Δεν είναι τυχαίο που η Σαντορίνη συγκαταλέγεται πάντα στους top προορισμούς διεθνώς, σε κάθε τουριστικό οδηγό που κυκλοφορεί.
Η μαγευτική καλντέρα της, το ηφαίστειο και το εντυπωσιακό ηλιοβασίλεμά της είναι μόνο τα “δολώματα”, για να… τσιμπήσει κανείς και να την επισκεφτεί. Πηγαίνοντας εκεί, έχει να ανακαλύψει πολλά περισσότερα… Και ειδικά το φθινόπωρο που είναι πιο “χαλαρή”, η εμπειρία από το νησί μπορεί να γίνει πραγματικά μαγική.
της Έλενας Κιουρκτσή
“Είναι η ενέργεια του νησιού”, συνηθίζουν να λένε οι ντόπιοι, αυτή που ευθύνεται για τη σχεδόν υπνωτιστική γοητεία που ασκεί στον επισκέπτη αυτή η ηφαιστειακή πριμαντόνα των Κυκλάδων.
Παρότι έχουμε βρεθεί στο νησί αρκετές φορές, σε διαφορετικές εποχές και καταστάσεις, το δέος που σου προκαλεί με το που την πρωτοαντικρίζεις, παραμείνει αναλλοίωτο. Αρκεί να την επισκεφτείς μια φορά, και θα την αγαπήσεις παντοτινά: ηφαιστειογενή τοπία, γραφικά σοκάκια και ξωκλήσια, εκτυφλωτικό λευκό, υπόσκαφα σπίτια, απόκοσμο γαλάζιο και ένα μοναδικό ηλιοβασίλεμα για τους εραστές της θάλασσας και του ουρανού.
Στην εποχή του Χαλκού (1900 – 1600 π.Χ.), το νησί ονομαζόταν Στρογγύλη (εξαιτίας τους σχήματός της) και όταν την εποίκησαν οι Φοίνικες, την ονόμασαν Καλλίστη. Το 1100 π.Χ. οι Λακεδαιμόνιοι, με αρχηγό τον Θήρα, της έδωσαν προς τιμήν του το όνομα Θήρα, το οποίο εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και σήμερα. Η σύγχρονη ονομασία της, Σαντορίνη, προέρχεται από το λατινικό όνομα της εκκλησίας της Αγίας Ειρήνης (Santa Irini) που βρίσκεται στη Θηρασιά.
– Αξίζουν της προσοχής μας
• Το μεσαιωνικό χωριό του Πύργου και ο γραφικός Βόθωνας. Ο Πύργος Καλλίστης ή συνήθως Πύργος και παλαιότερα Καινουργιομπούργο, είναι το ψηλότερο χωριό της Σαντορίνης. Πρόκειται για τον καλύτερα διατηρημένο οικισμό του νησιού. Το 1800 υπήρξε πρωτεύουσα της Σαντορίνης, ενώ σήμερα αποτελεί πόλο έλξης για όσους αποζητούν την ηρεμία και αγαπούν την καλαίσθητη αρχιτεκτονική: πανέμορφα σοκάκια, ασβεστωμένα στενά, καμάρες και άπειρα εκκλησάκια με “ζωγραφιστούς” τρούλους.
Από τις πιο κατανυκτικές και απίστευτα εντυπωσιακές στιγμές στον Πύργο είναι η περιφορά του Επιταφίου το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, όταν ανάβουν φωτιές σε τενεκεδένια λυχνάρια σε ολόκληρο το χωριό.
Πολύ κοντά βρίσκεται ο Βόθωνας, το χωριό του φίλου μας του Μάρκου, που μας φιλοξένησε ένα Πάσχα στο υπόσκαφο σπίτι του. Άλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος του οικισμού είναι υπόσκαφο. Πιο συγκεκριμένα, οι κάτοικοι του χωριού έσκαψαν τις κατοικίες τους στα τοιχώματα μιας χαράδρας μήκους πέντε χιλιομέτρων, κάτι που διευκολύνθηκε από το ηφαιστειακό υπέδαφος. Η ονομασία του χωριού προέρχεται από αυτή τη χαράδρα.
