Ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, πανέμορφοι κήποι, εξαιρετικά μουσεία, χρώματα, ποδήλατα, εναλλακτικά στέκια και ροκοκό πινελιές. Η όμορφη δανέζικη πρωτεύουσα είναι μια μοντέρνα πόλη που, αναμφίβολα, θα μας γοητεύσει.
της Έλενας Κιουρκτσή
Η γενέτειρα του μεγάλου παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ανάμεσα στα δεκάδες κανάλια της, περιβάλλεται από μεσαιωνικά και ροκοκό κτίρια, κεραμοσκέπαστα σπίτια, προσεγμένους λιθόστρωτους δρόμους και πολλά πάρκα. Η Κοπεγχάγη ιδρύθηκε τον 10ο αιώνα, αρχικά ως ψαροχώρι των Βίκινγκς, και έγινε πρωτεύουσα της Δανίας στις αρχές του 15ου. Στο όνομα της πόλης αντανακλάται η άνθησή της ως κέντρου εμπορίου και κερδοφόρου λιμανιού (Køpmannæhafn, που σημαίνει “λιμάνι των εμπόρων”). Όταν, δε, εξέχοντες πολεοδόμοι, όπως τα μέλη του βρετανικού Μη Κυβερνητικού Οργανισμού Academy of Urbanism, ανακηρύσσουν την Κοπεγχάγη ως την πιο βιώσιμη πόλη, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται να την “γνωρίσουν” από κοντά.
Εμείς βρεθήκαμε στη δανέζικη πρωτεύουσα όχι μόνο για να απολαύσουμε τη μυρωδιά του κρύου και τις προκλήσεις που υπόσχεται, αλλά και για να συναντήσουμε τη Δέσποινα και τον Σωτήρη που ζουν και εργάζονται εκεί ως βιολόγοι, οι οποίοι μας μύησαν στα ενδιαφέροντα μυστικά αυτής της σκανδιναβικής “γοργόνας”.
Και καθότι ενθουσιαστήκαμε, θεωρήσαμε ότι άξιζε να στραμπουλίξουμε τη γλώσσα μας και να δηλώσουμε στο τέλος, στα δανέζικα, με μεγάλη αυτοπεποίθηση: “Pågensyn” (“Εις το επανιδείν”)!
Κανάλια και… “εσωτερική” θάλασσα
Παρότι η Κοπεγχάγη είναι παραθαλάσσια πόλη, η διαφορά της από άλλες είναι ότι η “παραλία” δεν βρίσκεται στην άκρη της πόλης, αλλά στη μέση της! Κι αυτό γιατί, ενώ το μεγαλύτερο τμήμα της είναι κτισμένο στο νησί Sjælland, υπάρχει και ένα μικρότερο μέρος της στο νησί Amager.
Μεταξύ των δύο νησιών (που ενώνονται με 5 γέφυρες) στο κέντρο της πόλης, υπάρχει μια λωρίδα νερού, η οποία είναι ιδιαίτερα στενή, με αποτέλεσμα, αν είμαστε επισκέπτες, να μπερδέψουμε τη θαλάσσια λωρίδα με ποτάμι. Κι όμως, δεν υπάρχουν ποτάμια στη Δανία. Πολλά από τα ομορφότερα κτίρια της πόλης –τόσο ιστορικά, όσο και τα πιο σύγχρονα– βρίσκονται στα “παράλιά” της και επεκτείνονται και μέσα στην πόλη, λόγω των καναλιών Holmen (στο νησί Sjælland) και Christianshavn (στο νησί Amager).
Η Ελεύθερη Πολιτεία της Κριστιάνια
Φαντάζομαι πώς θα ήταν, αν γυριζόταν το “Η θεία μου η χίπισσα” σε αυτή την “ελευθέρας βοσκής” πολιτεία – γεγονός που πιθανότατα θα επικροτούσε η αείμνηστη Ρένα Βλαχοπούλου. Η Christiania (FreetownChristiania), άλλωστε, είναι φημισμένη για την πάλαι ποτέ ανατρεπτική “φύση” της, ως απόηχος των κινημάτων του ’60. Σήμερα είναι απλά περισσότερο γραφική και τουριστική, έχοντας ως βιτρίνα τον εναλλακτικό χαρακτήρα της.
Πρόκειται για μια αυτόνομη γειτονιά, την οποία δημιούργησαν το 1972 χίπις, καλλιτέχνες και μποέμ, που απέρριπταν τη ζωή βάσει των νόμων του κράτους. Έτσι, δημιούργησαν μια δική τους “πόλη”, με δικούς τους νόμους και τρόπο ζωής.
