Στα μισά της διαδρομής, ανάμεσα στο πολύβουο Λονδίνο και στο παραμυθένιο Εδιμβούργο, βρίσκεται το μικρό, μεσαιωνικό Γιορκ. Μια παραμυθένια τειχισμένη πόλη ιδανική για τριήμερο, που προσφέρεται για ευχάριστους περιπάτους, παραποτάμιες περαντζάδες και δροσερές μπύρες σε… στοιχειωμένες παμπ.
της Έλενας Κιουρκτσή
Πουθενά στη βόρεια Αγγλία η οποιαδήποτε αναφορά στη λέξη “μεσαιωνικό” δεν θα μπορούσε να είναι σχεδόν συνώνυμη με την μικρή πόλη του Γιορκ. Ένας εντυπωσιακός “ιστός” από τείχη του 13ου αιώνα την εσωκλείουν σαν να είναι δημιούργημα μιας μυθικής πελώριας αράχνης και συνοδεύουν τους περιπατητές στα στενά σοκάκια της. Προικισμένη με εξαιρετικό ιστορικό και πολιτιστικό πλούτο, ελάχιστα έχει χάσει από την προβιομηχανική λάμψη της. Στη καρδιά του Γιορκ υψώνεται το York Minster, ένας από τους πιο ωραίους και επιβλητικούς καθεδρικούς στον κόσμο. Η μακρά ιστορία και πλούσια κληρονομιά της πόλης είναι υφασμένα σχεδόν σε κάθε τούβλο των κτιρίων της, σε πλήρη αρμονία με την σύγχρονη όψη της με τα ενδιαφέροντα μουσεία, τα όμορφα καφέ, τα προσεγμένα εστιατόρια και τις παραδοσιακές παμπ.
Ενημερωτικά, επειδή το ζήσαμε, καλό θα ήταν, εάν επισκεφτούμε το Γιορκ, να αποφύγουμε την αναπόφευκτη σύγχυση και να θυμηθούμε ότι σε αυτά τα μέρη, πύλη (gate) σημαίνει δρόμος και μπαρ (bar) πύλη.
Πώς “ξεφύτρωσε” το Γιορκ
Όταν το 71 μ.Χ. μια Ρωμαϊκή λεγεώνα έστησε το στρατιωτικό της κατάλυμα μεταξύ των ποταμών Ouse και Foss, ήταν και το πρώτο βήμα για την ίδρυση της πόλης που άλλαξε τόσα ονόματα όσα οι κατακτητές της. Ξεκίνησε με την ονομασία Eboracum, στη συνέχεια οι Τεύτονες την αποκάλεσαν Eoforwic, οι Βίκινγκς Jorvik, μέχρι που οι Νορμανδοί την μετονόμασαν σε York. Από τον 12ο έως τον 15ο αιώνα υπήρξε η πιο ισχυρή και η πιο ευημερούσα πόλη στην βόρεια Αγγλία. Ο καθεδρικός, τα τείχη της πόλης και πολλά μεσαιωνικά κτίρια επέζησαν της Μεταρρύθμισης και του Αγγλικού εμφύλιου και από τον 18ο αιώνα μετατράπηκε σε εμπορική πόλη που θεωρείτο η πλέον καλόγουστη, κοσμική πρωτεύουσα της βόρειας Αγγλίας. Τον 19ο αιώνα, ο σιδηρόδρομος και τα δυο εργοστάσια σοκολάτας απογείωσαν την ευμάρεια της μικρής αυτής πόλης που στις μέρες μας προσελκύει περισσότερα από τρία εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο.
Τι βλέπουν τα ματάκια μου!
Τα τείχη: Βγαίνοντας από το σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης (από μόνος του μια μικρή, πολύ γοητευτική πολιτεία με ενδιαφέρον μουσείο) αντικρίσαμε μια σειρά από τείχη που περικυκλώνουν όλη την παλιά πόλη του Γιορκ. Από εκεί ξεκινήσαμε για την εξερεύνησή μας και περπατώντας κατά μήκος τους, ήταν σαν να βρισκόμασταν σε μια μηχανή του χρόνου, απολαμβάνοντας άρωμα άλλων εποχών. Το συγκεκριμένο τείχος κτίστηκε μεταξύ 12ου και 14ου αιώνα για να προστατεύσει τη μεσαιωνική πόλη και παραμένει το καλύτερο διατηρημένο τείχος στην Μεγάλη Βρετανία.
