Μαρία Λυσάνδρου
Λίγες µέρες πριν, χρειάστηκε να πάω στο νοσοκοµείο, για να δώσω αίµα για ένα δικό µου άνθρωπο. Είχα καιρό να πάω σε νοσοκοµείο. Αυτές τις επισκέψεις, τις βρίσκω φοβερά «διδακτικές». Κι όχι τόσο για τους προφανείς λόγους («µε τόση αρρώστια γύρω, καταλαβαίνεις ποια είναι τα σηµαντικά στη ζωή»…). Αλλά για εκείνα που παρατηρείς και σε εκπλήσσουν.
Περιµένοντας τη σειρά µου στο Τµήµα Αιµοδοσίας, κατ’ αρχάς εξεπλάγην που χρειάστηκε να περιµένω. Και όχι λόγω ολιγωρίας ή «ανοργανωσιάς». Λόγω ουράς.
Φτάνοντας εκεί, υπήρχαν ήδη πέντε άτοµα µπροστά µου, δύο που ήδη έδιναν αίµα, και τουλάχιστον άλλα δέκα που µπήκαν µέσα την επόµενη 1,5 ώρα. Άνθρωποι όλων των ηλικιών, αλλά ως επί το πλείστον νέοι – κάτω από 30 χρονών.
«Υπάρχουν καθόλου εθελοντές αιµοδότες ή ήρθατε όλοι να δώσετε αίµα στο όνοµα συγκεκριµένων ατόµων;», βγήκε µπροστά η νοσηλεύτρια. «Εγώ ήρθα εθελοντικά!», απάντησε ένα κορίτσι µε πράσινες τούφες στα µαλλιά, σκουλαρίκια στο φρύδι και τη µύτη, και έντονο βάψιµο. Απ’ αυτές τις φιγούρες που θεωρείς περιθωριακές.
«Κι εµείς εθελοντικά ήρθαµε», φώναξε µια παρέα τριών κοριτσιών – ήταν δεν ήταν 20 χρονών.
«Οι εθελοντές προηγούνται!», είπε χαµογελώντας η νοσηλεύτρια, «οι υπόλοιποι κανονικά µε τον αριθµό που πήραν µπαίνοντας».
Περιµένοντας όλοι υποµονετικά, άρχισαν να συζητούν µεταξύ τους. Τίποτα σπουδαίο· περί ανέµων και υδάτων… («Εσείς έχετε ξαναδώσει αίµα;», «Καλά, εγώ χάθηκα, πήγα στο άλλο κτίριο…»). Αλλά: Ήταν σαν όλοι να έγιναν για λίγο µέλη της ίδιας «οµάδας», κατανοώντας ότι η παρουσία τους εκεί δεν είχε να κάνει µε τους ίδιους. Έρχονταν για λογαριασµό άλλων – γνωστών και αγνώστων. Γι’ αυτό και δεν χωρούσε σ’ εκείνο το δωµάτιο µιζέρια και «σκοτεινιά».
Συζητώντας µε τον Τάσο Νούσια για τις ίντριγκες και τη βία µεταξύ των δύο οικογενειών στη «Μάγισσα» του ΑΝΤ1 όπου πρωταγωνιστεί, εκείνος κατέφυγε στον Καζαντζάκη:
«Ερχόµαστε από µία σκοτεινή άβυσσο. Καταλήγουµε σε µία σκοτεινή άβυσσο. Το µεταξύ φωτεινό διάστηµα το λέµε Ζωή», γράφει στην «Ασκητική». «Αυτή, λοιπόν, η αγωνία του ανθρώπου για την αθανασία, αλλά και η επίγνωση του θανάτου από νωρίς, καθιστούν τον άνθρωπο περισσότερο επιβιωτικό, παρά συµβιωτικό», λέει ο Τάσος. Εξ ου και η τόση αλληλεξόντωση.
Κοιτώντας γύρω µου τους ανθρώπους εκεί, στην αιµοδοσία, θυµήθηκα αυτή µας τη συζήτηση. Τι κάνουµε σήµερα, οι άνθρωποι, για να κρατηθούµε και να ξεχωρίσουµε σ’ αυτό «το µεταξύ διάστηµα»; Προφανώς και δεν αλληλοσκοτωνόµαστε – τουλάχιστον όχι εδώ. Στο Ισραήλ και την Ουκρανία θα είχαν άλλη γνώµη…
Κάνουµε, όµως, άλλα: «σκοτωνόµαστε» για ν’ ανελιχθούµε επαγγελµατικά, τρέχουµε να τα προλάβουµε όλα, αφήνουµε το άγχος να µας «τρώει» σιγά-σιγά… Ανάγουµε τα όσα βλέπουµε στα social media σε πρότυπα ζωής, συµπεριφοράς και εµφάνισης, κι αφηνόµαστε, έτσι, να βυθιστούµε σ’ ένα ψυχολογικό «έρεβος», που µας οδηγεί να χτίζουµε ξένες προς εµάς περσόνες, να αλλοιώνουµε τις φωτογραφίες µας, το πρόσωπό µας, τον ίδιο τον χαρακτήρα µας. Πόσο «σκοτάδι» γεµίσαµε αυτό «το µεταξύ διάστηµα» που µας αναλογεί; Αυτό θέλουµε, αλήθεια;
Κι όµως. Εκείνη η «οµάδα» στο Τµήµα Αιµοδοσίας απέδειξε ότι, ναι, ο άνθρωπος µπορεί να πολεµά για την –όποιας µορφής και κατηγορίας– επιβίωσή του, αλλά µέσα του, βαθιά, είναι συµβιωτικός. Κι αυτό δεν µπορούν να το αλλάξουν ούτε η «τρέλα» που ζούµε καθηµερινά, ούτε τα social media, ούτε το ψυχολογικό «σκουλήκι» που µας τρώει εσωτερικά.
Οι άνθρωποι εκείνη τη µέρα, σ’ εκείνο το δωµάτιο, ήταν όλοι φωτεινοί. Πλειονότητα ή µειονότητα στην κοινωνία, δεν έχει σηµασία. Σηµασία έχει ότι υπάρχουν. Εκείνοι τροφοδοτούν το Φως σ’ αυτό «το µεταξύ διάστηµα». Ας επιλέξουµε να δούµε αυτό, και όχι την –κυριολεκτική και µεταφορική– αρρώστια γύρω. Πρέπει να το δούµε. Το έχουµε ανάγκη.