Η μικρότερη πρωτεύουσα της Ευρώπης, όπου οι κουστουμαρισμένοι Eurocrats συνυπάρχουν με τον Τεντέν και τα Στρουμφάκια, δεν είναι μια βαρετή πόλη, όπως φημολογείται, αλλά ούτε και άντρο της μοντέρνας τέχνης· είναι απλά και ειλικρινά ο εαυτός της!
της Έλενας Κιουρκτσή
Η αλήθεια είναι πως, ως Έλληνες, έχουμε μία παραπάνω περιέργεια γι’ αυτήν εδώ τη βελγική πόλη, το όνομα της οποίας “μνημονεύεται” συχνά στα δελτία ειδήσεων, καθώς αποτελεί το διοικητικό κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έδρα του Ευρωκοινοβουλίου. Στο αναμενόμενο ερώτημα, λοιπόν, “Πώς είναι οι Βρυξέλλες”, η πιο αντιπροσωπευτική απάντηση είναι “Όπως τους αρέσει”!
Στα μισά του δρόμου ανάμεσα σε Παρίσι και Άμστερνταμ, μεταξύ Λονδίνου και Φρανκφούρτης, πρόκειται για μια πρωτεύουσα που οι αρετές, τα χούγια και τα καπρίτσια της προσαρμόζονται στις επιθυμίες και ανάγκες του καθενός, χωρίς να του επιβάλλονται ή να τον περιορίζουν. Από την πρώτη φορά που βρεθήκαμε σε αυτήν την πολύχρωμη Βαβέλ, πέρα από την εντύπωση που μας έκανε το ολίγον σαρδανάπαλο αεροδρόμιό της, διαπιστώσαμε ότι, όντως, πρόκειται για τη μικρότερη διεθνή πόλη της Ευρώπης.
Και αυτό διότι, παρότι δεν είναι θηριώδης σε διαστάσεις, αβίαστα θα ακούσουμε όσες γλώσσες μιλιούνται και στις ευμεγέθεις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, όπως το Λονδίνο και το Παρίσι.
“Αυτός είναι και ο λόγος που κανείς δεν πρόκειται να σε παρεξηγήσει αν τα Γαλλικά σου είναι στο… περίπου. Άλλωστε κανείς εδώ δεν τα μιλάει σωστά”, μας εξήγησε με αυτοσαρκαστικό χιούμορ ένας γηγενής Βέλγος. Άλλωστε, οι κάτοικοι των Βρυξελλών σε καμία περίπτωση δεν παίρνουν τον εαυτό τους στα σοβαρά, γι’ αυτό έχουν διαλέξει ως σύμβολο της πόλης τους το Manneken Pis – ή, αλλιώς, αυτό το κακόγουστο μπρούτζινο αγαλματίδιο που απεικονίζει ένα στρουμπουλό αγοράκι να ουρεί σε ένα σιντριβάνι. Ενδεχομένως, εξαιτίας της σουρεαλιστικής χαλαρότητας που τους διέπει, αυτός να είναι και ένας ακόμη λόγος που οι Γάλλοι σνομπάρουν τους Βέλγους και ως ανέκδοτο αναφέρουν πως είναι εκείνοι που, αντί για τα περιστέρια, μπερδεύονται και ταΐζουν με ψωμάκι τα… ελικόπτερα.
– Η κακία θα τους μείνει…
Στη μικρή αυτή πρωτεύουσα (που τελικά προσομοιάζει με ένα μεγάλο χωριό) η ζωή είναι ανθρώπινη, προκλητική, χαμογελαστή και απίστευτα… dog-friendly. Στον δρόμο προτεραιότητα έχει πάντα εκείνος που έρχεται από δεξιά, η τουαλέτα στα περισσότερα μαγαζιά χρειάζεται κέρμα, σε δέκα λεπτά είσαι παντού, άπαντες μιλούν τρεις γλώσσες και οι περισσότεροι τις μπασταρδεύουν, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνει κανείς ούτε τα αυτονόητα.
Τελικά, οι Βρυξέλλες δεν είναι μόνο η Grand Place, ο Manneken Pis, η “αδελφή” του, η Jeanneke Pis, το Atomium, τα μύδια και τα… λαχανάκια, αλλά η Τέχνη μπροστά στα μάτια μας: από την αρτ νουβό αρχιτεκτονική των σπιτιών, μέχρι την απλή καθημερινή βόλτα σε ένα από τα τριάντα της πάρκα, την ορθογώνια βάφλα με τη ζάχαρη άχνη, τις εξαιρετικές μπίρες με τις πρωτότυπες ετικέτες και τη λιτή, ανεπιτήδευτη “καλημέρα” των κατοίκων της.