York Minster (Καθεδρικός ναός του York): Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος καθεδρικός ναός γοτθικής αρχιτεκτονικής στη Βόρεια Ευρώπη και είναι ο μόνος που διαθέτει την προσωπική του αστυνομική δύναμη για φύλαξη. Ορατός από οποιοδήποτε σημείο του Γιορκ, είναι από τα βασικά αξιοθέατα της πόλης. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1220 και ολοκληρώθηκε το 1472. Τους τελευταίους δυο αιώνες έχει υποστεί τρεις πυρκαγιές. Η πιο πρόσφατη προκλήθηκε από κεραυνό το 1984 που κατέστρεψε τη σκεπή από το βόρειο κλίτος του ναού.
Εντυπωσιάζει, μεταξύ άλλων, με τα γλυπτά κομψοτεχνήματα του 15ου αιώνα στην αίθουσα της χορωδίας, τα εκθαμβωτικά υαλογραφήματα στο δυτικό παράθυρο του ναού και τη θέα στην πόλη από την οροφή του.
Το άγαλμα του Μεγάλου Κωνσταντίνου: Έξω από το York Minster θα συναντήσουμε το άγαλμα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Πώς και έτσι; Όταν λοιπόν ο αυτοκράτορας Κωνστάντιος Α’ Χλωρός πέθανε το 306 μ.Χ., οι λεγεώνες στο Eboracum (σημερινό Γιορκ) ανακήρυξαν στη θέση του τον Κωνσταντίνο με ενθουσιώδεις εκδηλώσεις. Σήμερα, πιτσιρίκια χοροπηδούν στην αγκαλιά του καθήμενου -ομολογουμένως με πολλή άνεση- αγάλματος και χαμογελούν στο φακό της φωτογραφικής μηχανής.
Dean’s Garden: Στον κήπο του York Minster, θα ανακαλύψουμε μια μικρή όαση στο κέντρο της πόλης, που πίσω της κρύβονται μικρά μουσεία και τσαγερί “προικισμένα” με τη γοητεία ανακαινισμένων αρχοντικών και της παλιομοδίτικης φινέτσας.
Παλιά πόλη: Στενά γραφικά δρομάκια με εκατοντάδες μικρά μαγαζιά, όπου μπορείς να βρει κανείς τσάι, βιβλία, δίσκους βινυλίου, πορσελάνες και κάθε λογής δωράκια. Μεσαιωνικοί δρόμοι και πλακόστρωτοι οδοί, που συνήθως έχουν ονόματα Βίκινγκς, είναι από τα κυριότερα χαρακτηριστικά που συνθέτουν το ατμοσφαιρικό περιβάλλον του κέντρου της πόλης. Η γνωστότερη οδός -και ενδεχομένως η παλαιότερη του Γιορκ- είναι η αποκαλούμενη “The Shambles” (Σφαγεία) που φημίζεται, κυρίως, για τα κρεοπωλεία που υπήρχαν εκεί εκατοντάδες χρόνια πριν και πλέον έχουν αντικατασταθεί με μικρά εμπορικά μαγαζιά.
Castle Area (Η περιοχή του Κάστρου): Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό κομμάτι του Γιορκ, εκεί όπου στέκει ο πύργος του Clifford, σύμβολο της βασιλικής ισχύος στη μεσαιωνική Αγγλία. Κτίστηκε μεταξύ 1244 και 1270 και αποτελεί ορόσημο για την πόλη.
Ανεβαίνοντας περίπου 70 σκαλοπάτια, μπορούμε να βρεθούμε στο εσωτερικό του και να απολαύσουμε μια πανοραμική θέα της πόλης. Απέναντι από τον πύργο βρίσκεται το Castle Museum (το μουσείο του Κάστρου), που υπόσχεται ένα ταξίδι στην καθημερινή ζωή της βικτωριανής Βρετανίας και δίπλα του κτίρια τα οποία ήταν παλαιότερα φυλακές και πλέον χρησιμοποιούνται για αποθηκευτικοί χώροι του μουσείου.
