Ρομαντική, μυστηριακή και ζωντανή, η ατμόσφαιρα της Γάνδης ταξιδεύει τον επισκέπτη στον χρόνο και οι σύγχρονες εναλλακτικές που προσφέρει αποτυπώνουν τον ελκυστικό για κάθε ηλικία χαρακτήρα της.
της Έλενας Κιουρκτσή
Κτισμένη στη συμβολή των ποταμών Scheldt και Lys, η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Ανατολικής Φλαμανδίας είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις του Βελγίου (οικοδομήθηκε αρχικά ως καταυλισμός τον 7ο μ.Χ. αιώνα) και, παρά την αίσθηση που αποπνέει ως βιομηχανικό κέντρο, οι καλοδιατηρημένοι μεσαιωνικοί θησαυροί της την ομορφαίνουν, αποτυπώνοντας την ένδοξη διαδρομή της μες στον χρόνο.
Πανύψηλοι καθεδρικοί ναοί, επιβλητικά αναγεννησιακά κτίρια, υδάτινα κανάλια, λιθόστρωτα δρομάκια και παραδοσιακές χρωματιστές κατοικίες συνθέτουν το “κλασικό” τουριστικό προφίλ της, στο οποίο προσθέτουν μοντέρνες πινελιές ο πολύβουος φοιτητόκοσμος, η πικάντικη μουστάρδα, η ντόπια μπίρα Stropke και τα διεθνή φεστιβάλ, με πλήθος επισκεπτών.
Ο γοητευτικός μικρόκοσμος της Γάνδης, που συμπυκνώνεται σε λίγα μόλις τετραγωνικά χιλιόμετρα και προβάλλει ως το alter ego της γειτονικής Μπριζ, διαθέτει όπερα, 18 μουσεία, 100 εκκλησίες και περισσότερα από 400 ιστορικά κτίρια. Προκειμένου, λοιπόν, να τη φθονήσουμε… ε, καλύτερα να την επισκεφθούμε!
Αξιοθέατα και περιηγήσεις
Τα περισσότερα και πιο σημαντικά αξιοθέατα της πόλης βρίσκονται στα σύνορα του ιστορικού κέντρου, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου είναι πεζοδρομημένο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γάνδη διαθέτει τη μεγαλύτερη πεζοδρομημένη έκταση σε όλο το Βέλγιο.
Το πανέμορφο μεσαιωνικό λιμάνι Graslei, σημείο συνάντησης ντόπιων και επισκεπτών, με τα παρόχθια καφέ, τα ατμοσφαιρικά ρεστοράν και τα χρωματιστά αναπαλαιωμένα κτίσματα, συνθέτουν τη χαρακτηριστικότερη εικόνα της πόλης. Σε κοντινή απόσταση δεσπόζει ο ναός του Αγίου Νικολάου (Sint Niklaaskerk), κτισμένος στη σημερινή του μορφή τον 13ο αιώνα, με το αρχιτεκτονικό παράδοξο η βάση του καμπαναριού του να βρίσκεται στο εσωτερικό του και όχι δίπλα στην είσοδό του.
Πίσω του ακριβώς, υψώνεται το Καμπαναριό (Belfort), κτισμένο τον 14ο αιώνα, σύμβολο ανεξαρτησίας και οικονομικής ευρωστίας της πόλης.
Αξίζει να επισκεφθούμε τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Βονιφάτη (Saint Bavo), έδρα του επισκόπου της Γάνδης, σε στιλ ροκοκό με τις σαράντα καμπάνες, ο οποίος φημίζεται για τους ανεκτίμητους θησαυρούς Τέχνης που φιλοξενεί (όπως π.χ. το εικαστικό αριστούργημα της φλαμανδικής τέχνης “Η Λατρεία του Μυστικού Αμνού”, που φιλοτέχνησε το 1432 ο Jan van Eyck). 444 σκαλιά μας περιμένουν έως την κορυφή του, προκειμένου να γυμνάσουμε… γλουτούς και, παρεμπιπτόντως, να θαυμάσουμε από ψηλά την πόλη.
Στα μεσαιωνικά αρχιτεκτονήματα της Γάνδης, συγκαταλέγεται το επιβλητικό Δημαρχείο (Stadhuis), το πέτρινο κάστρο Gravesteen, που χρονολογείται από το 1180 και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο με όπλα εποχής, το εντυπωσιακό κτίριο Achtersikkel (Μουσική Ακαδημία), το Κάστρο του Διαβόλου (Geeraard de Duivelsteen), που ανά τους αιώνες αποτέλεσε κατοικία για ιππότες, οπλοστάσιο, φυλακή και φρενοκομείο, αλλά και η Παλαιά Ψαραγορά (OudeVismijn), από τις παλαιότερες αγορές του Βελγίου (1689) που σήμερα λειτουργεί ως εστιατόριο.
