μέσα από αυτό το μικρό εισόδημα, αλλά και μέσα από την ανάκτηση της πίστης στον εαυτό τους, πάνε στον ιδιοκτήτη και του λένε: “Πάρε 100 ευρώ, είμαι στη Σχεδία, το παλεύω”. Είναι γύρω στους 40 ανθρώπους που, με αυτό το μικρό εισόδημα, έχουν φύγει από τον δρόμο ή από τη φιλοξενία και έχουν νοικιάσει το δικό τους σπίτι.

Κι όμως, μέρος της δύναμης της “Σχεδίας” είναι και το ότι έφτασε να λειτουργεί ως “εγγύηση” στη διαπραγμάτευση με έναν θυμωμένο σπιτονοικοκύρη…
Διαπιστώνουμε, σιγά-σιγά, τώρα που μας έχει μάθει ο κόσμος, ποιοι είμαστε και τι κάνουμε. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον έχουμε πολλά τηλεφωνήματα από εργοδότες που ψάχνουν για προσωπικό. Θα πάρουν και θα πουν “Θέλουμε έναν άνθρωπο από τη ‘Σχεδία’ για αποθηκάριο ή για οδηγό…”. Χτίζεται σιγά-σιγά μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων.

Πώς επιλέγετε τους ανθρώπους που θα πουλήσουν τη “Σχεδία”;
Δεν κάνουμε καμία επιλογή. Εμείς δεχόμαστε ότι όποιος περάσει το κατώφλι της “Σχεδίας”, έχει ανάγκη. Παίρνουμε τα στοιχεία τους, τους κάνουμε μια ενημέρωση (τι ακριβώς είμαστε, τι μπορούν να περιμένουν ή να μην περιμένουν) και, εφόσον θελήσουν, μπορούν να ξεκινήσουν.
Το μόνο που τους ζητάμε είναι να συνυπογράψουμε τον κανονισμό λειτουργίας που έχουμε, ο οποίος λέει κάποια απλά πράγματα: “Θα φοράω το γιλέκο όταν πουλάω τη Σχεδία· δεν θα πουλάω τη Σχεδία μαζί με κάποιο άλλο προϊόν· δεν θα είμαι με μια μπίρα στο χέρι· δεν θα παρενοχλώ τον κόσμο”, τέτοια πράγματα.
Στην πορεία, θα κάνουμε μια ευγενική συζήτηση μαζί τους και, εάν θέλουν, μπορούν να μοιραστούν μαζί μας τις ανάγκες τους, μήπως μπορούμε να τους υποστηρίξουμε και μέσα από ένα δίκτυο φορέων και δομών αλληλεγγύης σε όλη την Ελλάδα.

Και πώς ακριβώς σας βοηθούν τέτοιοι φορείς;
Θα σας πω κάτι πολύ απλό. Φέτος είναι τρεις ή τέσσερις οι άνθρωποι που έχουν φύγει από τον δρόμο ή τον ξενώνα και έχουν μπει στο δικό τους σπίτι. Άμα μπεις σε ένα σπίτι, θες έπιπλα. Άρα, κοιτάμε να βρούμε μέσω σχετικών οργανώσεων έπιπλα για να τα επιπλώσουμε. Για να πάνε, όμως, τα έπιπλα που έχετε εσείς την καλοσύνη να δωρίσετε, χρειάζεται ένα φορτηγάκι. Οπότε, κοιτάμε να βρούμε τον άνθρωπο ή την οργάνωση που θα μπορέσει να μας λύσει τα χέρια και σ’ αυτό.
Αυτό που βαθιά πιστεύουμε και προσπαθούμε να κάνουμε είναι να υποστηρίξουμε ανθρώπους σαν κι εμάς. Εγώ στα μάτια τους βλέπω τον εαυτό μου, τα αδέρφια μου, τους γονείς μου… Προσπαθούμε να δώσουμε και πρόσβαση στα απλά πράγματα της ζωής, που εσείς κι εγώ ακόμα έχουμε την τύχη ή την ευλογία, αν θέλετε, να απολαμβάνουμε.

