Μια ώρα από την Αθήνα, το γραφικό νησί του Αργοσαρωνικού αποτελεί τον ιδανικό προορισμό για μια αλησμόνητη απόδραση από την πολύβουη πόλη.
της Έλενας Κιουρκτσή
Βλέπουμε την γκρίζα εικόνα της πρωτεύουσας να ξεµακραίνει πίσω μας και, πριν καν να το καταλάβουμε, σχεδόν υπνωτισμένοι από τον γαλάζιο ορίζοντα, βρισκόμαστε στο δεύτερο μεγαλύτερο νησί του Αργοσαρωνικού: μια ζωντανή, πολύχρωμη νησιώτικη πολιτεία με έντονες ναυτικές καταβολές, αλλά και σημαντικά μνημεία της νεότερης ιστορίας μας. Το γεγονός ότι, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, η Αίγινα υπήρξε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στο νησί, γι’ αυτό και υπάρχουν αρκετά κτίσματα που θυμίζουν έντονα εκείνη την εποχή, γνωστά και ως “καποδιστριακά κτίρια”.
Μία βόλτα στα σοκάκια της Χώρας θα μας γοητεύσει χάρη στα νεοκλασικά χρώματα της ώχρας, τις αυλές που ευωδιάζουν γιασεμί, τα περιποιημένα ουζερί και ταβερνεία, τις χρωματιστές πόρτες με τις κόκκινες και λευκές βουκαμβίλιες. Η Αίγινα μάς υποδέχεται με τη νεοκλασική γοητεία της, το αυθεντικό ελληνικό της χαμόγελο, τις όμορφες εξοχές της, μυώντας μας σε χαλαρούς ρυθμούς, σαφώς πιο ανθρώπινους από το κλεινόν άστυ.
Η Αίγινα της Μυθολογίας
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, το νησί οφείλει την ονομασία του στην κόρη του Θεού (ομώνυμου ποταμού της Βοιωτίας) Ασωπού, Αίγινα, την οποία ερωτεύτηκε ο Δίας και, κατά τη γνωστή του συνήθεια, την απήγαγε στο νησί Οινώνη, όπου δόθηκε το όνομά της.
Καρπός της σχέσης της νύμφης Αίγινας με τον κορυφαίο των θεών ήταν ο Αιακός, ο πρώτος βασιλιάς του νησιού και παππούς του ομηρικού ήρωα Αχιλλέα, σεβαστός σε όλο τον αρχαίο κόσμο για τη δίκαιη κρίση του.
Τα 9+1 must του νησιού
Ο εντυπωσιακός Πύργος του Μαρκέλλου, στη Χώρα. Κατασκευάστηκε το 1802 από τον αγωνιστή του ’21, μέλος της Φιλικής Εταιρείας και μετέπειτα βουλευτή της Αίγινας, Σπύρο Μάρκελλο, και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης στέγαζε αγωνιστές και πολιτικούς. Σήμερα φιλοξενεί σημαντικές εκθέσεις.
Η Αρχαία Κολώνα (ό,τι απέμεινε από τους έντεκα μεγάλους και έξι μικρότερους κίονες που στήριζαν τον ναό του Απόλλωνα), στο λιμάνι της Αίγινας. Είναι το σημείο που ήταν κτισμένη η αρχαία ακρόπολη του νησιού σε ύψωμα που κατοικείται από το 4.000 π.Χ. Στην είσοδο βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Αίγινας, όπου φιλοξενούνται σπουδαία εκθέματα κυρίως από τον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας (τηλ.: 22970-22637).
Ο εκπληκτικός αρχαίος ναός της Αφαίας Αθηνάς. Αφιερωμένος αρχικά στην Αφαία, μια άγνωστη μυστηριώδη θεότητα, προστάτιδα του νησιού, της οποίας η αίγλη σταδιακά ξεθώριασε όταν οι Αθηναίοι άρχισαν να εξουσιάζουν την Αίγινα. Το αρχικό κτίσμα χρονολογείται από το 570 π.Χ., ενώ αργότερα, το 480 π.Χ., μετά τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας κτίστηκε ξανά από ντόπιο πωρόλιθο, αυτήν τη φορά για να τιμήσει τη θεά Αθηνά Αφαία (Αφαία = άφαντη-αφανέρωτη). Το ιερό εντυπωσίαζε με τα υπέροχα γλυπτά των αετωμάτων του που αναπαρίσταναν τις μάχες μεταξύ Ελλήνων και Τρώων, στις οποίες είχαν διαπρέψει και Αιγινήτες.