Κοντά στο χωριό βρίσκεται και η εκκλησία της Παναγίας του 1700, ενώ εκεί υπάρχει και το υπόσκαφο Μουσείο Οίνου σε σχήμα λαβυρίνθου, το οποίο παρουσιάζει την ιστορία του κρασιού και των ντόπιων αμπελουργών της Σαντορίνης από το 1660 έως το 1970. Στη χαμηλότερη είσοδο του χωριού βρίσκεται το παρεκλήσι του Αγίου Ρούσσου, χτισμένο σε βράχο από ελαφρόπετρα.
• Η Οία. Ο πρώτος οικισμός που χαρακτηρίστηκε διατηρητέος (1976) είναι ένας από τους πλέον φωτογραφημένους τόπους της Ελλάδας. Είναι το μέρος με τους άπειρους τρούλους, μιας και υπάρχουν περισσότερες από 60 εκκλησίες. Το ηλιοβασίλεμά της παραμένει ονομαστό και συγκεντρώνει πλήθος τουριστών. Ο κεντρικός δρόμος τη χωρίζει σε δύο περιοχές: η μια, προς την Καλντέρα, διαθέτει εντυπωσιακά υπόσκαφα κτίσματα, η άλλη κοσμείται από καπετανόσπιτα. Το Ναυτικό Μουσείο (τηλ.: 22860 71156) αξίζει μια επίσκεψη.
• Το Ακρωτήρι. Αναμφίβολα είναι η “Πομπηία του Αιγαίου”, που καλύφθηκε από την τέφρα της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου το 1600 π.Χ. Αποτελεί τη σπουδαιότερη αρχαιολογική ανακάλυψη της ανατολικής Μεσογείου. Το σημαντικότερο αξιοθέατο είναι ο προϊστορικός οικισμός, που πρωτοκατοικήθηκε γύρω στο 4500 π.Χ. Ευρήματα από το Ακρωτήρι φιλοξενούνται στο Μουσείο Προϊστορικής Θήρας (τηλ.: 22860 23217), στα Φηρά, όπου μεταξύ άλλων θα δούμε την τοιχογραφία της “Άνοιξης”, τους “Πιθήκους” και τον “Αφρικανό”.
• Το Ημεροβίγλι. Διαθέτει την πιο συγκλονιστική θέα στην καλντέρα και τη Θηρασιά. Ένα “φυσικό μπαλκόνι”, με ήρεμη ατμόσφαιρα και απίστευτα χαλαρωτικό τοπίο. Μπορούμε να επισκεφτούμε τον ναό της Παναγιάς της Μαλτέζας με το επιβλητικό ξυλόγλυπτο τέμπλο και την εικόνα της Παρθένου, που λέγεται πως βρέθηκε στη Μάλτα.
• Το Αμμούδι. Γραφικό λιμανάκι που αποτελεί must see της Σαντορίνης, κατεβαίνοντας τα 214 σκαλοπάτια που το χωρίζουν από την Οία. Αν είμαστε λάτρεις των φρέσκων ψαριών και θαλασσινών, συνιστά εξαιρετική επιλογή.
• Το Εμπορείο. Επί Ενετοκρατίας υπήρξε το εμπορικό και οικονομικό κέντρο της Σαντορίνης. Θα μας εντυπωσιάσουν τα χαρακτηριστικά, λαξευμένα στην πέτρα σπίτια, θα μας σαγηνεύσει η εξερεύνηση του Κάστρου (Μεσανά), ενώ οι πιστοί θα αναρριγήσουν στην Παναγιά την Καλή, που βρίσκεται μέσα στο κάστρο.