Μιλάμε, δηλαδή, για ικανοποίηση των “πρώτων αναγκών”…
Και όχι μόνο. Για παράδειγμα, θα τηλεφωνήσουμε σε μια γκαλερί όπου γίνεται μια έκθεση φωτογραφίας και θα ζητήσουμε πέντε προσκλήσεις για ανθρώπους της “Σχεδίας”. Μετά θα βγάλουμε μια ανακοίνωση για όποιον ενδιαφέρεται και θα πάμε να δούμε την έκθεση, θα μιλήσουμε κιόλας με τον καλλιτέχνη.
Επιπλέον, πέρα από την ποδοσφαιρική ομάδα Αστέγων που είναι πιο γνωστή, έχουμε φτιάξει και μια ομάδα Πετάνκ. Το Πετάνκ είναι ένα γαλλικό παιχνίδι με κάτι μεταλλικές μπάλες, πολύ απλό, που χρειάζεται μόνο 10 μέτρα γη. Είναι σαν τους σβόλους που παίζαμε μικροί: έχεις μια μπάλα-στόχο και κοιτάς με την μπίλια σου να πας όσο πιο κοντά γίνεται και να τη χτυπήσεις. Παίζουμε κάθε Κυριακή πρωί, στις 11:00, στο Ζάππειο. Είναι όλοι προσκεκλημένοι να έρθουν να παίξουν μαζί μας!
Η ομάδα αποτελείται κυρίως από κυρίους ή κυρίες μεγαλύτερης ηλικίας, 65-70 ετών. Πάνε εκεί, συμμετέχουν, παίζουν, διασκεδάζουν. Η περίπτωση του Πετάνκ είναι ένας τρόπος να καταλάβουμε όλοι ότι, άμα θες να “αγκαλιάσεις” τον διπλανό σου, δεν χρειάζεσαι ούτε μεγάλα κονδύλια, ούτε ΕΣΠΑ, ούτε προγράμματα, ούτε, ούτε…

Εσείς γενικώς λειτουργείτε σε αυτό το πλαίσιο της προσφοράς. Οι “απ’ έξω” πώς βλέπετε να το αντιμετωπίζουν όλο αυτό;
Κατ’ αρχάς, εάν καθίσετε εδώ μια εβδομάδα και μιλήσετε με τους ανθρώπους της “Σχεδίας”, θα φύγετε συγκλονισμένη από τις ιστορίες αγάπης που θα ακούσετε. Εδώ μέσα κλαίμε πάρα πολύ – ακούμε ιστορίες πολύ συγκινητικές. Στον δρόμο γίνονται πολλά, αλλά εμείς στεκόμαστε σε αυτά, γιατί και οι άνθρωποι της “Σχεδίας” εισπράττουν αυτή την αγάπη και παίρνουν δύναμη. Τους συμβαίνουν και διάφορα στραβά, έτσι; Αλλά μεταξύ των απλών ανθρώπων υπάρχει μεγάλη αλληλεγγύη και εκφράζεται με διάφορους τρόπους, όχι μόνο με την αγορά ενός περιοδικού…

Είναι και λίγο χαρακτηριστικό των Ελλήνων αυτό;
Είμαι βέβαιος ότι είναι. Το γράφω και στο σημείωμα της “Σχεδίας” αυτόν τον μήνα. Είμαι βέβαιος ότι αυτό δεν το έφτιαξε η κρίση, πάντα υπήρχε. Επειδή είμαι ομογενής, έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αυστραλία, βλέπω ότι ως λαός έχουμε μια βαθιά ανθρωπιά μέσα μας.

Σας έχουν αντιμετωπίσει ποτέ με σκεπτικισμό;
Συνέχεια! Έτσι κι αλλιώς, ζούμε στα χρόνια της καχυποψίας που, ως ένα σημείο, το καταλαβαίνω. Στην αρχή ειδικά, ακούγαμε διάφορα: ότι είμαστε παραθρησκευτική αίρεση, ότι είμαστε άνθρωποι του τάδε τραπεζίτη, του τάδε κόμματος… Πολλοί έλεγαν στους ανθρώπους “Πού πάνε τα λεφτά; Αυτό το 1,5 ευρώ που σας αναλογεί από την τιμή του περιοδικού το παίρνετε;”.

Από την Πολιτεία υπάρχει καθόλου υποστήριξη;
Σε οικονομικό επίπεδο, από την Πολιτεία δεν έχουμε πάρει ούτε ένα ευρώ – η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε ζητήσει κιόλας… Ό,τι δωρεές έχουμε, είναι από τον ιδιωτικό τομέα. Για να ξεκινήσει η “Σχεδία”, μας βοήθησε το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Μας κάλυψε ένα κομμάτι των εξόδων του πρώτου έτους λειτουργίας μας. Στη Θεσσαλονίκη ήταν το Ίδρυμα Τίμα που μας βοήθησε να ξεκινήσουμε.

Και πού μπορεί κανείς να βρει τη “Σχεδία”;
Πωλείται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν και οι συνδρομές για την υπόλοιπη Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Και οι συνδρομές είναι επίσης ένα κοινωνικό πρόγραμμα: από αυτές, ένα ποσό πάει σε κάποιους ανθρώπους τρίτης ηλικίας που τις διεκπεραιώνουν εδώ οι ίδιοι – θα ετοιμάσουν τις ετικέτες, τους φακέλους για να πάνε ταχυδρομείο… Έτσι έχουν κι αυτοί ένα εισόδημα.

