“Θεία, αν κάνεις παιδιά, τι θα μου είναι εμένα;”, με ρώτησε αιφνιδιαστικά μια μέρα η δεκάχρονη ανιψιά μου. “Ξαδελφάκια σου, βέβαια!” Με κοίταξε σκεφτική: “Να σου πω κάτι; Εγώ δεν είμαι σίγουρη ότι θέλω να παντρευτώ και να κάνω παιδιά”. “Να σου πω κι εγώ κάτι;”, της είπα χαμογελώντας. “Μην κάνεις δηλώσεις από τώρα. Ποτέ δεν ξέρεις πώς τα φέρνει η ζωή”.
Τo σκεφτόμουν αυτό πρόσφατα, όταν πήγα να παρακολουθήσω την “Ψιλικατζού”, με την εξαιρετική Ελένη Ουζουνίδου – μια παράσταση που θίγει το θέμα της υπογονιμότητας, μέσα από την προσωπική ιστορία της Κωνσταντίνας Δελημήτρου από τη Νίκαια. Τις αγωνίες, τους φόβους, την απόγνωση, τον σωματικό και ψυχικό πόνο που υφίσταται μια γυναίκα, η οποία προσπαθεί με όλες της τις δυνάμεις να γίνει μητέρα, αλλά δεν τα καταφέρνει. Και ξαναδοκιμάζει, και ξαναδοκιμάζει… “Εμείς, μέσα από αυτό το έργο, θέλουμε να πούμε στις γυναίκες που υφίστανται αυτό το βασανιστήριο ότι, ακόμα κι αν δεν τα καταφέρουν, Δεν Πειράζει! Ίσως έτσι έπρεπε να γίνει…”, μου λέει η Ελένη.
Όμως υπάρχει και η άλλη Ελένη: η φοβερή Ελένη Κοκκίδου, η οποία “ζωντανεύει” στο θέατρο τη Λωξάντρα, μια γυναίκα που ευτύχησε να κάνει πολλά παιδιά και να υπάρξει ο στυλοβάτης μιας πολυμελούς οικογένειας – κι ας θεωρεί η ίδια ότι το να είσαι γιαγιά είναι ακόμα μεγαλύτερο δώρο. Γιατί, μέσω αυτής της ιδιότητας, “εξιλεώνεσαι” για όλα όσα δεν έκανες, δεν προλάβαινες, “δεν είχες τον χώρο μέσα σου” να κάνεις ως γονιός…
Πώς γίνεται η ζωή να υπερ-ολοκληρώνει κάποιες γυναίκες και κάποιες άλλες να τις αφήνει “μισές”;
Υπάρχουν, βέβαια, και οι γυναίκες που δηλώνουν ότι δεν ένιωσαν ποτέ την ανάγκη να κάνουν ένα παιδί (μεγαλύτερες και πιο συνειδητοποιημένες από την ανιψούλα μου…).
Άλλες γυναίκες υποστηρίζουν ότι θα έκαναν παιδί μόνο με τον “κατάλληλο σύντροφο”. Κατάλληλο οικονομικά; Συναισθηματικά; Αυτό το “κατάλληλος” σηκώνει μεγάλη συζήτηση… Και αυτό το αποδεικνύουν τόσες γυναίκες που υπερβαίνουν εαυτόν μεγαλώνοντας μόνες τα παιδιά τους, λόγω… ακαταλληλότητας του δικού τους “καταλλήλου”.
“Μην κάνεις ποτέ το λάθος να βάλεις τα χρήματα πάνω από το θαύμα της ζωής. Αυτό που χρειάζεται ένα παιδί είναι αγάπη, πολλή αγάπη. Όλα τα άλλα, ακόμα και με δυσκολίες, τα λύνεις. Πόσα παιδιά μεγάλωσαν μέσα στη φτώχεια παλαιότερα, αλλά έγιναν σωστοί άνθρωποι, συναισθηματικά πλούσιοι;”, μου είχε πει κάποτε ένας σοφός άνθρωπος.
Ειλικρινά πιστεύω ότι κάθε γυναίκα κρύβει μέσα της μια μάνα, είτε έχει παιδιά είτε όχι, είτε το παραδέχεται είτε όχι. Είναι γραμμένο στο DNA μας.
Και σκέφτομαι τη θεία μου τη Μαρία, η οποία δεν έχει δικά της παιδιά, αλλά η ίδια μεγάλωσε τόσα πολλά, που άλλες γυναίκες χρειάζονται 10 ζωές για να τα μεγαλώσουν – τα μικρότερα αδέλφια της, τα παιδιά συγγενών, τα παιδιά της γειτονιάς, τα παιδιά των παιδιών της γειτονιάς… Μια τέτοια γυναίκα μπορείς να την πεις οτιδήποτε άλλο, πέρα από μάνα;
Μαρία Λυσάνδρου
m.lysandrou@tpb.gr