Η Παλαιά Χώρα ή Νησιώτικος Μυστράς. Είναι μια λιθόκτιστη, εγκαταλελειμμένη πολιτεία, σκαρφαλωμένη σε λοφίσκο, κοντά στο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας και Αγίου Νεκταρίου (το μεγαλύτερο των Βαλκανίων). Την εποχή της ακμής της συντηρούσε 365 εκκλησίες – μία για κάθε μέρα του χρόνου. Σήμερα έχουν διατηρηθεί 38 από αυτές, όλες ρυθμού βασιλικής, που ανήκουν όμως σε διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς τύπους, με αξιόλογες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 13ο έως τον 18ο αιώνα.
Ο αρχαίος Ελαιώνας της Αίγινας (εκεί έκανε τη περίφημη φωτογράφιση ο οίκος Hermes). Συνιστά τόπο σπάνιας φυσικής ομορφιάς, με αιωνόβια ελαιόδεντρα.
Το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων, όπου εδώ και χρόνια τραυματισμένα πουλιά και ζώα καταφθάνουν από όλη την Ελλάδα, με την πολύτιμη βοήθεια εθελοντών (www.ekpazp.gr).
Ο οικισμός Παχειά Ράχη, από τους παλαιότερους και ομορφότερους του νησιού, με πέτρινα σπίτια που έχουν πιστά αναπαλαιωθεί.
Η Ιερά Μονή της Παναγίας Χρυσολεόντισσας. Ξεπροβάλλει μέσα στην απόλυτη ερημιά και είναι το παλαιότερο μοναστήρι του νησιού, καθότι κτίστηκε τον Μεσαίωνα.
Το θερινό σινεμά “Ακρογιάλι”, όπου μπορούμε να παρακολουθούμε μια ταινία και, ταυτόχρονα, να μυρίζουμε τη θαλασσινή αύρα (τηλ.: 693-2829474).
Η Μονή, το γειτονικό νησάκι της Αίγινας, στο οποίο η πρόσβαση γίνεται από την Πέρδικα με καραβάκι. Είναι ένας μικρός παράδεισος για κολύμπι και χαλάρωση. Σε 15 λεπτά θα βρεθούμε εκεί όπου ζουν ελάφια, παγόνια, αγριοκάτσικα, κρι-κρι και πόνι. Η νησίδα έχει χαρακτηριστεί μόνιμο καταφύγιο άγριας ζωής και αποτελεί Εθνικό Δρυμό.
Περί αιγινήτικου φιστικιού…
Το νησί της Αίγινας είναι ο τόπος παραγωγής του μοναδικού ομώνυμου φιστικιού, που ξεχωρίζει για την ποιότητα, το άρωμα και τη γεύση του. Η ιστορία της οργανωμένης καλλιέργειας της φιστικιάς στην Αίγινα ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα και είναι το πρώτο μέρος στην Ελλάδα όπου καλλιεργήθηκε συστηματικά η φιστικιά.
Τα παραγόμενα φιστίκια έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα, βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να φέρουν την ονομασία “Φιστίκι Αιγίνης”, καθώς είναι από τα πρώτα ελληνικά αγροτικά προϊόντα που καθιερώθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την ετικέτα “Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης”.
Οι εμβληματικές Μορφές της Αίγινας
“Συλλογίζομαι την Αίγινα, το σπίτι στον ήλιο, την μπλάβα θάλασσα και λέω, τι τέρας πρέπει να ’ναι ο άνθρωπος, τι άπληστο θηρίο η ψυχή, για ν’ αφήσει τέτοια ανεκτίμητα αγαθά και να περιπλανιέται, μέσα στη βροχή και την ομίχλη”. Αυτά έγραφε ο Νίκος Καζαντζάκης τον Ιούλιο του 1939 από το βροχερό Λονδίνο, αναπολώντας το σπίτι που είχε κτίσει στην Αίγινα το 1936. Εκεί έζησε μέχρι το 1946, αποκαλώντας το μάλιστα χαϊδευτικά “το κουκούλι”, καθώς σε αυτό το νησιώτικο καταφύγιο έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα έργα του.
Στις δεκαετίες 1960-1970 αρκετοί δημιουργοί επέλεξαν το νησί για να εγκατασταθούν και να δημιουργήσουν, σχηματίζοντας έτσι μια καλλιτεχνική “συντροφιά”. Μέλη αυτής της πνευματικής παρέας ήταν οι ποιητές Οδυσσέας Ελύτης και Ανδρέας Εμπειρίκος, ο ζωγράφος Νίκος Νικολάου, ο γλύπτης Χρήστος Καπράλος, ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης και ο ζωγράφος Γιάννης Μόραλης.
Χρήσιμες πληροφορίες
Πού θα μείνω: Ο σύλλογος ενοικιαζόμενων καταλυμάτων “Η Αιγινήτικη Φιλοξενία” αποτελείται από μικρά ξενοδοχεία οικογενειακού τύπου σε φιλικές τιμές (www.aeginarooms.com). Εναλλακτικά, μπορούμε να καλέσουμε στην Ένωση Ξενοδόχων Αίγινας, στο τηλέφωνο 6944-733962.