– Κρυμμένοι θησαυροί
Οι πολύχρωμες κάναβες της Φοινικιάς. Μια δρασκελιά από την κοσμοπολίτικη Οία, υπάρχει ένας υπέροχος οικισμός από σομόν, μπλε και ροζ σπίτια που κάποτε ήταν κάναβες (οινοποιεία). Αξίζει να περιπλανηθούμε στα καλντερίμια, να απολαύσουμε τη θέα στο Αιγαίο από το προαύλιο της Αγίας Ματρώνας και να δοκιμάσουμε τοπικές λιχουδιές στα μεζεδοπωλεία του χωριού.
Η μεσαιωνική πρωτεύουσα. Από τα Φηρά και το Ημεροβίγλι μπορούμε να θαυμάσουμε τον επιβλητικό κωνικό βράχο του Σκάρου, ο οποίος βρίσκεται σε ύψος 330 μέτρων από τη θάλασσα. Εδώ, ένα Ενετικό Κάστρο με σπίτια, ναούς, το διοικητήριο και τις κατοικίες των αρχόντων, μας “οδηγεί” στη μεσαιωνική πρωτεύουσα της Σαντορίνης.
Τα “ήσυχα” ηλιοβασιλέματα. Μακριά από την πολυκοσμία και τους… αδηφάγους τουρίστες, μπορούμε να απολαύσουμε τη δύση του ηλίου το ίδιο εντυπωσιακά, αλλά χωρίς χειροκροτήματα (όπως συμβαίνει στην Οία), από τον Σκάρο στο Ημεροβίγλι, από τα Κάτω Φηρά ή από τον φάρο του Ακρωτηρίου.
Δημιουργικές… εκρήξεις!
Αυτό που ενώνει Σαντορίνη και Ηφαίστειο είναι σχέση ζωής. Άλλωστε, σε αυτό οφείλει τη “γέννησή” της πριν 80.000 χρόνια. Η περίφημη καλντέρα δημιουργήθηκε από καταβύθιση κατά τη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη του 1650 π.Χ., μαζί με τα νησιά Παλαιά Καμένη και Νέα Καμένη (για πολλούς, πρόκειται για τη χαμένη Ατλαντίδα), γεγονός που αποτελεί μοναδικό γεωφυσικό φαινόμενο παγκοσμίως. Μια άλλη έκρηξη, που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος της Σαντορίνης πριν από 3.600 χρόνια, δημιούργησε ένα τσουνάμι που έφτασε ως την Τουρκία και πιθανότατα αφάνισε τον Μινωικό Πολιτισμό.
– Χρήσιμες πληροφορίες
Πού θα μείνω: Για διαμονή, υπηρεσίες και τιμές μπορούμε να επικοινωνήσουμε με την Ένωση Ξενοδόχων Σαντορίνης (τηλ.: 22860 23134 και 6944 61671), με το Σωματείο Τουριστικών Καταλυμάτων “Η Ατλαντίδα” (τηλ.: 6944 592369, info@atlantida-santorini.gr, www.atlantida-santorini.gr) ή με το Σωματείο Ενοικιαζόμενων Δωματίων και Διαμερισμάτων Σαντορίνης (τηλ. και φαξ: 22860 25133 και 6977 835607, info@santorinirooms.org.gr, www.santorinirooms.org.gr).
Καλό φαγητό: Στη Σαντορίνη οι επιλογές είναι άφθονες και για όλα τα γούστα. Ξεχωρίσαμε το “Μεταξύ μας” στον Πύργο, με τις δύο υπέροχες αυλές του, τις πιο νόστιμες συνταγές της κρητικής και σαντορινιώτικης κουζίνας, τη δροσερή ρακή, τις λογικές τιμές του και τα πολλά ειλικρινή χαμόγελα (Έξω Γωνιά, τηλ.: 22860 31323, info@santorini-metaximas.gr).
Η “Γαλήνη”, στον Μονόλιθο, ενδείκνυται για ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά, τα οποία βρίσκονται σε βιτρίνα, για να δούμε και να διαλέξουμε αυτό που λαχταρά η όρεξή μας (Αγία Παρασκευή, τηλ.: 22860 32924, http://www.galinisantorini.gr).