Μουσείο… Ψυχικής Υγείας
Το Μουσείο Dr. Guislain χτίστηκε το 1857 και είναι το παλαιότερο ψυχιατρείο στο Βέλγιο. Ήδη, από μακριά, αιχμαλωτίζει το μάτι με την άρτια αρχιτεκτονική και τη σχεδόν υπνωτιστική ομορφιά του.
Η πραγματικότητα, όμως, δεν υπήρξε τόσο ειδυλλιακή για τους τροφίμους που φιλοξενήθηκαν εδώ, όχι μόνο λόγω των διαταραχών από τις οποίες υπέφεραν, αλλά και εξαιτίας του κοινωνικού στιγματισμού (που δεν έχει πάψει να υφίσταται έως τις μέρες μας), όπως και από την άγνοια αντιμετώπισης κάποιων θεμάτων ψυχικής υγείας από πλευράς των ειδικών. Ευτυχώς που ο Βέλγος ψυχίατρος Dr. Jozef Guislain (που η πτέρυγα του Ψυχιατρικού Κέντρου-Μουσείου φέρει το όνομά του) έτρεφε ειλικρινές ενδιαφέρον για τον ψυχικά ασθενή, θεωρώντας, κόντρα στο επιστημονικό ρεύμα της εποχής του, πως οι διαταραχές δεν οφείλονται αποκλειστικά σε ιατρικά ζητήματα, αλλά και σε κοινωνικοπολιτισμικά και ιδεολογικά.
Φτάνοντας στο μουσείο, που λειτουργεί από το 1986, στην είσοδό του στεκόταν ένας κύριος, απόλυτη προσομοίωση του Φρόυντ τόσο μορφολογικά όσο και ενδυματολογικά, που προσφέρθηκε με ένα νεύμα να μας οδηγήσει στο εσωτερικό του κτιρίου.
Ο συνειρμός ήταν αναμενόμενος. Είναι πραγματικά ιδιόρρυθμο, όσο και ανατριχιαστικό, το συναίσθημα να σε υποδέχεται άφθαρτος και ολοζώντανος ο… πατέρας της Ψυχιατρικής σε έναν τέτοιο χώρο.
Για τον συγκεκριμένο κύριο δεν μάθαμε περισσότερα παρότι ρωτήσαμε, οπότε παραμένει μέχρι σήμερα ως ένα αερικό-ερωτηματικό στη μνήμη μας. Περιδιαβαίνοντας τις αίθουσες του μουσείου, ξεδιπλώνεται με ρεαλιστικό και συγκλονιστικό τρόπο η ιστορία της Ψυχιατρικής μέσα από εργαλεία, σκεύη, φωτογραφίες, μηχανήματα και μαρτυρίες, καταδεικνύοντας τρομερά λάθη, διαστρεβλώσεις, αλλά και λαμπρές στιγμές που άλλοτε βυθίζουν και, άλλοτε, σώζουν τον ανθρώπινο νου από το στόμα της “τρέλας”.
Εξαιρετικές και οι περιοδικές εκθέσεις με επίκαιρα θέματα, όσον αφορά την ψυχική υγεία και την προκατάληψη, καθώς και με έργα ψυχικά ασθενών που διακρίνονται για την πρωτοτυπία και την προσήλωση στη λεπτομέρεια. Αξιέπαινο και το γεγονός ότι, σύμφωνα με την πολιτική του μουσείου, οι υπάλληλοι που εργάζονται εκεί ενδεχομένως να πάσχουν από σχιζοφρένεια, μανιοκατάθλιψη ή σύνδρομο Άσπεργκερ. Σκοπός αυτής της στρατηγικής είναι η ενσωμάτωση, η φυσιολογική καθημερινότητα και η κατάργηση των προκαταλήψεων, κάτι που θα έπρεπε να εφαρμόζεται πρακτικά παντού.
Αποχωρώντας από αυτόν τον “ναό” της εύθραυστης πραγματικότητας, ο υπέροχος κήπος του συνιστά μια όαση χαλάρωσης και καθησυχασμού.
Όμως, καθώς το βλέμμα περιφέρεται στα στηθαία του κτιρίου, ανάγλυφες μορφές με διαφορετικές απέλπιδες εκφράσεις αποτυπώνουν δυστοπικά, τις πιο χαρακτηριστικές ψυχικές ασθένειες, υπενθυμίζοντάς μας πως, πέρα από την πραγματικότητα που βιώνουμε, υπάρχουν και πολλές “άλλες” που παραμονεύουν στον σύνθετο –όσο και ευάλωτο– ψυχισμό του κάθε ανθρώπου (Jozef Guislainstraat 43, http://www.museumdrguislain.be/en).