Μα τέτοια… συχνουρία!
To Μανεκέν Πις (Manneken Pis), δηλαδή “ο μικρός που κατουράει” στην τοπική διάλεκτο, μπορεί να κοσμεί διάφορες πλατείες και πάρκα ανά τον κόσμο, το πρωτότυπο όμως βρίσκεται στις Βρυξέλλες, έχει σχεδιαστεί από τον Jerome Duquesnoy και τοποθετήθηκε στη θέση του το 1618 ή το 1619. Βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Rue de l’ Étuve-Stoofstraat και Rue du Chêne-Eikstraat. Για να φτάσουμε εκεί, διασχίζουμε το αριστερό στενό από το δημαρχείο που βρίσκεται στην Grand Place και περπατάμε περίπου 100 μέτρα.
Δεν είναι γνωστό γιατί κατασκευάστηκε αυτό το άγαλμα. Ένας μύθος λέει ότι το τοποθέτησαν οι γονείς ενός παιδιού το οποίο είχε χαθεί, αλλά στη συνέχεια βρέθηκε με τη βοήθεια των χωρικών. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ένα αγόρι-κατάσκοπος είδε κατά τη διάρκεια μιας πολιορκίας ότι κάποιοι επιχείρησαν να ανατινάξουν τα τείχη της πόλης, κάτι το οποίο προσπάθησε να αποτρέψει κατουρώντας το φιτίλι, με αποτέλεσμα να το σβήσει.
Η πιο διάσημη ιστορία, πάντως, αναφέρει ότι το 1142 τα στρατεύματα του δούκα Γοδεφρείδου Γ’ του Leuven, που ήταν μόλις 2 ετών, μάχονταν με εκείνα του λόρδου του Grimbergen. Τότε, οι πρώτοι τοποθέτησαν τον πιτσιρικά σε ένα καλάθι και το κρέμασαν σε ένα δέντρο. Από εκεί, το αγόρι κατουρούσε τους… αντιπάλους του, γεγονός που οδήγησε στη νίκη.
Το άγαλμα συχνά “ντύνεται” με ρούχα (στο μουσείο της πόλης των Βρυξελλών εκτίθενται περισσότερα από 100). Σε κάποιες περιπτώσεις, το Μανεκέν Πις αντί για νερό ουρεί μπίρα, ενώ από το 1987 έχει και τη θηλυκή του έκδοση, την Jeanneke Pis, και από το 1988 την τετράποδη έκδοση, ένα σκυλάκι που κατουράει, το Het Zinneke.
‘9 συν 1 best of’ των Βρυξελλών
1. Atomium: Είναι για τις Βρυξέλλες ό,τι ο Πύργος του Άιφελ για το Παρίσι. Το ύψους 102 μέτρων μνημείο από ατσάλι και αλουμίνιο κατασκευάστηκε για την Παγκόσμια Έκθεση του 1958 και αναπαριστά το άτομο ενός κρυστάλλου σιδήρου σε μεγέθυνση, κατά 165 δισεκατομμύρια φορές. Τη νύχτα φωτίζεται με 2970 φώτα LED που το κάνουν να μοιάζει πραγματικά διαστημικό (Square de l’Atomium, www.atomium.be).
2. Μουσείο Μαγκρίτ: Λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2009 στο κέντρο της πόλης και είναι αφιερωμένο στον ομώνυμο Βέλγο σουρεαλιστή καλλιτέχνη που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στις Βρυξέλλες. Εκτίθενται πάνω από 200 έργα του, από ελαιογραφίες και σκίτσα μέχρι γλυπτά, διαφημιστικές αφίσες και vintage φωτογραφίες. Πολύ ενδιαφέρον και το shop του μουσείου (3, Rue de la Régence, www.musee-magritte-museum.be).
3. Bozar – Μουσείο Καλών Τεχνών: Σχεδιάστηκε από τον φημισμένο της αρτ νουβό Βέλγο αρχιτέκτονα Βίκτωρ Ορτά (Victor Horta) το 1928 και αποτελεί επίκεντρο της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής ζωής της πόλης (Rue Ravenstein 23, www.bozar.be).