Museum Gardens (Οι βοτανικοί κήποι του μουσείου): Βρίσκονται στο δυτικό κομμάτι της πόλης και συνιστούν μια αρκετά μεγάλης έκτασης και ιδιαίτερα δημοφιλή περιοχή -χωρίς να είναι τόσο επιβλητική ή δαιδαλώδης, όσο τα λονδρέζικα ή άλλα ευρωπαϊκά πάρκα που πιθανόν έχουμε κατά νου- όπου μπορούμε να κάνουμε πικ-νικ, να χαρούμε τη βόλτα μας σε καταπράσινο φόντο ή να ονειροπολήσουμε αγναντεύοντας τον ποταμό Ouse. Στην περιοχή αυτή είχε κτιστεί το 1088 έξω από τα τείχη της πόλης (καθότι διέθετε δικά του τείχη), ο πανέμορφος καθεδρικός ναός St Mary, από τους πιο πλούσιους και πιο ισχυρούς στην βόρεια Αγγλία. Σήμερα σώζεται μονάχα ένα μέρος από τα θεμέλια του ναού. Από το υπόλοιπο κτίσμα πολλές πέτρες και υλικά χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της γέφυρας του ποταμού.
Χρήσιμες πληροφορίες
Πού να μείνω: Το Park Inn by Radisson έχει συμφέρουσα σχέση ποιότητας-χρημάτων και ωραία δωμάτια. Από 85 € το δίκλινο (North Street YO1 6JF, https://www.parkinn.co.uk/hotel-york/). Το Hotel Noir είναι φιλικό, ευχάριστο και σε πολύ καλό σημείο προκειμένου να μπορεί κανείς να φτάσει στο κέντρο απλά περπατώντας. Από 70 € το δίκλινο (3 Clifton Green YO30 6LH, http://www.hotelnoir.co.uk/).
Ο διπλανός μου Βίκινγκ: Όποιος σκοπεύει να επισκεφτεί την πόλη του Γιορκ, ο Φεβρουάριος είναι ιδανικός. Κάθε χρόνο, το συγκεκριμένο μήνα, λαμβάνει χώρα το φεστιβάλ των Βίκινγκς ή αλλιώς Jorvik Viking Festival. Πλήθη με ενδυμασίες Βίκινγκ “καταλαμβάνουν” την πόλη, ενώ θεατρικές μάχες, χορός, μουσικές και πολλά άλλα “παραδοσιακά” συνθέτουν μια μαγική εικόνα από ένα ιδιαίτερο… γενειοφόρο παρελθόν (www.jorvik-viking-festival.co.uk).
Τσάι και συμπάθεια: Η πιο δημοφιλής τσαγερί της πόλης είναι το Betty’s Café Tea Rooms στην πλατεία St. Helen (από το 1919). Στεγάζεται σε ένα όμορφο αρχοντικό κτίριο όπου μπορούμε να δοκιμάσουμε εξαιρετικές ποικιλίες τσάι, χειροποίητα γλυκά, κέικ και να προμηθευτούμε πολύ γουστόζικα μεταλλικά κουτάκια για καφέ, σοκολάτα και, φυσικά, τσάι. Επειδή είναι πολύ δύσκολο να βρούμε τραπέζι σε ώρες αιχμής, η καλύτερη λύση είναι κάνουμε κράτηση (www.bookatable.co.uk/bettys-york).
Αγαπημένα ρεστοράν: Το Le Cochon Aveugle είναι ένα Γαλλικό ρεστοράν πολύ δημοφιλές με εξαιρετική κουζίνα, ποικιλία πιάτων και πρωτότυπες γεύσεις. Το προσωπικό είναι φιλικό και χαμογελαστό και οι τρόποι σερβιρίσματος διαθέτουν πολλή φαντασία (37 Walmgate, http://www.lecochonaveugle.uk/).
Το El Piano ξεπερνά τις προσδοκίες όσων λατρεύουν τις vegan γεύσεις, σε ένα καλαίσθητο εναλλακτικό περιβάλλον με πολύ ωραία, πολύχρωμα σερβίτσια και ευχάριστη μουσική (15-17 Grape Ln, http://www.el-piano.com).
Μπύρα και δείπνο με φαντάσματα: Το βράδυ το Γιορκ σφύζει από ατμοσφαιρικές παμπ. Η Golden Fleece -για τους ντόπιους δεν χρειάζεται συστάσεις- συνδυάζει ήσυχο “παλιομοδίτικο” περιβάλλον και παραδοσιακές Αγγλικές γεύσεις, ενώ διαθέτει και ξενώνα. Θεωρείται η πιο στοιχειωμένη παμπ στο Γιορκ και κατ’ επέκταση στην Αγγλία. Όπως αναγράφεται στο εξωτερικό της προσφέρει “Pub Food, Ales, Live Music and Ghosts”. Κατά καιρούς την έχουν επισκεφτεί για τις έρευνές τους διάφοροι κυνηγοί φαντασμάτων, ενώ η πιο εντυπωσιακή εμφάνιση φαντάσματος έγινε κάποια χρόνια πριν μπροστά στα έκπληκτα μάτια του ιδιοκτήτη και των θαμώνων, όταν είδαν έναν άνδρα ντυμένο με ρούχα του 17ου αιώνα να περπατά από το μπαρ και να διαπερνά τους τοίχους κοιτάζοντάς τους μάλιστα κατάματα… (16 Pavement, http://www.thegoldenfleeceyork.co.uk/). Όμως στο Γιορκ τα “στοιχειά” είναι παντού και αρέσουν σε όλους, ντόπιους και ξένους (ευτυχώς δεν μπορούν να βγάλουν selfie μαζί τους).
Το House Of The Trembling Madness στο ισόγειο πουλά μπύρες με κάθε είδους πρωτότυπη ετικέτα, ενώ στον πάνω όροφο ο διάκοσμος με τα τόσα ταριχευμένα κεφάλια ζώων, κάποιους μπορεί να τους κάνει να σκεφτούν ότι πρόκειται για ένα γνήσια μεσαιωνικό περιβάλλον. Και κάποιους άλλους να διαπιστώσουν για μια ακόμα φορά πως ο άνθρωπος είναι ένα ηλίθιο κακόβουλο ζώο που θέλει να περνιέται για ανώτερο με τέτοιες βαρβαρότητες. Κατά τα άλλα, η παμπ σφύζει από ζωή, γευστικότατα εδέσματα, παγωμένες Βέλγικες μπύρες και φυσικά φαντάσματα. Μάλιστα στα σκαλιά υπάρχει προειδοποιητική μεταλλική πλακέτα “προσοχή στα φαντάσματα” (μην ισχυριστούμε αφότου κοψοχολιαστούμε πως δεν μας το είπαν). Το κτίριο είναι το πρώτο Νορμανδικό σπίτι που χτίστηκε στο Γιορκ το 1180 και στην οροφή τα ακτινωτά δοκάρια είναι από πλοία που έπλευσαν σε θάλασσες 800 χρόνια πριν (48 Stonegate, http://www.tremblingmadness.co.uk/). Τέλος –μαντέψτε πρωτοτυπία- άλλη μια στοιχειωμένη παμπ είναι η The Punch Bowl, παραδοσιακή και αγαπημένο στέκι του κόμματος των Άγγλων Φιλελεύθερων για μπυροποσίες από τον 17ο αιώνα (στο κόμμα των Συντηρητικών άρεσε το κόκκινο κρασί). Είναι η παμπ που ίσως έχει πληγεί από πυρκαγιές τις περισσότερες φορές στο Γιορκ, ωστόσο εδώ και τέσσερις αιώνες παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλής με καθαρά ποτά, γευστικές μπύρες, νόστιμες πουτίγκες και σνακ (7 Stonegate, http://www.nicholsonspubs.co.uk/restaurants/yorkshireandthehumber/thepunchbowlstonegateyork).
Πού να ψωνίσω: Οι Pylones συνιστούν πραγματικό βιότοπο ντιζάιν αντικειμένων για κάθε χρήση (26 Coney Street, http://www.pylones.com/en/), ενώ το The Imaginarium είναι ένας ονειρόκοσμος, όπου μπορούμε να βρούμε σε πρωτότυπα σχέδια, από πορσελάνες και κάδρα μέχρι αγαλματίδια σκύλων και φωτιστικά (6 Blake Street, https://www.facebook.com/YscHome?hc_location=timeline).
Το The Cat Gallery απευθύνεται σε όσους λατρεύουν τις γάτες και διαθέτει οτιδήποτε θα φανταζόταν κανείς σε σχήμα ή τύπωμα με πρωταγωνιστή τα θαυμαστά αυτά τετράποδα (45 Low Petergate, http://www.thecatgallery.co.uk/). Για όσους επιθυμούν να βρουν ρετρό videogames, κόμικ, φιγούρες και συναφείς χαρές, το Sore Thumb Retro Games είναι ιδανικό (7 Gillygate, http://www.sorethumbretrogames.com/).