Η “Σπηλιά του Νικόλα”, μία από τις πιο ιστορικές ταβέρνες του νησιού, όπου ό,τι κι αν δοκιμάσουμε προέρχεται από τη φάρμα αυτής της οικογενειακής επιχείρησης. Δεν είναι τυχαίο το ότι έχει πάρει το Βραβείο Gourmet, ως η καλύτερη παραδοσιακή ταβέρνα, για τη χρονιά 2007-2008. Οι ντοματοκεφτέδες της απλά ανεπανάληπτοι (Ακρωτήρι, τηλ.: 22860 82303, 22860 82304, info@nikolascave.gr).
Διασκέδαση: Οι επιλογές για διασκέδαση στη Σαντορίνη είναι πολλές, και τα περισσότερα από τα μπαρ και τα νυχτερινά κέντρα βρίσκονται στα Φηρά, στην Οία και στα δύο κύρια παραθαλάσσια θέρετρα, το Καμάρι και την Περίσσα. Τα πιο δημοφιλή κλαμπ, εδώ και δεκαετίες, είναι το Enigma και το Koo Club. Για τους λάτρεις της ροκ μουσικής, “κλασική” αξία το Tithora και το μπαρ του Μέρφι. Ενδιαφέρον είναι και το jazz bar η Κυρά Θήρα, γνωστό για τη μακρόστενη διαρρύθμισή του με πρόσβαση από δύο δρόμους, τον χαμηλό φωτισμό, τα διάφορα μουσικά όργανα που κρέμονται από την οροφή και μια ανυπόγραφη τοιχογραφία της μάχης μεταξύ του Καλού και του Κακού. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να κάνουμε μια βόλτα και να βρούμε αυτό που μας ταιριάζει περισσότερο, ανάλογα με το γούστο μας.
Τα γαϊδουράκια και οι ανθρώπινες “γαϊδουριές”
“Αναπόσπαστο κομμάτι του νησιού, τα γαϊδουράκια, αποτελούν επίσης αξιοθέατο της Σαντορίνης. Μη χάσετε την ευκαιρία να κάνετε μια βόλτα, βιώνοντας μια τουριστική μεν, μοναδική δε εμπειρία”. Αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, η ευχάριστη και καθ’ όλα παραδοσιακή.
Ωστόσο, η άλλη πλευρά δεν τιμά ούτε το ανθρώπινο είδος, ούτε το νησί. Τα αγαθά και υπομονετικά αυτά πλάσματα, που μεταφέρουν τους τουρίστες στα λιθόστρωτα σοκάκια του νησιού, κάνουν τη διαδρομή τέσσερις φορές τη μέρα, ανεβαίνοντας 520 σκαλοπάτια, κάτω από πολύ υψηλές θερμοκρασίες, σε μια “βάρδια” που διαρκεί χωρίς ανάπαυλα πάνω από οκτώ ώρες – συνθήκες σε καμία περίπτωση “αξιοζήλευτες”. Πολλές φορές, αναγκάζονται να γλείψουν κάποια πέτρα που δεν την έχει δει ο ήλιος, για να δροσιστούν. Ο Tim Wass, διευθυντής της οργάνωσης Safe Haven for Donkeys, αναφέρει σε άρθρο για το CNN Greece πως “τα γαϊδουράκια υποφέρουν μυϊκά, σκελετικά, ενώ οι σύνδεσμοί τους παθαίνουν μεγάλη ζημιά, εξαιτίας του βάρους που σηκώνουν και των σκαλοπατιών που ανεβαίνουν”.
Πολλά από αυτά πεθαίνουν μην μπορώντας να αντέξουν τα ατελείωτα δρομολόγια που τους επιβάλλονται από τους ιδιοκτήτες τους.