Το ενδιαφέρον είναι πως η Κριστιάνια δεν θεωρείται Δανία, όσο και αν το κράτος και η βασίλισσα διαφωνούν. Μάλιστα, μια πινακίδα στην είσοδο της κοινότητας μάς προειδοποιεί ότι φεύγουμε από την Κοπεγχάγη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, και εισερχόμαστε σε μια αυτόνομη γειτονιά. Το 2004 έγινε μια απόπειρα από την αστυνομία να κλείσει τη συγκεκριμένη περιοχή, καθώς ήταν χώρος ελεύθερου εμπορίου κάνναβης, γεγονός που απαγορεύεται στην υπόλοιπη χώρα. Ωστόσο, αυτό το κοινωνικό πείραμα εξακολουθεί να είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής ταυτότητας της Κοπεγχάγης.
Αξίζει να επισκεφτούμε την περιοχή, να περπατήσουμε στα στενά μονοπάτια, ανάμεσα από τα μικρά χρωματιστά σπίτια και τους τοίχους με τα γκράφιτι. Η απουσία αυτοκινήτων και το πράσινο, οι παρέες, οι οικογένειες με τα παιδιά και τα σκυλιά τους, και οι υπαίθριοι μουσικοί που παίζουν μπλουζ συνιστούν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία.
9+1 Μust see
1. Η Μικρή Γοργόνα (Lille Havfrue): Φιλοτεχνημένη από τον Δανό καλλιτέχνη Edvard Eriksen το 1913, το μπρούτζινο άγαλμα της Μικρής Γοργόνας είναι εμπνευσμένο από το ομώνυμο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Ταυτόσημο με τη δανέζικη πρωτεύουσα, παρότι καθόλου επιβλητικό, αποτελεί σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο. Κοντά στην περιοχή του αγάλματος βρίσκεται το Kastellet, παλιό φρούριο, το οποίο σήμερα έχει μετατραπεί σε πάρκο αναψυχής (http://mermaidsculpture.dk/).
2. Tivoli: Ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα αναψυχής στην Ευρώπη – και, σίγουρα, το πιο δημοφιλές στη Δανία, με 400.000 λουλούδια και 110.000 βενετσιάνικα φανάρια. Οι κήποι του χρονολογούνται από το 1843 και φιλοξενούν το φημισμένο ομώνυμο λούνα παρκ. Το πάρκο επισκέπτονται 3 εκατομμύρια επισκέπτες τον χρόνο και, την περίοδο των Χριστουγέννων, διοργανώνεται εκεί χριστουγεννιάτικο παζάρι, καθώς και διάφορες άλλες εκδηλώσεις και συναυλίες (http://www.tivoli.dk/).
3. Εθνικό Μουσείο (Nationalmuseet): Η ιστορία της Δανίας, από τις εποχές του Λίθου, του Χαλκού και του Σιδήρου, των Βίκινγκς, τον Μεσαίωνα, μέχρι και σήμερα. Το εκπληκτικό αυτό μουσείο συνιστά πραγματικό πολιτιστικό και πολιτισμικό θησαυρό. Είσοδος δωρεάν, όπως και σε όλα τα μουσεία της πόλης (www.natmus.dk).
4. Nyhavn: Το γραφικό λιμάνι δημιουργήθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα. Η μεγάλη ανάπτυξη οδήγησε στην κατασκευή αποθηκών και στενών σπιτιών για τους εμπόρους. Εδώ λέγεται ότι έγραψε τα περισσότερα παραμύθια του ο Άντερσεν. Σήμερα η περιοχή είναι ιδανική για βόλτες, φαγητό και διασκέδαση.
5. Κάστρο Rosenborg (Rosenborg Slot): Το 1606, ο Κρίστιαν Δ’ αγόρασε μια τεράστια έκταση γης έξω από τα τείχη της πόλης και τη μετέτρεψε σε κήπο, τον γνωστό μέχρι σήμερα “Βασιλικό Κήπο”. Εδώ χτίστηκε και το κάστρο Rosenborg, το οποίο διέθετε μπάνια με τρεχούμενο νερό και μια κρεμαστή γέφυρα που ανεβοκατέβαινε από το χειμερινό σαλόνι. Το ιστορικό εσωτερικό του στεγάζει κι άλλα, συμπληρωματικά αξιοθέατα, όπως την Εθνική Πινακοθήκη, το Μουσείο Κινηματογράφου και τον Βοτανικό Κήπο (www.rosenborgslot.dk).
6. Πάρκο Bakken: Είναι το παλαιότερο πάρκο αναψυχής, όχι μόνο της Κοπεγχάγης αλλά διεθνώς, και βρίσκεται στα βόρεια προάστια της πόλης, κοντά στον σταθμό Klampenborg. Εκτείνεται μέσα στο δάσος Dyrehaven και προσφέρει ποικιλία παιχνιδιών, κυρίως για τους “ριψοκίνδυνους”. Είναι ανοιχτό από τα τέλη Μαρτίου, μέχρι τα τέλη Αυγούστου.
