Τι πρέπει να προσέξω στη διατροφή μου; Πώς επηρεάζει το κάπνισμα τον ασθματικό ασθενή; Για ποια προβλήματα πρέπει να είμαι προετοιμασμένος, όταν αποφασίσω να ταξιδέψω; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, αλλά και να βοηθήσουν τους οικείους τους να κατανοήσουν σημαντικές παραμέτρους της νόσου.
Η Επιστημονική Ομάδα Άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας δημιούργησε ένα website για το κοινό, το οποίο περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την αντιμετώπιση και τον έλεγχο του άσθματος. Το www.myasthma.gr είναι ένας “οδηγός ζωής”, που έχει ως στόχο να ενημερώσει τους ασθενείς, αλλά και να τους βοηθήσει να έχουν μια φυσιολογική ζωή.
Άσθμα και διατροφή
Οι βασικές αρχές της καλής διατροφής, που περιλαμβάνει πολλά φρούτα και λαχανικά και τους κανόνες της Μεσογειακής διατροφής, ισχύουν και για τους ασθενείς με άσθμα. Μια τέτοια δίαιτα μπορεί να είναι ευεργετική και για το άσθμα, ιδιαίτερα εάν είναι πλούσια σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά.
Οι περισσότεροι ασθενείς με άσθμα δεν είναι απαραίτητο να ακολουθήσουν κάποια συγκεκριμένη διατροφή.
Η παχυσαρκία είναι επιβαρυντικός παράγοντας για το άσθμα, ιδιαίτερα στις γυναίκες και περισσότερο σε εκείνες μετά την εμμηνόπαυση. Μια βασική οδηγία είναι ότι, όταν πάσχεις από άσθμα είναι απαραίτητο να διατηρείς το βάρος σου σε φυσιολογικά επίπεδα. Η απώλεια του περιττού βάρους μπορεί να βελτιώσει τον έλεγχο του άσθματος και να σε οδηγήσει σε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Σε κάποιες περιπτώσεις ασθενών, ιδιαίτερα σε εκείνους με τροφικές αλλεργίες, κάποια συγκεκριμένη τροφή μπορεί να επιδεινώσει ταχύτατα το άσθμα. Συχνές τροφές που ενοχοποιούνται για τροφικές αλλεργίες είναι ξηροί καρποί, χρωστικές ουσίες, συντηρητικά τροφίμων, γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά και θαλασσινά. Οι τροφικές αλλεργίες είναι συνηθέστερες στην παιδική ηλικία.
Εάν έχεις την υπόνοια ότι έχεις αλλεργία σε κάποια τροφή, πρέπει να ενημερώσεις σχετικά το γιατρό σου και, με τη σύμφωνη γνώμη του, να υποβληθείς σε σχετικό έλεγχο αλλεργίας.
Άσθμα και κάπνισμα
Το κάπνισμα (τόσο το ενεργητικό όσο και το παθητικό) είναι ένας συχνός και προφανής ερεθιστικός παράγοντας για τον ασθματικό ασθενή.
Εάν καπνίζεις και ο γιατρός σου είπε ότι έχεις άσθμα, η πρώτη κίνηση που πρέπει να κάνεις είναι διακόψεις το κάπνισμα.
Οι σημαντικότερες συνέπειες του καπνίσματος σε έναν ασθενή με άσθμα είναι:
- Δυσκολία στην επίτευξη ελέγχου του άσθματος,
- Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης κρίσεων,
- Μειωμένη αποτελεσματικότητα και ανάγκη για μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκων,
- Πρόκληση μόνιμων βλαβών στους πνεύμονες και τους αεραγωγούς, πέρα από εκείνες του άσθματος.
Εάν προσπάθησες να διακόψεις το κάπνισμα και δεν τα κατάφερες ή αισθάνεσαι ότι χρειάζεσαι βοήθεια, μπορείς να απευθυνθείς στο γιατρό σου ή σε ένα Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος. Με τη σωστή καθοδήγηση του γιατρού σου και, αν χρειαστεί, με φαρμακευτικά βοηθήματα, έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες να το διακόψεις.
Το παθητικό κάπνισμα είναι εξίσου βλαπτικό για τους ασθενείς με άσθμα, γι’ αυτό και πρέπει και δικαιούνται να ζουν και να εργάζονται σε ένα περιβάλλον ελεύθερο καπνού.
Οι γονείς παιδιών με άσθμα απαγορεύεται να καπνίζουν στο σπίτι ή σε οποιοδήποτε χώρο βρίσκονται τα παιδιά τους.