Για καφέ και γλυκάκι: Κλασική επιλογή είναι το Αιάκειον, το παλιότερο ζαχαροπλαστείο του νησιού. Σερβίρει “φιστικάτο”, “φιστικίνι”, αμυγδαλωτό, σιροπιαστά (Λεωφ. Δημοκρατίας 18-20, Παραλία Αίγινας, τηλ.: 22970-22249, http://aiakeion.gr/online). Εναλλακτικά, η Ρέμβη είναι ο πιο σικ προορισμός της παραλίας για καφέ, αλμυρές ή γλυκές γεύσεις σε υπέροχα σερβίτσια, αλλά και για ποτό (Λεωφ. Δημοκρατίας 51, Παραλία Αίγινας, τηλ.: 22970-28605).
Καλό φαγητό:
- Το Ουζερί Σκοτάδης είναι, σε αντίθεση με την επωνυμία του, φωτεινό παράδειγμα ποιότητας και σέρβις, με εκλεκτούς θαλασσομεζέδες και φρέσκο ψάρι στη σχάρα (Λεωφ. Δημοκρατίας 46, τηλ.: 22970-24014).
- 100 μέτρα από το λιμάνι, σε ένα από τα γραφικά σοκάκια του νησιού, το Κάππος Έτσι ξεχωρίζει για την όμορφη αυλή του και τα πρωτότυπα πιάτα του, όπως σπαγκέτι με πέστο φιστικιού (Παναγή Ηρειώτη 9, τηλ.: 22970-27219, http://kapposetsi.restaurant).
- Ο Νώντας στην Πέρδικα λειτουργεί από το 1936 με τραπέζια δίπλα στη θάλασσα και αιγινήτικο ντεκόρ, σπεσιαλιτέ την αστακομακαρονάδα και νόστιμες πίτες, με κορυφαία τη μελιτζανόπιτα (Πέρδικα, τηλ.: 22970-61233, www.nontasfishrestaurant.gr).
- Στον παραλιακό δρόμο, ανάμεσα στην Αίγινα και τη Σουβάλα, μπροστά ακριβώς από ένα μικρό αλιευτικό καταφύγιο με λίγες ψαρόβαρκες, βρίσκεται η ταβέρνα Καβουρόπετρα. Παρόλο που “επιμένει” σε τηγανητές δημιουργίες, όπως τηγανητές κατσούλες (το πλακουτσωτό κοκκινωπό ψάρι-καμάρι του νησιού που μοιάζει με γλώσσα), αλλά και στο ψήσιμο ψαριών, καλαμαριών και χταποδιών στη σχάρα, σερβίρει εξίσου δυνατά πιάτα, όπως κουσκουσάκι με καραβίδες, μαριναρισμένο γαύρο και πεντανόστιμες γεμιστές σαρδέλες (Λιμανάκι Καβουρόπετρας, Σουβάλα, τηλ.: 22970-23001).
- Στο ορεινό χωριό Ανίτσαιο, Το Στέκι Του Κυνηγού είναι μια παραδοσιακή ταβέρνα με θέα το Όρος, η οποία στεγάζεται στο παλιό σχολείο στην κεντρική πλατεία. Στέκι διανοούμενων, ηθοποιών και “ανήσυχων” ταξιδευτών, σερβίρει εξαιρετικά κλασικά ελληνικά πιάτα, αλλά και κρέατα σωστά ψημένα στη σχάρα. Ενδιαφέροντα ο κόκορας κοκκινιστός με χονδρό μακαρόνι, η ψητή φάβα, οι χορτόπιτες και τα γλυκά του κουταλιού. Η κράτηση απαραίτητη (Ανίτσαιο, τηλ.: 22970-31210, 6938-501852).
- Για “ταπεινό” σουβλάκι, το καλύτερο της Αίγινας προσφέρεται στo ψητοπωλείο Στέκι της Κυψέλης, με την περιποιημένη αυλή, το φιλόξενο σέρβις και τα άκρως προσεγμένα υλικά. Και καθότι τον ιδιοκτήτη τον λένε Καλαμάκη (ο συνειρμός αναπόφευκτος), ε, αυτό το σουβλάκι είναι όνομα και πράγμα! Και για τους “κουρασμένους”, κάνει και delivery (Ευαγγελιστρίας 2, Κυψέλη Αίγινας, τηλ.: 22970- 23706).