7. Μουσείο Τέχνης και Design (Statens Museum for Kunst): Αποκαλύπτει τις επιρροές που ενέπνευσαν τους Δανούς γκουρού του design, όπως oι Poul Henningsen, Kaare Klint και Arne Jacobsen. Το κεντρικό κτίριο παρουσιάζει δανέζικη και διεθνή Τέχνη, μέχρι το 1900. Ο Δρόμος της Γλυπτικής συνδέει το παλιό κτίριο με το καινούργιο, στο οποίο εκτίθενται έργα του 20ού αιώνα, όπως σκανδιναβική ζωγραφική, έργα του Ματίς, του κινήματος CoBra, του κυβισμού κ.λπ. (www.smk.dk).
8. Παλάτι Christiansborg: Η Δανία είναι η χώρα με την παλαιότερη μοναρχία. Το παλάτι της δυναστείας των Christian βρίσκεται στο νησί Slotsholmen στο κέντρο της Κοπεγχάγης και αποτελεί έδρα του Κοινοβουλίου της Δανίας, του Ανώτατου Δικαστηρίου και επιπλέον στεγάζει το γραφείο του πρωθυπουργού της χώρας. Το παλάτι υπέστη σοβαρές ζημιές κατά την πρώτη φωτιά το 1794, οπότε και η βασιλική οικογένεια αναγκάστηκε να μετακομίσει στο παλάτι Amalienborg, όπου και κατοικεί μέχρι σήμερα.
9. Ny Carlsberg Glyptotek: Ένας από τους ιδρυτές του διεθνώς γνωστού ζυθοποιείου Carlsberg, ο Carl Jocebsen (απεβίωσε το 1914), ίδρυσε το μουσείο το 1882 για να στεγάσει τη συλλογή του. Διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή Αρχαίας Τέχνης στη Βόρεια Ευρώπη (η πτέρυγα με τα ετρουσκικά αγάλματα είναι μοναδική), αγάλματα της Αιγυπτιακής και της Ρωμαϊκής Περιόδου, καθώς και ελληνικά, και μια συλλογή γαλλικής Τέχνης του 19ου και του 20ού αιώνα. Το κτίριο από μόνο του είναι ένα ξεχωριστό αρχιτεκτονικό έργο (www.glyptoteket.dk).
10. Rundetarn: O Κυκλικός Πύργος ύψους 35 μέτρων χτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα. Σκοπός του ήταν να χρησιμοποιηθεί ως αστρονομικό παρατηρητήριο, και σε αυτόν πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του ο Δανός φιλόσοφος Κίρκεγκορ. Σήμερα είναι το σημείο που προτιμούν οι επισκέπτες για την καταπληκτική θέα που προσφέρει.
– Χρήσιμες πληροφορίεςΔιαμονή
Το DGI Byen Hotel διαθέτει άνετα δωμάτια με σκανδιναβικό μίνιμαλ ντιζάιν και πολλές ανέσεις. Από 148 ευρώ το δίκλινο, συμπεριλαμβανομένου και του πρωινού (Tietgensgade 65, τηλ.: +45 33 29 80 70, www.dgi-byen.com). Το πρόσφατα ανακαινισμένο First Mayfair Hotel βρίσκεται στη δημοφιλή περιοχή Vesterbro, από όπου μπορούμε να ανακαλύψουμε περπατώντας όλη την πόλη. Δωμάτια μικρά, αλλά άνετα, με όλες τις βασικές ανέσεις. Από 90 ευρώ το δίκλινο (Helgolandsgade 3, τηλ.: +45 70 12 17 00, www.firsthotels.com). Πολύ καλό το Urban House Hostel, από 20 ευρώ το άτομο και 30 ευρώ το δίκλινο (Colbjørnsensgade 11, τηλ.: +45 33 23 29 29, https://urbanhouse.me/).