4. Βελγικό Κέντρο Κινούμενων Σχεδίων: Στεγάζεται σε αρτ νουβό κτίριο του 1906 που φέρει την υπογραφή του Ορτά και επάξια αποτελεί φόρο τιμής στο πάθος των Βέλγων για τα κόμικ (bandes dessinees) και στους τόσους Βέλγους και ξένους καλλιτέχνες του είδους. Άλλωστε, είναι η πόλη που γέννησε περισσότερους από 700 κομίστες και παιδικούς ήρωες, όπως ο Τεντέν, ο Λούκυ Λουκ και τα Στρουμφάκια. Λέγεται, δε, ότι το Βέλγιο έχει τόσο πολλούς δημιουργούς κόμικ ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, όσο καμία άλλη χώρα στον κόσμο! (Rue des Sables 20, www.comicscenter.net).
5. Μουσείο Μουσικών Οργάνων (ΜΙΜ): Ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα του 1899 σε στιλ αρτ νουβό, και αυτό από τον Ορτά. Στις συλλογές του περιλαμβάνει 12.000 αυθεντικά παραδοσιακά όργανα, από όλες τις περιόδους και από όλες τις ηπείρους (Rue Montagne de la Cour 2 / Hofberg 22, www.mim.be).
6. Μουσείο Βασιλικού Ινστιτούτου Φυσικών Επιστημών: Φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες συλλογές δεινοσαύρων διεθνώς, ενώ ο σημαντικότερος πόλος έλξης του είναι η μεγαλοπρεπής συλλογή με σκελετούς Iguanodons, ηλικίας 250 εκατομμυρίων ετών. Ιδανικό για επίσκεψη με παιδιά (Rue Vautier 29, www.sciencesnaturelles.be).
7. Hôtel de Ville: Το εντυπωσιακό δημαρχείο της πόλης, του 15ου αιώνα, βρίσκεται πάνω στην περίφημη Grand Place, η οποία αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Στην κορυφή του γοτθικού πύργου των 97 μέτρων, στέκεται το άγαλμα του Αρχάγγελου Μιχαήλ – προστάτη της πόλης των Βρυξελλών, ενώ η πρόσοψή του αποτελείται από δεκάδες θολωτά παράθυρα και γλυπτά.
8. Μουσείο Belvue: Εδώ θα μάθουμε για την ιστορία του Βελγίου, από την ίδρυσή του το 1830, ως σήμερα. Διαθέτει περισσότερα από 1.500 εκθέματα, έγγραφα, αποσπάσματα ταινιών και φωτογραφίες, ενώ και οι μικροί επισκέπτες μπορούν να ψυχαγωγηθούν με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες (Placedes Palais 7, www.belvue.be).
9. Βασιλικά Μουσεία Τέχνης και Ιστορίας: Στεγάζουν εκθέματα από διάφορους πολιτισμούς του κόσμου, με εξαίρεση την Άφρικ συλλογή από δαντέλες και ταπετσαρίες (Parc du Cinquantenaire 10, www.kmkg-mrah.be).
10. Oceade: Το θαλάσσιο πάρκο της πόλης λειτουργεί όλο τον χρόνο και προσφέρει παιχνίδια για όλη την οικογένεια, από νεροτσουλήθρες για τα παιδιά, μέχρι σάουνα και τζακούζι για τους μεγάλους (Bruparck, http://oceade.be).
– Χρήσιμες πληροφορίες
Διαμονή: Το The Dominican είναι πολυτελές μπουτίκ ξενοδοχείο στο κέντρο της πόλης, σε κτίριο που τον 15ο αιώνα στέγαζε ένα δομινικανό μοναστήρι, ενώ το 1800 ζούσε εδώ ο νεοκλασικιστής Γάλλος ζωγράφος Jacques-Louis David. Από 125 ευρώ το δίκλινο (Rue Léopold / Leopoldstraat 9, Tηλ.: +32 2 203 08 08, www.thedominican.be).