Χρήσιμες πληροφορίες
Πού θα μείνω
Στο κέντρο της πόλης βρίσκεται το οικογενειακό ‘Hotel Onderbergen’, από το οποίο τα περισσότερα αξιοθέατα απέχουν το πολύ 500 μέτρα. Οι τιμές για μικρό δίκλινο ξεκινούν από 69 ευρώ και για κανονικό δίκλινο (που μπορεί να γίνει τρίκλινο) από 75 ευρώ (τηλ.: +32 9 223 62 00, www.hotelonderbergen.be).
Το ‘B&B La Ducale’ διαθέτει φροντισμένα δωμάτια από 80 ευρώ το δίκλινο, συμπεριλαμβανομένου πρωινού (κιν.: +32 0487 340 915, www.laducalegent.be ).
Το ‘Ghent River Hotel’ είναι το μοναδικό στην πόλη που μπορεί να το προσεγγίσει κανείς με πλοιάριο, προσφέρει δωρεάν απεριτίφ κατά την άφιξη και τα δωμάτιά του είναι διακοσμημένα με εκλεπτυσμένο γούστο. Από 123 ευρώ το δίκλινο (τηλ.: +32 9 266 10 10, www.ghent-river-hotel.be).
Για καφέ και χαλάρωση
Ένα από τα πιο ξεχωριστά καφέ στη Γάνδη είναι το ‘Le bal infernal’, ειδικά αν είμαστε βιβλιοφάγοι. Πανέμορφο το εσωτερικό του, πελώριες οι βιβλιοθήκες του, εκλεκτός ο καφές και τα γλυκίσματα που σερβίρει και, αν δεν έχουμε μαζί μας το βιβλίο μας, μπορούμε να αγοράσουμε επί τόπου από δεύτερο χέρι (Kammerstraat 6, facebook.com/lebalinfernal/?fref=ts).
Αν, πάντως, θέλουμε να… πλύνουμε κανένα ρούχο και να τσιμπήσουμε κατιτίς ή να πιούμε κάπως πιο πρωτότυπα το καφεδάκι μας, στη Γάνδη υπάρχει το ‘Wasbar’ ή αλλιώς το “Πλυντήριο-Μπαρ”, όπου σε ένα πολύ φιλικό περιβάλλον μπορούμε να περάσουμε ευχάριστα την ώρα με την οικογένεια ή με φίλους – είτε… βάλουμε πλυντήριο, είτε όχι (Nederkouter 109, http://wasbar.com/)!
Το ‘Simon Says’ στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό κτίριο του 1904 που σχεδίασε ο φημισμένος αρχιτέκτονας από τη Γάνδη Geo Henderick. Το μέρος είναι hip, χαλαρό, με ωραία μουσική και όμορφες σερβιτόρες. Πολύ ενδιαφέρον το αφέψημα μέντας, αλλά και το κέικ καρότου που προσφέρει (Sluizeken 8, facebook.com/pages/Simon-Says-Ghent).
Ωραίο περιβάλλον και καλό φαγητό
Για τους λάτρεις του αστακού και των φρέσκων θαλασσινών, το ‘Le Grand Bleu’ είναι ο επίγειος παράδεισος στη Γάνδη. Βρίσκεται λίγο πιο έξω από το κέντρο της πόλης, οι τιμές του είναι φιλικές και, επειδή είναι πάντοτε γεμάτο, καλύτερα να κάνουμε κράτηση πριν το επισκεφτούμε (Snepkaai 15, τηλ.: +3292205025, www.legrandbleu.be).
Το ‘De Rave’ μπορεί να στεγάζεται σε ιστορικό κτίριο, αλλά το εσωτερικό του χαρακτηρίζεται από μοντέρνες πινελιές και διακοσμητικούς πειραματισμούς. Σπεσιαλιτέ του το ριζότο παρμεζάνο και το κοτόπουλο με σπαράγγια (Schepenhuisstraat 2, τηλ.:+32 9 225 96 60, www.restaurantderave.be).
Ένα υβρίδιο μεσογειακής κουζίνας και γαλλικής φινέτσας είναι το ‘La Provence’ με τη ζεν ατμόσφαιρα, την πανέμορφη ταράτσα του –ιδανική για τους ζεστούς μήνες– και την καταπράσινη αυλή του, που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους ντόπιους (Nieuwebosstraat 1, τηλ.:+32 9 223 37 74, www.restaurantlaprovence.eu).
Απλό και ατμοσφαιρικό το ‘Fabula Rasa’, με το έξυπνο λογοπαίγνιο στην ονομασία του, προσφέρει γευστικά πιάτα σε οικονομικές τιμές υπό τον ήχο μουσικής Massive Attack και “συγγενών” συγκροτημάτων. Εξαιρετικές οι παγωμένες ντόπιες μπίρες του (Ferdinand Lousbergkaai 134, τηλ.:+3292256330, http://fabula-rasa.be).