Φαγητό, καφεδάκι και ποτό
Το εστιατόριο Noma (Refshalevej 96, τηλ.: +45 32 96 32 97, http://noma.dk/) έχει ψηφιστεί τρεις φορές ως το καλύτερο στον κόσμο, αλλά για να κάνουμε κράτηση μπορεί να περιμένουμε και τρεις μήνες(!). Υπάρχουν, όμως, και άλλα μέρη για να δοκιμάσουμε τη νέα σκανδιναβική κουζίνα, όπως το Relae (Jægersborggade 41, τηλ.: +45 36 96 66 09, http://restaurant-relae.dk/en), ενός εκ των σεφ του Noma, Aamann (Øster Farimagsgade 10, τηλ.: +45 20 80 52 01, http://www.aamanns.dk/) και Geranium (Per Henrik Lings Allé 4, τηλ.: +45 69 96 00 20, http://www.geranium.dk/), καθώς και το RizRaz που βρίσκεται σε ένα γραφικό στενάκι και συνιστά σταθερή αξία με τον γευστικότατο, χορτοφαγικό, μεσογειακό μπουφέ, όπως φαλάφελ, χούμους, κάθε λογής σαλάτες κ.ά. (Kompagnistræde 20, τηλ.: +45 33 15 05 75, www.rizraz.dk). Υπάρχει, φυσικά, και η επιλογή πιο παραδοσιακών γεύσεων, όπως τα smørrebrød (ανοιχτά σάντουιτς) και το Lagkagehuset, το διάσημο δανέζικο χοτ ντογκ, που τρώγεται τόσο το πρωί, όσο και το ξημέρωμα, μετά από ξενύχτι. Στο Mormors (Bredgade 45, www.mormors.dk), αυτό το χαριτωμένο παλαιομοδίτικο café με τα έπιπλα αντίκες, μπορούμε, εκτός από καφέ, να δοκιμάσουμε παραδοσιακά δανέζικα γλυκά, όπως το κέικ γενεθλίων kiksekage (μοιάζει με το δικό μας μωσαϊκό) και το “καπέλο του Ναπολέοντα”, σερβιρισμένα με ένα μικρό δανέζικο σημαιάκι για στολίδι. Πολύ καλό καφέ σερβίρουν και στο Resso, δίπλα από τον Roundtower (Frederiksborggade 21, https://www.facebook.com/RessoCoffee/), όπως και στο Central Hotel and Cafe, το πιο μικρό ξενοδοχείο του κόσμου με… ένα δωμάτιο (Tullinsgade 1, http://www.centralhotelogcafe.dk/)!
Για μπίρα, ενδιαφέρον έχει το Toldbog Bodega (Esplanaden 4, http://www.toldbod-bodega.dk/), η αυτοαποκαλούμενη και ως τρίτη καλύτερη παμπ της Κοπεγχάγης, ενώ το Café Bang & Jensen (Istedgade 130, www.bangogjensen.dk), το αγαπημένο στέκι της περιοχής Vesterbro με το ρετρό ντεκόρ, ενδείκνυται το βράδυ για ένα ποτό, αλλά και για τον πρωινό μπουφέ του, αν ξυπνάμε νωρίς. Πολύ καλή επιλογή για μπίρες και η τεράστια μπιραρία Warpigs, με ιδιαίτερο περιβάλλον (Flæsketorvet 25, http://warpigs.dk/).
Πού να ψωνίσω
Το δίκτυο πεζοδρόμων Stroget, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, είναι γεμάτο μπουτίκ σχεδιαστών και πολυκαταστήματα που υπόσχονται ατέλειωτο shopping. Εναλλακτικά, η πρώην Red Light District, που ονομάζεται Vesterbro, έχει μεταμορφωθεί –όπως το Soho στο Λονδίνο– σε μια γειτονιά γεμάτη από ιδιόμορφα, μοντέρνα καταστήματα. Απαραίτητο το πέρασμα από το Magasin (Kongens Nytorv 13, www.magasin.dk), το ιστορικό πολυκατάστημα του 1868, καθώς και από το Posterland (Gothersgade 45, www.posterland.dk) με τις χιλιάδες αφίσες και καρτ ποστάλ.
– Ζωή… ποδήλατο
Η Κοπεγχάγη φημίζεται για την ποδηλατική κουλτούρα της: Σήμερα, το 32% των κατοίκων της πηγαίνουν στη δουλειά με το ποδήλατο σε τακτική βάση, με αποτέλεσμα μετακινήσεις γρήγορες, πρακτικές και οικονομικές. Να μη διστάσουμε, λοιπόν, να γνωρίσουμε την Κοπεγχάγη με ποδήλατο, χρησιμοποιώντας το οργανωμένο σύστημα της πόλης, το οποίο προϋποθέτει την καταβολή μιας μικρής εγγύησης, η οποία μας επιστρέφεται όταν επιστρέψουμε το ποδήλατο.
Ως πεζοί, απλά προσοχή, γιατί δεν θα μας το συγχωρήσουν αν, αφηρημένοι, βρεθούμε να περπατάμε στον ποδηλατόδρομο. Με άλλα λόγια, δεν πρόκειται να πατήσουν φρένο – και αυτό πραγματικά… πονάει.
Διαφορά ώρας: 1 ώρα πίσω
Εθνικό νόμισμα: Δανική κορώνα (DKK).
Πώς θα πάμε: Από το διεθνές αεροδρόμιο “Ελευθέριος Βενιζέλος” στην Αθήνα εκτελούνται απευθείας πτήσεις προς Κοπεγχάγη.
Περισσότερες πληροφορίες: www.visitcopenhagen.com