Πιο οικονομικές και αξιόλογες εναλλακτικές αποτελούν το FD Apartment & Rooms, πολύ βολικό για ζευγάρια, από 57 ευρώ το δίκλινο (5 Place Saint-Lazare, Sint-Joost-ten-Node, μέσω www.booking.com) και για όσους ενδιαφέρονται για την αρχιτεκτονική, τις μπίρες και τις βάφλες, το Apart Hotel Brussels Midi με πολύ καλή σχέση ποιότητας-τιμής, από 52,50 ευρώ το δίκλινο (Rue Bara 161-163, Anderlecht, Τηλ.: +32 2 528 70 00, aparthotelbrusselsmidi.com).
Ωραία καφέ: Το Le Fontainas είναι νεανικό, ωραία διακοσμημένο και φιλικό. Οι θαμώνες του είναι μποέμ και καλλιτέχνες, και τα κέικ του νοστιμότατα (91 Rue du Marché au Charbon). Το Café Belga στεγάζεται σε ένα πανέμορφο αρτ ντεκό κτίριο με καλαίσθητο εσωτερικό και φιλικό σέρβις (18, Place Eugène Flagey, Ixelles).
Ρεστοράν με άποψη: Για ζουμερά μελωμένα μπριζολάκια και ωραίο περιβάλλον, το Amadeo είναι φημισμένο και… προκλητικά καλό, αφού προσφέρει τη δυνατότητα much as you can eat ή, αλλιώς, όσο αντέχουμε να φάμε, αφού όταν τελειώσουμε τη μερίδα μας, μας προσφέρουν και δεύτερο ή και τρίτο “γύρο” δωρεάν. Πολύ νόστιμο και το ψητό του ψάρι, καθώς και τα vegetarian πιάτα του (28, Rue Sainte-Catherine, Τηλ.: +32 495 16 77 53, www.amadeus-resto.be).
Ένα τεράστιο εστιατόριο που στεγάζεται σε μια παλιά τράπεζα της πόλης είναι το Belga Queen, σχεδιασμένο από τον γνωστό αρχιτέκτονα Antoine Pinto. Δημοφιλές και πολυσύχναστο μέρος, σε στιλ γαλλικής μπρασερί (32, Rue fossé aux loups, Τηλ.: +32 2 217 21 87, www.belgaqueen.be).
Ποιοτική βελγική κουζίνα με άποψη και ατμοσφαιρικότητα θα απολαύσουμε και στα 9 et voisins (2, Rue des Chartreux, Τηλ.: +32 2 512 90 49) και L’idiot du Village (19, Rue Notre Seigneur, Τηλ.: +32 4 87 11 52 18, www.lidiotduvillage.be). Τέλος, να μην παραλείψουμε να δοκιμάσουμε μύδια. Είναι must και καταναλώνονται σχεδόν παντού.
Δροσερές μπίρες: Η ποικιλία είναι πολύ μεγάλη – πάνω από 2.000 διαφορετικές ετικέτες παράγει το Βέλγιο. Όποια και να διαλέξουμε, θα ενθουσιαστούμε. Ενδείκνυνται το Halles de Saint-Géry, ένα από τα καλύτερα της πόλης με άνετα chesterfield καθίσματα και περιοδικές εκθέσεις (1, Place Saint-Géry, www.sintgorikshallen.be), το Moeder Lambic με την ωραία ταράτσα και τους “ψαγμένους” θαμώνες (8, Place Fontainas, www.moederlambic.com), το Bellone Café με καθαρά ποτά και αρτιστίκ διάθεση που βρίσκεται σε δρόμο με ωραία μπαρ και μαγαζιά (48, Rue de Flandre, www.bellone.be) και το Greenwich, το απόλυτο must, με τον εκπληκτικό διάκοσμο που στεγάζεται σε ανακαινισμένο κτίριο του 19ου αιώνα. Ιδανικό για χαλαρό ποτό και μπίρες, μακριά από τα πολύβουα πλήθη των τουριστών (7, Rue des Chartreux, www.greenwich-belgian-restaurant.business.site).
Τι να ψωνίσω: Σοκολάτες, σε όλες τις παραλλαγές: πραλίνες βουτύρου, κακάο, τρούφες με καφέ, με φουντούκι, με αμύγδαλο, με καραμέλα.
Πώς να πάω: Από Ελλάδα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Σαντορίνη) εκτελούνται πτήσεις προς Βρυξέλλες – απευθείας ή με ενδιάμεσο, ανάλογα την αεροπορική εταιρεία και τη σεζόν.
Περισσότερες πληροφορίες: www.visit.brussels
