«Ντροπή». Συνήθως την αισθανόµαστε για λάθος λόγους:
Ντρέποµαι να πω αυτό που πραγµατικά πιστεύω… ντρέποµαι να παραδεχτώ το λάθος µου… ντρέποµαι να πω «όχι» σε ανθρώπους που µε χρησιµοποιούν εκµεταλλευόµενοι την ευγένειά µου… ντρέποµαι να ζητήσω συγνώµη…
Αλλά και: Ντρέποµαι για την καταγωγή µου… ντρέποµαι για τη σεξουαλικότητά µου… ντρέποµαι για το σώµα µου…
Στην πρώτη περίπτωση «ντροπής», η αιτία είναι βαθιές προσωπικές ανασφάλειες. Τη δεύτερη περίπτωση, όµως, την πυροδοτούν ο κοινωνικός περίγυρος, οι αρτηριοσκληρωτικές πεποιθήσεις, τα ίδια τα µέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για ποια από τις δύο περιπτώσεις έχουµε µεγαλύτερη ευθύνη ως άτοµα, αναρωτιέµαι…
Το «body shaming», το να ντρέπεσαι για το σώµα σου δηλαδή, έγινε το θέµα των ηµερών, µετά την εµφάνιση της Έλενας Παπαρίζου στη φετινή Eurovision και τα απαράδεκτα σχόλια που γράφτηκαν για το βάρος της.
«∆εν νοείται το 2021 να µιλάει κανείς για τα κιλά κανενός. ∆εν ξέρεις για ποιον λόγο κάποιος έβαλε κιλά, ούτε τι µπορεί να έχει συµβεί στην υγεία του…», τονίζει στη συνέντευξη αυτού του τεύχους ο Γρηγόρης Αρναούτογλου, σε µια συζήτηση πριν καν προκύψει η όλη φασαρία µε την Έλενα, µε σκοπό να αποτρέψει άλλους ανθρώπους από την άκριτη εφαρµογή µεθόδων «εύκολης και γρήγορης» απώλειας κιλών.
Σύµφωνα, δε, µε τη health and wellness coach Μαλού Λαρσινού, το «body shaming» δεν περιορίζεται στα κιλά. Υπάρχει παντού: είσαι ψηλή/είσαι κοντή, έχεις πολλά κιλά/έχεις λίγα κιλά, έχεις καµπύλες/δεν έχεις καµπύλες…
Άρα; Ποιο είναι το πρόβληµά µας; Τι ακριβώς µας κάνει να µην είµαστε ποτέ ευχαριστηµένοι – µ’ εµάς; Με τους άλλους;
Καταλήγω στο ότι, τελικά, για όλα ευθύνεται η ντροπή. Η ντροπή για τα λάθος πράγµατα: Αν δεν ντρεπόµασταν τόσο να υπερασπιστούµε τον εαυτό µας, πρωτίστως σ’ εµάς τους ίδιους και µετά στον απέναντι… Αν καταφέρναµε πρώτα να πολεµήσουµε και να νικήσουµε εκείνη την πρώτη κατηγορία αυτο-ντροπής… θα µπορούσαµε σιγά-σιγά να αντιµετωπίσουµε και τη δεύτερη κοινωνικο-δίαιτη ντροπή για χαρακτηριστικά µας που δεν έχουν καµία απολύτως σχέση µε την ποιότητά µας ως ανθρώπων.
Μπορούν τα κιλά σου να κρίνουν τις ικανότητές σου; Μπορεί η καταγωγή σου να κρίνει την καλοσύνη της καρδιάς σου; Μπορεί η σεξουαλικότητά σου να κρίνει την αξιοσύνη σου; Μπορεί η ακτινοβολία της προσωπικότητάς σου να κριθεί από το αν είσαι φτωχός ή πλούσιος, από το αν µεγάλωσες σε µεγαλούπολη ή σε χωριό, από το αν είσαι άσχηµος ή όµορφος…;
Αν είναι, λοιπόν, να ντραπούµε για κάτι, ας ντραπούµε για τον χαρακτήρα που δείχνουµε κάθε φορά που πάµε να «κάνουµε πλάκα» στην παρέα ή στα social, σχολιάζοντας το βάρος ή την εµφάνιση κάποιου , ας ντραπούµε κάθε φορά που κάνουµε επίθεση σε κάποιον για να καλύψουµε τις δικές µας ανασφάλειες. Μια τέτοια ντροπή θα µας έσωζε από πολλά προβλήµατα – και ψυχολογικά, και σωµατικά…
Μας χρειάζεται ένα «character shaming», µόνο και µόνο για να το ανατρέψουµε.
Γιατί, στην τελική, µια ειλικρινής αυτοκριτική ποτέ δεν είναι ντροπή.
Μαρία Λυσάνδρου
m.lysandrou@tpb.gr