Έχετε ανθρώπους που δουλεύουν εθελοντικά για τη “Σχεδία”, χωρίς να είναι απαραίτητα άποροι;
Βέβαια υπάρχουν! Σε κάτι μεταφράσεις που χρειαζόμαστε, στις διερμηνείες στις “Αόρατες Διαδρομές”…

Μιλήστε μου λίγο γι’ αυτό το πρόγραμμα των “Αόρατων Διαδρομών”…
Πρόκειται για μια περιήγηση στο κέντρο της πόλης. Οι οδηγοί είναι άνθρωποι της “Σχεδίας”, άνθρωποι που έχουν ζήσει ή ζουν στον δρόμο, οι οποίοι έχουν περάσει από κάποια σχετική εκπαίδευση.
Ξεκινάει, λοιπόν, ένας περίπατος από τα γραφεία του περιοδικού, εδώ στο Μεταξουργείο, και καταλήγει στη Βαρβάκειο Αγορά. Κατά μήκος της διαδρομής κάνουμε επτά στάσεις, σε επτά σημαντικές κοινωνικές δομές της πόλης (κοινωνικά ιατρεία, ξενώνες ύπνου, κέντρα ημέρας, κέντρα απεξάρτησης) και, σε κάθε στάση, ο οδηγός δίνει κάποιες σχετικές πληροφορίες. Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι μοιράζεται ένα κομμάτι από την ψυχούλα του, λέει δηλαδή την ιστορία του. Κι αυτή η ιστορία είναι μάθημα ζωής.
Αυτό το πρόγραμμα το ξεκινήσαμε το 2014. Στην ουσία, το αντιγράψαμε από άλλα περιοδικά δρόμου του εξωτερικού. Το κόστος συμμετοχής είναι 8 ευρώ και 5 ευρώ το μειωμένο, και από αυτό σχεδόν το 50% πάει απευθείας στον οδηγό.

Κι αν θέλω να παρακολουθήσω αυτό το πρόγραμμα, τι πρέπει να κάνω;
Παίρνεις ένα τηλέφωνο στη “Σχεδία” και κάνεις κράτηση. Οι Διαδρομές πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο, στις 10:30. Για να γίνει μια Διαδρομή, πρέπει να έχουμε ένα γκρουπ τουλάχιστον 5 ατόμων.
Καμιά φορά τυχαίνει να είναι 3 και τότε το αφήνουμε για την επόμενη εβδομάδα. Άλλες φορές, τυχαίνει να είναι πάνω από 5 άτομα – μια παρέα ή ένα σχολείο ή κάποιοι κοινωνικοί λειτουργοί. Αν είναι πάνω από 5 άτομα, η ξενάγηση μπορεί να γίνει και άλλη μέρα της εβδομάδας. Μάλιστα, είχαν έρθει και από ένα αστυνομικό τμήμα, γιατί ήθελαν να μάθουν καλύτερα τους ανθρώπους που βλέπουν καθημερινά στον δρόμο. Ήταν συγκλονιστικό…
Το 2014 ήμουν στο Αμβούργο και έκανα την περιήγηση που πραγματοποιείται εκεί από το αντίστοιχο περιοδικό δρόμου, το “Hinz & Kunzt”. Η διευθύντρια του περιοδικού μου είπε ότι κάθε χρόνο πάνε 120 σχολεία. Είχα ζηλέψει αφάνταστα! Λέω “κοίτα πόσο μπροστά είναι αυτοί οι άνθρωποι”…

Τι να πούμε για το τέλος;
Θέλω να πω ότι προσπαθούμε η “Σχεδία” να είναι ένα δημοσιογραφικά άρτιο περιοδικό, να είναι αισιόδοξο και να υπηρετεί τη “δημοσιογραφία της λύσης”. Δεν στεκόμαστε στο πρόβλημα, κοιτάμε να βρούμε και να προτείνουμε λύσεις, που ίσως κινητοποιήσουν και κάποιους αρμόδιους.
Αλλά για το τέλος θέλω να τονίσω κάτι σημαντικό: Αν συναντήσετε έναν άνθρωπο της “Σχεδίας” στον δρόμο, ακόμα κι αν δεν αγοράσετε το περιοδικό, πείτε του μια “καλημέρα”. Πολλοί απ’ αυτούς είναι άνθρωποι που ήταν κοινωνικά αποκλεισμένοι και τώρα σιγά-σιγά επανεντάσσονται στην κοινωνία. Μια “καλημέρα” είναι πολύ σημαντική γι’ αυτούς. Όπως και για όλους μας, τελικά.