Μιλάτε µου στον πληθυντικό, θα µε υποχρεώσετε

Έχουµε παραγνωριστεί, νοµίζω. Ας απλωθούµε λίγο στον χώρο να πάρουµε µια ανάσα. Κι αφού αποκτήσουµε έκαστος τον χώρο του, ας κάνουµε ένα φόκους σε αυτόν. Ας δούµε λίγο τα δικά µας, τα καλά και τα στραβά µας, και ας αφήσουµε για λίγο στην άκρη την εµµονική κριτική και άποψη επί παντός επιστητού.

Και τώρα θα µου πεις: “Δεν πρέπει έχουµε άποψη;”. Και εγώ θα σου απαντήσω: “Δώσε βάση στο ‘εµµονική’ και στο ‘επί παντός επιστητού’”. Και εσύ θα µου πεις: “Με ποιο δικαίωµα έχεις εσύ άποψη για την άποψή µου;”. Και κάπου, σ’ αυτό το σηµείο, θα βαρεθώ γιατί κάνει κοιλιά το πρόγραµµα και θα πω “νεξτ πλιζ”.

Η ελευθερία του λόγου είναι συνώνυµο της δηµοκρατίας. Η άποψη που έχει ο καθένας για όλα αυτά που συµβαίνουν γύρω του, γύρω µας, είναι συνώνυµο της προσωπικότητάς του. Και σαφώς θέλουµε και ελευθερία λόγου, και πολλές απόψεις, και ποικιλόµορφες προσωπικότητες, και όλα αυτά που συνθέτουν και κάνουν πιο ενδιαφέρουσα την κοινωνία, την καθηµερινότητα, τη ζωή µας. Όλα αυτά τα λέω για σένα, που ρώτησες “ποιος είµαι εγώ που έχω άποψή για την άποψή σου”. Γιατί θα µε πεις και λογοκριτή και άλλα τέτοια. Τέτοιος είσαι. Προχωράµε…

Το µεγαλύτερο πλεονέκτηµα που έφεραν τα media, παραδοσιακά και σύγχρονα, είναι το γεγονός ότι έδωσαν “βήµα” σε όλους να εκφραστούν, να πουν αυτά που πιστεύουν, να µοιραστούν πράγµατα. Το µεγαλύτερο µειονέκτηµα που έφεραν τα media, παραδοσιακά και σύγχρονα, είναι το γεγονός ότι έδωσαν “βήµα” σε όλους να εκφραστούν, να πουν αυτά που πιστεύουν, να µοιραστούν πράγµατα. Γιατί είναι και µειονέκτηµα; Διότι ενίσχυσαν το “σύνδροµο της κλειδαρότρυπας”, έδωσαν την ψευδαίσθηση σε όλους ότι µπορούν να έχουν άποψη για τις ζωές των άλλων και “ανάγκασαν” πολλούς άλλους να πέσουν στην παγίδα τού “πρέπει να έχω άποψη για όλα”, ώστε να ακολουθώ τα trends, να εισπράξω την εκτίµηση των οµοϊδεατών µου και να νιώσω ότι “ανήκω” κάπου.

Και γιατί είναι κακό αυτό το τελευταίο; Αυτό το “ανήκειν”, τελοσπάντων. Είναι κακό όταν είναι εµµονικό, όταν πιστεύω πως η δική µου άποψη είναι η σωστή και τέλος, οδηγώντας πολλές φορές σε ακραίες συµπεριφορές και ρητορική µίσους. Η ελευθερία του λόγου έχει ουσία όταν γίνεται διάλογος µε επιχειρήµατα, όταν αναγνωρίζω και δέχοµαι το γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικές οπτικές και απόψεις για το ίδιο θέµα, και δεν προσπαθώ να επιβάλω το δικό µου µε κάθε τρόπο, κάτι που, έτσι κι αλλιώς, δεν γουστάρω να το κάνουν άλλοι σε µένα.

Επιπλέον, η ενίσχυση του “συνδρόµου της κλειδαρότρυπας” προκαλεί άλλες αλυσιδωτές αντιδράσεις. Οδηγεί στο ανελέητο κυνηγητό της “πιασάρικης” είδησης µέσω προκλητικών και αδιάκριτων ερωτήσεων, µέσω “εισβολών” στον πολύ προσωπικό χώρο ατόµων που µπορεί να βιώνουν µία απώλεια ή κάποια άλλη δύσκολη στιγµή στη ζωή τους. Και όλα αυτά, για να ικανοποιηθεί η αδηφάγος περιέργεια, δίνοντας πάτηµα για νέες απόψεις γύρω από θέµατα που δεν γνωρίζουµε, αλλά “επιβάλλεται” να κρίνουµε.

Πολλές φορές, σε κείµενα αντίστοιχα αυτού, που ξεκάθαρα περιέχουν τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, “πετάγονταν” από κάτω ανώνυµοι και επώνυµοι χρήστες των social media ξεκινώντας την “τοποθέτησή τους” µε φράσεις τύπου “να τα κάνεις εσύ αυτά και οι όµοιοί σου” ή κάτι τέτοιο τελοσπάντων, ανάλογα µε τη θεµατολογία του εκάστοτε κειµένου. Κατ’ αρχάς, ό,τι θέλω θα κάνω πσυχούλα µου. Και, εν κατακλείδι, µιλάτε µου στον πληθυντικό. Θα µε υποχρεώσετε…