Άσθμα και ταξίδια
Το άσθμα δεν πρέπει να σε περιορίζει στις διακοπές και στα ταξίδια σου! Εάν λάβεις τα μέτρα σου και προετοιμαστείς κατάλληλα, μπορείς να κάνεις σχεδόν ό,τι κάνει κι ένας άνθρωπος χωρίς άσθμα.
Σε αεροπορικά ταξίδια είναι χρήσιμο να πάρεις τα φάρμακά σου στην αποσκευή που θα πάρεις μέσα στην καμπίνα του αεροσκάφους, ώστε να μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις κατά την πτήση και να μη βρεθείς χωρίς φάρμακα εάν χαθεί ή πάθει ζημιά η βαλίτσα σου. Κατά κανόνα οι ποσότητες υγρού που περιέχουν τα εισπνεόμενα φάρμακα είναι πολύ μικρές και μέσα στα επιτρεπόμενα όρια από τους κανονισμούς ασφαλείας. Γενικά, τα ταξίδια με αεροπλάνο είναι ασφαλή για τους ασθενείς με άσθμα. Αν έχεις, ωστόσο, πολύ σοβαρό άσθμα, πρέπει υποχρεωτικά να συμβουλευθείς το γιατρό σου πριν το ταξίδι.
Μια λίστα των πραγμάτων που πρέπει να τσεκάρεις φεύγοντας για διακοπές είναι η παρακάτω:
- Επικοινώνησε με το γιατρό σου προτού ξεκινήσεις, για να αποφασίσετε μαζί τις ανάγκες σου σε θεραπεία, ανάλογα με την εποχή του χρόνου και τον προορισμό σου.
- Ζήτησε από το γιατρό σου μια γνωμάτευση με τα φάρμακα που χρειάζεσαι, ιδιαίτερα σε μακρινά ταξίδια στο εξωτερικό ή σε αεροπορικό ταξίδι. Θα σε βοηθήσει να συνταγογραφήσεις φάρμακα στον τόπο προορισμού σου και να πάρεις τα φάρμακά σου στο αεροπλάνο.
- Πάρε αρκετές ποσότητες φαρμάκων, ώστε να μη χρειαστεί να προμηθευτείς στον προορισμό σου. Εναλλακτικά, εξέτασε πού μπορείς να τα συνταγογραφήσεις στον τόπο προορισμού σου.
- Πάρε μαζί σου το βιβλιάριο υγείας σου για κάθε ενδεχόμενο. Αν πρόκειται να ταξιδέψεις στο εξωτερικό, διασφάλισε ότι η ασφάλειά σου σε καλύπτει στον τόπο προορισμού σου και κάνε τα αντίστοιχα έγγραφα αν είναι απαραίτητο.
- Εάν έχεις κάποια σοβαρή αλλεργία (π.χ. σε τροφή) είναι χρήσιμο να έχεις ένα σημείωμα στη γλώσσα του τόπου προορισμού σου, ώστε να αποφύγεις να έρθεις σε επαφή κατά λάθος με την επικίνδυνη ουσία.
5 Βασικά Σημεία για μια Φυσιολογική Ζωή με Άσθμα
- Δημιούργησε μια καλή σχέση συνεργασίας με τον γιατρό σου.
- Αναγνώρισε και προσπάθησε να αποφύγεις ερεθιστικούς παράγοντες στο περιβάλλον.
- Πάρε σωστά και τακτικά τα φάρμακά σου.
- Αναγνώρισε τα συμπτώματα, ώστε να καταλάβεις νωρίς μια επιδείνωση.
- Αντιμετώπισε σωστά τις κρίσεις.
Λίγα λόγια για την Ομάδα Άσθματος
Η Ομάδα Άσθματος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας είναι μια επιστημονική ομάδα, που αποτελείται από ιατρούς εδικούς Πνευμονολόγους με μεγάλη εμπειρία στο άσθμα σε όλα τα επίπεδα της φροντίδας του, από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας μέχρι τη φροντίδα ασθενών με άσθμα σε νοσοκομειακό επίπεδο.
Οι περισσότεροι από τους ιατρούς της Ομάδας, που εργάζονται σε νοσοκομειακό επίπεδο, είναι υπεύθυνοι για τις ειδικές μονάδες Άσθματος στις κλινικές τους. Οι δραστηριότητες της συγκεκριμένης επιστημονικής ομάδας είναι πολύπλευρες και συνίστανται στην οργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων στα πλαίσια συνεδρίων, στην κοινωνική προσφορά μέσω ειδικών προληπτικών ελέγχων σε άτομα με υποψία ιστορικού βρογχικού άσθματος, καθώς και στην ενημέρωση του κοινού από τον έντυπο ή/και τον ηλεκτρονικό τύπο για θέματα που αφορούν τη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόληψη του βρογχικού άσθματος.
