Όταν η Λίλα η Σταμπούλογλου πρότεινε να γράψει περί κρίσης της μέσης ηλικίας σ’ αυτό το τεύχος, άκουσε αυτόματα το “ναι”. Και το άκουσε κυρίως επειδή σκόπευε να αποδομήσει το όλο φαινόμενο. Μύθος η κρίση μέσης ηλικίας, λέει. Ευτυχώς, λέω, γιατί νόμιζα ότι άρχισε να «με πιάνει» κι εμένα (μπααα… πολύ νωρίς για να το πάθω, μες στο μυαλό μου είναι όλα).
Κι αν όλες οι “κρίσεις” είναι στο μυαλό μας;
Ας το δούμε λίγο «απ’ έξω» το πράγμα: δεν είμαστε ποτέ καλά! Για κάθε περίπτωση, για κάθε ηλικία, υπάρχει και μια κρίση. Τυχαίο;
– «Κρίση εφηβείας», από τα 12 μέχρι τα 18 μας, που έχουμε μονίμως τα νεύρα μας κι είμαστε έτοιμοι να βρίσουμε ακόμα και τις κολώνες της ΔΕΗ.
– «Κρίση πτυχιούχου πανεπιστημίου», με το που τελειώνουμε τη Σχολή, επειδή βγαίνουμε στην αγορά εργασίας και δεν μας προτείνουν αμέσως –τουλάχιστον τρεις πολυεθνικές– θέση διευθυντικού στελέχους.
– «Κρίση του τριαντάρη», που δεν έχει καταφέρει να ανεξαρτητοποιηθεί οικονομικά και ζει ακόμα με τους γονείς, αποκαλώντας στο τηλέφωνο τη μάνα του «κορίτσι μου», για να μην καταλάβουν οι γύρω ότι πήρε να τον ρωτήσει τι φαγητάκι να του φτιάξει το βράδυ.
– «Κρίση τριαντάρας (και κάτι ψιλά)», που βλέπει τη νιότη της να φεύγει, δεν έχει σταυρώσει ένα δεσμό της προκοπής, αγχώνεται πότε θα κάνει παιδί και σβήνει επιμελώς από τις αναζητήσεις της στο Google το «κατάψυξη ωαρίων, τι πρέπει να κάνω».
– «Κρίση μέσης ηλικίας» (καλά, αυτό δεν υπάρχει, το λέει κι η Λίλα).
– «Κρίση ταυτότητας», όταν άλλο νιώθεις, κι άλλο δείχνεις – επειδή αναγκάζεσαι, επειδή ντρέπεσαι, επειδή φοβάσαι ότι θα στιγματιστείς από μια κοινωνία με κρίση… ταμπού.
– «Κρίση πανικού», όταν νιώθεις να πιέζεσαι από όλα ή κάποια από τα παραπάνω, και δεν σε χωράει ο τόπος – εκτός απ’ το γραφείο του ψυχοθεραπευτή.
Και πόσες άλλες ακόμα… Δεν σωζόμαστε από πουθενά, φίλοι.
Θέλουμε, όμως, να σωθούμε; Ιδού το ερώτημα!
Μήπως, τελικά, αισθανόμαστε ασφαλείς μέσα στις “κρίσεις” μας; Μήπως μας βολεύει να είμαστε μονίμως σε κρίση; (Το τι είδους κρίση, αδιάφορο. Αρκεί να είμαστε.)
Μια κρίση θα μπορούσε να είναι το άλλοθί μας: για τα νεύρα μας, για τη “χοντροκομμένη” συμπεριφορά μας, για το ότι κοιτάμε μόνο τον εαυτούλη μας… Θα μπορούσε να είναι το άλλοθί μας ακόμα και απέναντι στον ίδιο τον εαυτό μας: που δεν κάναμε αυτά που ονειρευόμασταν, που δεν προσπαθούμε αρκετά…
Δεν ξέρω αν όλα αυτά ισχύουν. Ξέρω, όμως, ότι μας βασανίζουν. Όλους. Ανεξαιρέτως. Γιατί το μυαλό μπορεί να μας παίξει πολλά παιχνίδια. Και δεν ξέρω, τελικά, αν υπάρχει και καμιά κρίση που να βγαίνει σε καλό. Ίσως η «κρίση ειλικρίνειας». Αλλά κι αυτό παίζεται.
Μαρία Λυσάνδρου
m.lysandrou@tpb.gr