Διασκέδαση:
- Το cocktail-bar με το αρμένικο όνομα Βαρτάν είναι από τα πιο αγαπημένα στέκια και, όσο προχωράει η ώρα, γεμίζει ασφυκτικά και “επεκτείνεται” στο στενάκι, συγκεντρώνοντας κόσμο που διασκεδάζει ως το πρωί (Παναγή Ηρειώτη 16).
- Πασίγνωστη η Aeginitissa beach & cocktail bar, με ωραία ατμόσφαιρα και προσεγμένα κοκτέιλ στην παραλία της Αιγινήτισσας (παραλιακή οδός Πέρδικας).
- Για jazz, funk, καλή rock και soul μουσικές, τα Περδικιώτικα είναι ένα από τα πιο ιστορικά μπαρ της Ελλάδας και στεγάζεται σε διατηρητέο κτίριο (είναι τόσο παλιό, που κάποτε φιλοξενούσε δεξιώσεις του Καποδίστρια) με μακρά ιστορία. Αρχικά λειτούργησε ως κέντρο οικονομικών συναλλαγών (τράπεζα) και ανταλλαγής προϊόντων, εξ ου και ο κερδώος Ερμής, προστάτης των συναλλαγών και του εμπορίου, που κοσμεί το ταβάνι. Καταπληκτικό περιβάλλον και πανέμορφη αυλή (Aφαίας 38).
- Στην Ακτή Τότη, το Ellinikon Seaside είναι το μεγαλύτερο κλαμπ της Αίγινας και παραμένει δυναμικά στον χάρτη της βραδινής διασκέδασης (Χατζή 10, www.ellinikon.net/club).
Προτάσεις για κολύμπι:
Στη Χώρα θα συναντήσουμε την περίφημη Κολώνα, όπου περνώντας από τον αρχαιολογικό χώρο, θα βρεθούμε σε μια ακρογιαλιά με πεύκα που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Στο δρόμο προς Πέρδικα, ο Άγιος Βασίλης είναι οργανωμένη παραλία, με beach bar που μένει ανοιχτό μέχρι αργά το βράδυ. Παρακάτω βρίσκονται ο πρώτος και ο δεύτερος Μαραθώνας (δημοφιλείς και οργανωμένες παραλίες). Η Πέρδικα είναι από τα πιο γνωστά και γραφικά σημεία του νησιού, με παραλία ιδανική για όσους αγαπάνε τα βράχια και τις βουτιές, ενώ σταθερές επιλογές είναι οι: Κλήµα, Κλειδί και Μουριώτη. Οι πιο κοσμοπολίτικες παραλίες είναι η Αιγινήτισσα, οι Kamares Paradise (με beach bar, ξαπλώστρες κ.λπ.) και ο πρώτος Μαραθώνας. Πιο απόμερες η Βαγία και η παραλία στον Tούρλο –αμμώδης με πράσινα νερά–, ενώ από τις πιο όμορφες θεωρούνται οι Πόρτες στο οµώνυµο ψαροχώρι. Ιδανική για οικογένειες είναι η παραλία Προσήνεμο, στην οποία υπάρχει και ειδικός χώρος για παιδάκια.
Προσωπική πρόταση ο ήρεμος όρμος του Σαρπά με πεντακάθαρα γαλάζια νερά, χοντρή άμμο που καταλήγει σε βότσαλα και ωραίο φυσικό τοπίο. Αν κάνουμε snorkeling, να πάρουμε μαζί μας και μια υποβρύχια φωτογραφική μηχανή. Ο βυθός είναι υπέροχος
Φεστιβάλ και εκδηλώσεις:
Ξεχωρίζουν το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ, το Φεστιβάλ Θεάτρου, το Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών και, φυσικά, η Γιορτή του Φιστικιού (www.aeginafistikifest.gr).
Τι να ψωνίσουμε:
Φιστίκια, φυσικά, σε όλες τις πιθανές εκδοχές: καβουρδισμένα, γλυκό, λικέρ, με μέλι κ.λπ. Ο συνεταιρισμός φιστικοπαραγωγών στο λιμάνι της Αίγινας συνιστά μια από τις πιο αξιόπιστες προτάσεις για τις αγορές μας.
Περνώντας το μεσόγειο χωριό Μεσαγρός, αξίζει μια στάση στο παραδοσιακό εργαστήρι αγγειοπλαστικής του Νεκτάριου, το οποίο συνεχίζει την παλιά παράδοση του νησιού στην κατασκευή κεραμικών.
Πώς να πάμε:
Από τον Πειραιά, το καλοκαίρι οι αναχωρήσεις πλοίων για την Αίγινα είναι πυκνές και συνεχίζονται έως αργά το απόγευμα. Γι’ αυτό, ακόμα και μια μονοήμερη εκδρομή είναι ιδιαίτερα ελκυστική (www.aeginaportal.gr/dromologia-ploion.html).
Περισσότερες πληροφορίες: