Πόρτο: Μια πόλη να την πιεις στο ποτήρι!

Μικρό και καλαίσθητο, το Πόρτο μάς κέρδισε με τα μουσεία και την αρχιτεκτονική του, το φημισμένο ομώνυμο κρασί του και τους γαστρονομικούς πειρασμούς του. Απλωμένο στις φιδίσιες διαδρομές του ποταμού Douro, με κέλτικη, ρωμαϊκή και μαυριτανική ιστορία, αποτελεί ένα μοναδικό πολιτιστικό κόσμημα. Εμείς το ευχαριστηθήκαμε – κι ας έβρεχε διαρκώς…

8+1 Διαμάντια της πόλης

1. Συνοικία Ribeira

Ένας γοητευτικός λαβύρινθος μεσαιωνικών στενών που κατεβαίνουν έως τον ποταμό Douro και μια προμενάδα ανάμεσα σε παστέλ πολύχρωμα κτίρια-κάποια προς πώληση ή εγκαταλελειμμένα. Στη γωνία Guilhereme Gomes Fernandes, ανακαλύψαμε τον υπέροχο Mitad de Conejo (Μισό Λαγό) από πεταμένα υλικά, ένα δημιούργημα του διεθνούς street artist Bordallo II.

Από την προκυμαία φαίνεται η γέφυρα Dom Luis I (Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO), η οποία ξεκίνησε να χτίζεται το 1880, με σχέδια των αρχιτεκτόνων Théophile Seyrig και Léopold Valentin. Διασχίζοντάς τη φαίνεται από ψηλά η παλιά πόλη και το ποτάμι.

2. Ίδρυμα Serralves

Στους κήπους του συναντάμε κλασικά και pop art γλυπτά, λίμνες, τρεχούμενα νερά και… αλανιάρες πανέμορφες κότες. Η περίφημη «βόλτα πάνω στα ψηλά δένδρα», την οποία μπορείς να κάνεις στο πάρκο του Ιδρύματος, επιτυγχάνεται χάρη σε ειδικά διαμορφωμένες γέφυρες που έχουν χτιστεί ανάμεσα στις κορυφές των δέντρων, από όπου μπορείς να απολαύσεις την υπέροχη θέα της περιοχής. Εδώ στεγάζεται και το ομώνυμο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το πλέον δημοφιλές στην Πορτογαλία. 

3. Torre dos Clerigos

Το πάλαι ποτέ υψηλότερο κτίριο της Πορτογαλίας, είναι ένα κωδωνοστάσιο του 18ου αιώνα σε μπαρόκ ρυθμό. Η… κατάκτηση της κορυφής προϋποθέτει να ανέβουμε 225 στενά σκαλιά, αλλά η θέα από ψηλά σε αποζημιώνει. Δίπλα η μπαρόκ εκκλησία Igreja dos Clérigos και, σε κοντινή απόσταση, το πρόσφατα αναβαθμισμένο Jardim das Oliverias, ένας κήπος-βεράντα με ελαιόδεντρα.

4. Catedral do Porto

Ο Καθεδρικός του Πόρτο, σύμβολο του αυτοκρατορικού παρελθόντος της Πορτογαλίας, έχει ενδιαφέρον κυρίως για την αυλή του και τη θέα στις κεραμιδένιες στέγες της συνοικίας Ribeira. Στην είσοδο συναντάς πάντα μεγάλη ουρά.

5. Σταθμός τρένου São Bento

Η είσοδος είναι διακοσμημένη με γαλάζια και λευκά πλακάκια azulejos, αντιπροσωπευτικά του πορτογαλικού design, τα οποία κοσμούν και τις προσόψεις παλαιότερων κτισμάτων στο Πόρτο. Εδώ οι συνθέσεις τους απεικονίζουν στιγμές της καθημερινότητας Πορτογάλων από παλαιότερες εποχές. 

6. Livraria Lello

Ένα από τα εντυπωσιακότερα βιβλιοπωλεία του κόσμου. Ξεχωρίζει από τη νεογοτθική αρχιτεκτονική του, τα εντυπωσιακά ξύλινα ταβάνια και την κατακόκκινη art nouveau σκάλα του. Φημολογείται ότι η δημιουργός του Χάρι Πότερ, J.K. Rowling (η οποία ζούσε στην Πορτογαλία όταν ξεκίνησε να γράφει τα διάσημα βιβλία της), άντλησε έμπνευση και από τη συγκεκριμένη βιβλιοθήκη. Για την είσοδο απαιτείται εισιτήριο και πολλή υπομονή, ακόμα κι αν έχουμε κάνει ηλεκτρονική κράτηση.

7. Palácio de Bolsa

Εντυπωσιακό νεοκλασικό κτήριο του 19ου αιώνα, το οποίο υπήρξε η έδρα του Συλλόγου Εμπόρων του Πόρτο. Φημίζεται για την Αραβική Αίθουσα, η οποία θυμίζει την Αλάμπρα στη Γρανάδα, την Αυλή των Εθνών και την αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης. 

8. Igreja de São Francisco

Η πιο φημισμένη εκκλησία του Πόρτο. Χτισμένη τον 14ο αιώνα σε γοτθικό ρυθμό, λόγω διαφόρων ανακαινίσεων συνιστά πλέον ένα γοητευτικό κολάζ από στιλ μέσα στον χρόνο. Συνιστάται για τους λάτρεις της Αρχιτεκτονικής και της Τέχνης. Στον ίδιο χώρο υπάρχουν κατακόμβες και μια μικρή έκθεση αντικειμένων και αρχαιοτήτων της εκκλησίας.

9. Mercado do Bolhão

Η αγαπημένη αγορά φρέσκων προϊόντων της πόλης, με συνολικά 79 πάγκους στο ισόγειο, εστιατόρια στον επάνω όροφο και πολλά καταστήματα. Συνιστά κληρονομιά και μνημείο δημόσιου ενδιαφέροντος των ανθρώπων του Πόρτο και όσων την επισκέπτονται.

Η «Αποκάλυψη» του Spiritus

Στην Igreja dos Clérigos λαμβάνει χώρα κάθε απόγευμα ένα καινοτόμο οπτικοακουστικό θέαμα για όλες τις ηλικίες, υπό τον τίτλο “Spiritus”. Πρόκειται για μια αφυπνιστική εμπειρία 45 λεπτών, με τη χρήση ορχηστρικής μουσικής, 3D οπτικών εφέ και φωτισμών laser, τα οποία κατακλύζουν το εσωτερικό της εκκλησίας, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα οπτικής ποίησης με καμβά τον αρχιτεκτονικό της διάκοσμο.

Φέρει την υπογραφή του στούντιο OCUBO και είναι «ελεύθερα» εμπνευσμένο από το ποίημα «Κατά πάσα πιθανότητα, ο καλύτερος τρόπος για να ταξιδέψει κανείς είναι να αισθάνεται» του Álvaro de Campos – ένα από τα ψευδώνυμα του περίφημου Πορτογάλου συγγραφέα και ποιητή Fernando Pessoa. Το παρακολουθήσαμε και μαγευτήκαμε δια βίου.

Χρήσιμα και σημαντικά

Πού θα μείνω. Η πόλη διαθέτει ξενοδοχεία και Αirbnb για κάθε βαλάντιο. Βολικές για τις μετακινήσεις είναι οι περιοχές Trinidade (πολύ καλή σύνδεση με το τοπικό αεροδρόμιο), Αliados και Bolhao, παρότι κάπως άχαρες.

Μετακίνηση. Το οργανωμένο δίκτυο συγκοινωνιών, με κορωνίδα το μετρό, θα μας μεταφέρει σε κάθε σημείο της πόλης, καθώς και στο αεροδρόμιο. Είναι χρήσιμο να προμηθευτούμε την επαναχρησιμοποιούμενη κάρτα μέσων μαζικής μεταφοράς Andante. 

Φαγητό και ποτό. Στο Πόρτο προτιμούν το κρέας, ενώ στην υπόλοιπη Πορτογαλία περισσότερο τα ψάρια και τα θαλασσινά. Ωστόσο, η ντόπια κουζίνα περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία και από τα δύο, που δεν θα μας αφήσει ασυγκίνητους. Προτεινόμενα ρεστοράν το Reitoria, που στεγάζεται σε ένα καταπληκτικό κτήριο, όπως και το Solar Moinho de Vento, που παραμένει δημοφιλές στους ντόπιους από το 1905.

Για παραδοσιακή πορτογαλική κουζίνα σε προσιτές τιμές αξίζει το Buraco, παρά τη συνήθη αναμονή για τραπέζι. Νοστιμότατο πιάτο οι τηγανητές σαρδέλες με ρύζι και φασόλια.

Το Cafe Santiago σερβίρει ευφάνταστα σάντουιτς (π.χ. με κρέας, τυρί και σάλτσα μπύρας), αλλά και παστό μπακαλιάρο (πιάτο – σήμα κατατεθέν των Πορτογάλων).

Για vegetarian επιλογές με τοπικό χρώμα, το Idiota.

Στο Café Candelabro, όπου συχνάζουν αρχιτέκτονες, ηθοποιοί και συγγραφείς, θα βρούμε μεγάλη ποικιλία από πορτογαλικά κρασιά και τάπας από ένα σύντομο, αλλά ευρηματικό μενού. Επιπλέον, θα βρούμε μεταχειρισμένα βιβλία (κυρίως για φωτογραφία και σινεμά), τα οποία μπορούμε να αγοράσουμε ή να ξεφυλλίσουμε στο τραπέζι μας.

Το Pipa Velha, από τα πρώτα after του Πόρτο, παραμένει σταθερή αξία από τις αρχές των ’80s, για τραπεζάκια έξω, δροσερή sangria, καλή μουσική και θαμώνες τού «τότε» και του «σήμερα».

Must θεωρείται το WOW, στα ανακαινισμένα παλιά κελάρια κρασιού. 

Γλυκιές γεύσεις. Επιβάλλονται τα περίφημα pastéis de nata (παραδοσιακό ταρτάκι με κρέμα της Πορτογαλίας) και τα καλύτερα είναι από τα Castro και Pâtisserie Manteigaria.

Εναλλακτικά, παγωτό σε σχήμα λουλουδιού με κάθε είδους γεύσεις από την ιταλική αλυσίδα Amorino. 

Wine tasting: Τοπικό προϊόν το κρασί Porto (η συνήθης εκδοχή του είναι αρκετά γλυκιά) και αγαπημένο ποτό της βρετανικής αριστοκρατίας στα τέλη του 17ου αιώνα, όταν είχαν απαγορευτεί οι εισαγωγές κρασιού από τη Γαλλία.

Τα κελάρια συνιστούν τουριστικές ατραξιόν και βρίσκονται στην Vila Nova de Gaia, δίδυμη πόλη του Πόρτο. Αξιόλογα είναι τα Taylor’s, Graham’s και Bodega Calém. 

Κρουαζιέρα για Έξι Γέφυρες. Τα σκάφη αναχωρούν καθημερινά από την προκυμαία της Ribeira, διασχίζοντας τον ποταμό Douro. Με διάρκεια γύρω στα 50 λεπτά, θα ατενίσουμε τις περίφημες γέφυρες του Πόρτο (όπως του Dom Luis I και τη Ponte de D. Maria Pia του 1877, που σχεδίασε ο Gustave Eiffel), με ξενάγηση σε διάφορες γλώσσες. Μια έξοχη εμπειρία, με ένα (συνήθως) κερασμένο ποτήρι κρασί Porto στο τέλος.

Από τις διάφορες εταιρείες, προτιμήσαμε τη Rota Do Douro. Παιδιά έως 12 χρονών δεν πληρώνουν εισιτήριο.

Τι να αγοράσω. Σαρδέλες και… σαρδέλες. Υπάρχουν οι υφασμάτινες σε όλα τα πιθανά μεγέθη και μοτίβα (μέχρι και με Frida Kahlo). Υπάρχουν, όμως, και οι φαγώσιμες, από την αλυσίδα O Mundo Fantástico da Sardinha Portuguesa. Πρόκειται για κονσέρβες – έργα τέχνης, εικαστικά διακοσμημένες, που πωλούνται σε περιβάλλον που παραπέμπει σε ντεκόρ τσίρκου. Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι υπόκεινται σε παλαίωση, οπότε όσο πιο «παρελθοντικές» είναι, αναλόγως ανεβαίνει και η τιμή τους.

Στο Πόρτο, το μεγαλύτερο και εντυπωσιακότερο κατάστημα βρίσκεται στη Ribeira. Εκεί πετύχαμε και ενημερωτικό φυλλάδιο για την επιχείρηση στα… Ελληνικά!

Ακόμα και αν δεν είμαστε φίλοι της σαρδέλας, αξίζει μια επίσκεψη για την πολύχρωμη εμπειρία.

Εναλλακτικά, ποιοτικές κονσέρβες σαρδέλας θα βρούμε στο Loja das Conservas.

Στο Casa Portuguesa do Pastel de Bacalhau, σε περιβάλλον που προσομοιάζει με βιβλιοθήκη έπαυλης και υπό τους ήχους ντόπιου εκκλησιαστικού οργάνου του 19ου αιώνα, πωλούνται γεμιστές με τοπικό πρόβειο τυρί (Serra da Estrela) κροκέτες τηγανητού μπακαλιάρου, ενώ ουρές καταναλωτών περιμένουν καρτερικά να εξυπηρετηθούν.

Για shopping και ποικιλία σουβενίρ, ενδείκνυται ο εμβληματικός πεζόδρομος Rua das Flores. 

Πότε να πάμε. Καθότι το Πόρτο βρίσκεται στα βόρεια της Πορτογαλίας, καλή περίοδος είναι μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου που, θεωρητικά, θα βρέχει λιγότερο.

 Πώς πάμε. Προς το αεροδρόμιο του Πόρτο εκτελούνται πτήσεις με ενδιάμεσες στάσεις από την Αθήνα. Υπάρχουν και απευθείας πτήσεις προς Λισαβόνα, από την οποία το Πόρτο απέχει περίπου 3μιση ώρες με το τρένο.

Οι δημιουργικές βουλίτσες της Yayoi  

Μια από τις πιο εμφατικές προσωπικότητες του 20ου και 21ου αιώνα, η Γιαπωνέζα εικαστικός Yayoi Kusama, «φιλοξενείται» από τις 27 Μαρτίου έως τις 29 Σεπτεμβρίου του 2024 στο εξαιρετικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ινστιτούτου Serralves.

Η ρετροσπεκτίβα, με τον τίτλο “1945 to Now”, περιλαμβάνει περίπου 160 έργα (πίνακες, σχέδια, γλυπτά, installation και αρχειακό υλικό), από τα πρώτα έργα της ως έφηβης την περίοδο του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, έως σήμερα.

Στην Kusama (η οποία δεν ξεπέρασε ποτέ το τραύμα που της δημιούργησε η μητέρα της, σκίζοντας και πετώντας τις ζωγραφιές της όταν η ίδια ήταν παιδί) κυριαρχούν τα υπαρξιακά ερωτήματα που καθοδηγούν τις δημιουργικές της εξερευνήσεις, αλλά και οι αντανακλάσεις των φυσικών κύκλων αναγέννησης που έχει βιώσει. Μια έκθεση-θρίαμβος.

(https://www.serralves.pt/en/ciclo-serralves/yayoi-kusama/)