Τουρίστες που διαπίστωσαν από κοντά το βασανιστήριο στο οποίο υπόκεινται, έχουν ήδη κινητοποιηθεί, αφήνοντας τα σχόλιά τους σε διάφορα τουριστικά sites, ενώ δυσμενείς αναφορές για το θέμα έχουν δημοσιευτεί στον ελληνικό και διεθνή Τύπο. Στο δε Διαδίκτυο συγκεντρώνονται υπογραφές για να σταματήσει πια αυτή η ανθρώπινη γαϊδουριά.
Φθινοπωρινές βουτιές: Η Σαντορίνη δεν φημίζεται για τις παραλίες της, ίσως γιατί είναι πολύ διαφορετικές από τις άλλες που συναντάμε στην υπόλοιπη Ελλάδα, λόγω των ιδιαίτερων γεωγραφικών χαρακτηριστικών τους. Κόκκινα και μαύρα ηφαιστειογενή βότσαλα, σε συνδυασμό με απόκρημνα βράχια, δημιουργούν μια απόκοσμη ατμόσφαιρα και, ενίοτε, απαιτούν και λίγο σκαρφάλωμα. Η Κόκκινη Παραλία είναι μία από τις πιο όμορφες, ενώ δημοφιλής –ειδικά στους εναλλακτικούς– και καλά οργανωμένη είναι η παραλία της Περίσσας, με τη μαύρη άμμο. Ο Άγιος Γεώργιος, μόλις 3 χλμ. από την Περίσσα, είναι μία από τις πιο τουριστικές παραλίες, ενώ ο Περίβολος είναι η μεγαλύτερη του νησιού, με μαύρη άμμο. Τέλος, υπάρχει και η Άσπρη Παραλία, με μαύρα βότσαλα στην ακτή και τις γύρω λευκές πλαγιές.
Τοπικές νοστιμιές: Να μην παραλείψουμε να δοκιμάσουμε το άνυδρο σαντορινιώτικο ντοματάκι, τη φάβα, την κάπαρη, τη λευκή μελιτζάνα, όπως επίσης τα μοναδικά λευκά και ερυθρά κρασιά της Σαντορίνης και το διάσημο Vinsanto, το γλυκό κρασί από τους ηφαιστειακούς αμπελώνες, που προσμετρούν πάνω από 3.200 χρόνια ζωής.
Εκδρομές: Μπορούμε να πάμε ημερήσια εκδρομή στο ηφαίστειο της Σαντορίνης με καραβάκι, που θα μας παραλάβει από το λιμάνι του Αθηνιού. Οπωσδήποτε να φοράμε αντηλιακό, να έχουμε μαζί μας νερό και ένα ζευγάρι κλειστά παπούτσια, γιατί αν περπατήσουμε με σαγιονάρα ή σανδάλια πάνω στις καυτές μαύρες πέτρες του ηφαιστείου, μάλλον θα καταλήξουμε αναστενάρηδες. Από τον Αθηνιό, τον Γιαλό ή το Αμμούδι, φεύγουν επίσης καραβάκια για να κάνουμε τον γύρο της Καλντέρας.
Άγρια, απόκρημνα βράχια, μυστικά υπόσκαφα εκκλησάκια και παλιές σκάλες φόρτωσης των ορυκτών, θα μας φέρουν στη νησίδα της Παλιάς Καμένης. Αν θέλουμε, βουτάμε στα θερμά νερά και απολαμβάνουμε ένα φυσικό, “ηφαιστειακό” spa.
Καταδύσεις: Οι επιλογές πολλές και ενδιαφέρουσες: από το ακρωτήρι Τρυπητή της Θηρασιάς, μέχρι τον Ταξιάρχη με το ναυάγιο, την Παλιά Καμένη, τον ύφαλο της Αδιάβατης, τις σπηλιές στα Μέσα Πηγάδια και τον βράχο “του Ινδιάνου” στο Ακρωτήρι.
Πώς να πάμε: Είτε με πλοίο, είτε αεροπορικώς (πτήση περίπου 30 λεπτά).
> Περισσότερες πληροφορίες: www.santorini.gr