Όμως, σαν το ‘The House of Eliott’ (Maison Elza) δύσκολα θα βρει κανείς στη Γάνδη, με μενού τόσο εντυπωσιακό, που ξεπερνά και το ντεκόρ του. Οι ντόπιοι το λατρεύουν για την ατμοσφαιρικότητά του που παραπέμπει σε αριστοκρατικό σαλόνι του 1900 (Jan Breydelstraat 36, τηλ.:+32 9 255 21 28, www.maisonelza.be).
Μπίρες και διασκέδαση
Το ‘Rock Circus’ βρίσκεται στον δρόμο Overpoort, φημισμένο για την έντονη νυχτερινή ζωή και τα άπειρα μπαρ, αλλά, εκτός από το ότι προσφέρει μια πελώρια γκάμα από διαφορετικές μπίρες, αποτελεί μια ήπια εναλλακτική στην ξέφρενη διασκέδαση της περιοχής (Overpoortstraat 22, facebook.com/pages/Rock-Circus/5678).
Το ‘Rococo’ ανοίγει Τρίτη με Σάββατο, από τις 10:00 το βράδυ, και κατοικοεδρεύει σε μια χαριτωμένη γειτονιά κοντά στο κέντρο της πόλης. Ο φωτισμός είναι σχεδόν αποκλειστικά από κεριά, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα θαλπωρής, ιδανική για ρομαντικά τετ α τετ. Καλή μουσική, καθαρά ποτά και γευστικές μπίρες (Corduwaniersstraat 57, τηλ.: +32 9 224 30 35).
Για περισσότερη “ενέργεια”, αντιπροσωπευτικό της πόλης είναι το ‘Vooruit’. Το κτίριο είναι συνδεδεμένο με το Σοσιαλιστικό Κίνημα και το μέρος είναι ιδιαίτερα αγαπητό στους Βέλγους γιατί, εκτός από “ναός” Τεχνών, σερβίρει εξαιρετικές μπίρες. Πρόκειται για έναν πολυχώρο όπου οργανώνονται διάφορα δρώμενα και που, όσο πλησιάζει η νύχτα, γεμίζει από κόσμο (Sint-Pietersnieuwstraat 23, http://vooruit.be/en/).
Φεστιβάλ και εκδηλώσεις
Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο, λαμβάνει χώρα ένα από τα μεγαλύτερα πολιτιστικά φεστιβάλ της Ευρώπης, το οποίο διαρκεί δέκα ημέρες. Παράλληλα, εκατοντάδες κόσμου συρρέουν στην Ανθοκομική Έκθεση Γάνδης (Floralien), η οποία έχει χαρίσει στην πόλη τοn χαρακτηρισμό “Λουλούδι του Βελγίου” (https:/visit.gent.be/en/events).
Τι να ψωνίσουμε
Τα περίφημα βελγικά σοκολατάκια και τα κάθε είδους τρουφάκια, πραλίνες και μπισκότα έχουν δικαίως την τιμητική τους, όπως και οι διάσημες βελγικές δαντέλες, τα παραδοσιακά λαϊκά χειροτεχνήματα και, φυσικά, τα κόμικς!
Κρουαζιέρα θα με… πάω
Τρεις είναι οι βασικότερες εταιρείες που οργανώνουν κρουαζιέρες στα κανάλια της Γάνδης. Πληροφορίες και τιμές στις ιστοσελίδες www.rederijdegentenaer.be, www.debootjesvangent.be και www.gent-watertoerist.be.
Κάρτα μουσείων Ghent Museumpas
Κοστίζει 30 ευρώ για 48 ώρες και 35 ευρώ για 72 ώρες, ώστε να επισκεφθούμε τα κυριότερα μουσεία και μνημεία της Γάνδης, με σημαντικές εκπτώσεις και δωρεάν πρόσβαση σε μέσα μεταφοράς.
Να μην παραλείψουμε να επισκεφτούμε το Design Museum (www.designmuseumgent.be) και το Ghent City Museum (http://stamgent.be/). Η κάρτα διατίθεται από το Γραφείο Τουρισμού της Γάνδης, καθώς και συμβεβλημένα μουσεία και ξενοδοχεία (https://visit.gent.be/en/citycard-gent?context=tourist).
Πώς να πάμε
Δεν υπάρχει απευθείας πτήση για τη Γάνδη, οπότε θα πρέπει να ταξιδέψουμε πρώτα για Βρυξέλλες – είτε από την Αθήνα, είτε από τη Θεσσαλονίκη. Από εκεί μπορούμε να μεταβούμε στη Γάνδη με τρένο (διάρκεια μισή ώρα).
Περισσότερες πληροφορίες: https://visit.gent.be/en