Καιρός να μάθουμε για μια πρωτοβουλία που έχει ως στόχο να προωθήσει τον αθλητισμό και τη φυσική δραστηριότητα σε όλη την Ευρώπη, λαμβάνοντας χώρα κάθε χρόνο, από τις 23 έως τις 30 Σεπτεμβρίου, και ενθαρρύνοντας τους Ευρωπαίους πολίτες να… είναι ενεργοί και δραστήριοι. Ίσως έτσι “ψηθούμε” φέτος να συμμετάσχουμε κι εμείς!
Γράφει η Μαρία Λυσάνδρου
Είναι κοινώς αποδεκτό ότι ο αθλητισμός και η φυσική δραστηριότητα συμβάλλουν στη σωματική και την πνευματική μας υγεία. Η δε έλλειψη φυσικής δραστηριότητας δεν έχει απλά αρνητική επίδραση στη δημόσια υγεία, αλλά και στην ίδια την κοινωνία, καθώς μέσω του αθλητισμού μπορούν να σταλούν ισχυρά μηνύματα ανεκτικότητας και αλληλεγγύης που ενισχύουν την ευρωπαϊκή ταυτότητα σε όλο το εύρος της Γηραιάς Ηπείρου.
Προωθώντας, λοιπόν, τον αθλητισμό ως ένα μέσο κοινωνικής ενσωμάτωσης, ουσιαστικά δημιουργούνται οι κατάλληλες προοπτικές για να αντιμετωπίσουμε υπάρχουσες προκλήσεις μέσα στην ευρωπαϊκή κοινωνία. Ωστόσο, παρά τις συνεχώς αυξανόμενες έρευνες που τονίζουν τη συμβολή της άσκησης στη διατήρηση της καλής υγείας, τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας που καταγράφονται δείχνουν να έχουν φτάσει σε τέλμα, ακόμα και να ελαττώνονται σε ορισμένα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού έχει στόχο να αντιμετωπίσει αυτήν ακριβώς την πρόκληση.
Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού προωθεί τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, φιλοδοξώντας έτσι να αυξήσει τη γνώση σχετικά με τα πολυάριθμα οφέλη που αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να μας προσφέρουν. Η Εβδομάδα αυτή απευθύνεται σε όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, υποβάθρου και επιπέδου φυσικής κατάστασης, και στόχο έχει να ενθαρρύνει πολίτες, δημόσιους φορείς, αθλητικούς φορείς, κοινωνικές οργανώσεις, αλλά και τον ιδιωτικό τομέα να συνεργαστούν στον τομέα του αθλητισμού.
Η εν λόγω πρωτοβουλία διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαθέτοντας ωστόσο ένα χαρακτήρα αποκέντρωσης, καθώς αυτές τις επτά ημέρες λαμβάνουν χώρα αθλητικές εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που αφορούν στην Εκπαίδευση, στην Εργασία, στις εξωτερικές δραστηριότητες, σε αθλητικούς συλλόγους και γυμναστήρια. Από πέρυσι (2018), οι δραστηριότητες της Εβδομάδας Αθλητισμού έχουν ξεπεράσει τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επεκτεινόμενες και σε περιοχές των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά και σε χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης (ορισμένες εκ των πρώην σοβιετικών χωρών).
Τι δείχνει το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο
Οι μισοί Ευρωπαίοι πολίτες ασκούνται ή ασχολούνται με κάποιο άθλημα, ωστόσο πολλοί είναι αυτοί που δεν έχουν καμία σχέση με το… σπορ, σύμφωνα με το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο (2018) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως προς τη σχέση των Ευρωπαίων με τον αθλητισμό και τη φυσική δραστηριότητα.
Η συγκεκριμένη αναφορά, η οποία παρουσιάστηκε στη Σόφια από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, κ. Τibor Navracsics, στο πλαίσιο του ετήσιου Ευρωπαϊκού Αθλητικού Forum, αποκαλύπτει ότι τα επίπεδα συμμετοχής δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά, σε σχέση με την προηγούμενη σχετική έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, που είχε πραγματοποιηθεί το 2013. Στην πραγματικότητα, η αναλογία εκείνων που λένε ότι δεν ασκούνται ή δεν συμμετέχουν ποτέ σε κάποιο άθλημα έχει αυξηθεί ελαφρώς σε όλη την Ευρώπη, από 42% σε 46%. Σημειωτέον ότι αυτή η τάση έρχεται σε συνέχεια μιας σταδιακά αυξανόμενης τάσης που άρχισε να σημειώνεται από το 2009.
Έξι χώρες που, αντίθετα με τη γενική τάση, έχουν σημειώσει βελτίωση, με τους πολίτες τους να δηλώνουν ότι ασκούνται και λαμβάνουν μέρος σε αθλητικές δραστηριότητες, είναι το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Φινλανδία, η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Μάλτα.
“Οι νέοι αριθμοί φανερώνουν πόσο ζωτικής σημασίας είναι το να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας για προώθηση της φυσικής δραστηριότητας και του υγιεινού τρόπου ζωής. Θέλω να ενθαρρύνω με θέρμη όλους τους φορείς, από τις δημόσιες Αρχές μέχρι τους ίδιους τους αθλητικούς οργανισμούς, να εντατικοποιήσουν τις δράσεις τους και να συνεργαστούν, προκειμένου να υπάρξει αλλαγή αυτής της εικόνας”, δήλωσε ο κ. Navracsics.
Το Ευρωβαρόμετρο δείχνει επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της φυσικής δραστηριότητας λαμβάνει χώρα σε ανεπίσημες εγκαταστάσεις, όπως π.χ. σε πάρκα και σε άλλους εξωτερικούς χώρους (40%) ή στο σπίτι (32%), ή ακόμα και κατά τη διάρκεια της διαδρομής από το σπίτι στη δουλειά, στο σχολείο ή στα ψώνια. Παρ’ όλα αυτά, ένα 15% των Ευρωπαίων εξακολουθεί να μη συμπληρώνει 10 λεπτά συνεχόμενου περπατήματος μέσα σε μια ολόκληρη εβδομάδα, ενώ ένα 12% κάθεται για 8,5 ώρες (ή και περισσότερο) την ημέρα.
Οι παραπάνω αριθμοί δίνουν έμφαση στον κρίσιμο ρόλο που χρειάζεται να παίξουν οι σχετικοί φορείς: οι εργοδότες, για παράδειγμα, μπορούν να αντιμετωπίσουν πρακτικά κάποιες περιπτώσεις σταθερών καθιστικών συμπεριφορών στο γραφείο. Επιπλέον, οι πόλεις και οι τοπικές αρχές μπορούν να βρουν τρόπους, ώστε να καταστήσουν τους πολίτες πιο ενεργούς στην καθημερινή τους ζωή.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα βασικότερα κίνητρα που οδηγούν κάποιον στο να αυξήσει τη φυσική του δραστηριότητα είναι η βελτίωση της υγείας του (54%) και η επίτευξη μιας καλής σωματικής κατάστασης (47%). Αντιθέτως, το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι η έλλειψη χρόνου (40%).
• Στην τελευταία έρευνα του Ευρωβαρομέτρου ανταποκρίθηκαν 28.000 άτομα από διαφορετικές κοινωνικές και πληθυσμιακές ομάδες. Η έρευνα αυτή ήρθε ως συνέχεια παρεμφερών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν το 2002, το 2009 και το 2013, και φιλοδοξεί να συμβάλει στην ανάπτυξη πολιτικών που θα προωθήσουν τον αθλητισμό και τη φυσική δραστηριότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή – https://ec.europa.eu/sport/week/
Ευρωπαϊκές… διαπιστώσεις περί Αθλητισμού και Υγείας
Οι Ευρωπαίοι επίτροποι κ.κ. Τibor Navracsics (Επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού), Vytenis Andriukaitis (Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων) και Phil Hogan (Επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης) συνυπέγραψαν το 2017 έγγραφο, μέσω του οποίου αναγνώρισαν ότι:
• Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, η καθιστική ζωή και η ανθυγιεινή διατροφή αποτελούν σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα στην Ευρώπη, το οποίο επηρεάζει αρνητικά την υγεία και την ευεξία των πολιτών, την Οικονομία και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
• Επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η τακτική σωματική δραστηριότητα τονώνει την υγεία και την ευεξία, ενώ η έλλειψή της οδηγεί σε προβλήματα υγείας, ιδίως σε μεγαλύτερη ηλικία.
• Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στον αθλητισμό και στις εκπαιδευτικές επιδόσεις, καθώς και στην επιτυχία στην αγορά εργασίας αργότερα στη ζωή.
• Η παχυσαρκία, και ιδίως η παιδική παχυσαρκία, παρουσιάζει αύξηση. Η ανθυγιεινή διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας βρίσκονται στο επίκεντρο αυτού του προβλήματος.
• Οι κακές συνθήκες υγιεινής και η παχυσαρκία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ευεξία των ενηλίκων, οδηγώντας σε σημαντικές δαπάνες για το άτομο, αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της. Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι ενήλικες που επηρεάζονται από τις εν λόγω συνθήκες τείνουν να αμείβονται με χαμηλότερες αποδοχές, αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες στην εξεύρεση θέσης απασχόλησης και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού.
• Η εκπαίδευση παιδιών και νέων ενηλίκων σχετικά με τη σημασία της υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής και της επαρκούς σωματικής δραστηριότητας είναι σημαντική για να τους ενθαρρύνει να ακολουθούν υγιεινό τρόπο ζωής και, ως εκ τούτου, να προστατεύσουν την υγεία τους.
• Πρέπει να προωθήσουμε ως Ε.Ε. τα υγιεινά τρόφιμα, διασφαλίζοντας παράλληλα τον ασφαλή, βιώσιμο και σταθερό εφοδιασμό τροφίμων.
• Η ανθυγιεινή διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας (όπως και το κάπνισμα, αλλά και η υπερκατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών) είναι πιο διαδεδομένες μεταξύ των λιγότερο προνομιούχων στην κοινωνία. Οι πολιτικές και οι δράσεις πρέπει να προσεγγίζουν και να δραστηριοποιούν τις ομάδες αυτές. Έτσι, οι εν λόγω πολιτικές θα συμβάλουν, με τη σειρά τους, στη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού και στην προαγωγή μιας δικαιότερης κοινωνίας.
• Για την προαγωγή της υγιεινής διατροφής και της σωματικής δραστηριότητας, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη περαιτέρω συνεργασίας στους τομείς της Υγείας, του Αθλητισμού, της Εκπαίδευσης και των Τροφίμων.