Τα μεγάλα πάρκα, το απέραντο πράσινο, τα γοτθικά πολύχρωμα κτίρια και τα κομψά αρχοντικά υπόσχονται ένα μαγευτικό ταξίδι, στην τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Πολωνίας, της οποίας ο ξεχωριστός χαρακτήρας ταιριάζει απόλυτα με την ομορφιά της.
της Έλενας Κιουρκτσή
Το Βρότσλαβ (Wrocław) είναι δύσκολο να μην το αγαπήσεις. Παρότι μπορεί να μοιάζει σαν μια λιγότερο τουριστική εκδοχή της Κρακοβίας, οι πολιτιστικοί θησαυροί του, το απίστευτο πράσινο που διαθέτει, οι κάθε είδους εναλλακτικές διασκέδασης και ψυχαγωγίας που προσφέρει και ο αναμφίβολα ξεχωριστός χαρακτήρας του, μετατρέπουν αυτή την πρωτεύουσα της διοικητικής περιφέρειας της Κάτω Σιλεσίας, σε έναν –αν μη τι άλλο– ενδιαφέροντα και, κυρίως, ξεχωριστό προορισμό.
Χτισμένο στις όχθες του ποταμού Όντερ στη δυτική Πολωνία, με 12 νησάκια, 130 γέφυρες και παραποτάμια πάρκα (έχοντας “απορροφήσει” βοημικές, αυστριακές και πρωσικές επιρροές), χαρακτηρίζεται από μοναδική αρχιτεκτονική και πολιτιστική αίγλη, με απόλυτο σύμβολο την κεντρική πλατεία Rynek, όπου η ομορφιά περισσεύει όλες τις ώρες της ημέρας και κάθε εποχή του χρόνου.
Η πόλη είναι η τέταρτη μεγαλύτερη της Πολωνίας και το δεύτερο σε σημασία –μετά την πρωτεύουσα Βαρσοβία– οικονομικό κέντρο, διαθέτοντας αξιόλογη βιομηχανία, κυρίως στον τομέα των μηχανοκατασκευών και ηλεκτρονικών εξαρτημάτων. Ορίστηκε, δε, ως έδρα αγώνων στο UEFA EURO 2012, αναγορεύτηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2016 και πόλη υποδοχής των Παγκόσμιων Αγώνων της Διεθνούς Ένωσης Παγκόσμιων Αθλημάτων (IWGA) του 2017.
Όμως, πέρα από όλα αυτά τα συναρπαστικά, πατώντας κανείς το πόδι του στο Βρότσλαβ, είναι σχεδόν αδύνατο να μην πωρωθεί με το να “κυνηγάει” νανάκια. Όσο σουρεαλιστικό κι αν ακούγεται, περισσότερα γι’ αυτό το ιδιόμορφο –όσο και απολαυστικό– σαφάρι, παρακάτω…
Μη μας πουν και ανιστόρητους…
Το Βρότσλαβ, από τις απαρχές της ιστορίας του, δεν… πέρασε καλά.
Καταστράφηκε από τους Τατάρους το 1241, περιήλθε στο βασίλειο της Βοημίας το 1335 και μόνο κατά τον 14ο και 15ο αιώνα έφτασε στη μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική λαμπρότητά του. Το 1526 πέρασε, μαζί με την υπόλοιπη Σιλεσία, στην κατοχή των Αψβούργων της Αυστρίας και, το 1741, καταλήφθηκε από το Φρειδερίκο Β΄ της Πρωσίας, οπότε μετονομάστηκε σε “Μπρεσλάου”. Παρέμεινε στην ενωμένη Γερμανία έως το 1945.
Υπήρξε μία από τις πόλεις που εξέθρεψαν την “Αλληλεγγύη” του 1980, που επέδειξαν επαναστατική στάση κατά του κομμουνισμού, που φημίστηκε για τη post punk σκηνή της, όπως και για το αριστοκρατικό παρελθόν της, όταν ήταν κέντρο της Βοημίας και της Σιλεσίας, κομμάτι της Πρωσίας και προπύργιο του γερμανικού εθνικισμού προς Ανατολάς. Και έως σήμερα παραμένει μια ζωηρή και γοητευτική πόλη, σταυροδρόμι ανάμεσα στη Δυτική και Ανατολική Ευρώπη.
– Αξίζουν της προσοχής μας
• Κεντρική πλατεία (Rynek): Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας και από τις πιο όμορφες της Ανατολικής Ευρώπης. Εκεί βρίσκεται το παλιό Δημαρχείο (Stary Ratusz), ένα μοναδικής γοτθικής αρχιτεκτονικής κτίριο που στεγάζει το Μουσείο της Πόλης και η εκκλησία της Αγίας Βασιλικής, από το παρατηρητήριο του πύργου της οποίας μπορεί κανείς να θαυμάσει την εξαιρετική θέα.
• Το νησί του καθεδρικού (Ostrów Tumski): Είναι το παλαιότερο τμήμα της πόλης και ο καθεδρικός του χρονολογείται από τα μέσα του 10ου αιώνα.
• Βοτανικοί κήποι (Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego):• Δημιουργήθηκαν το 1811 από το πανεπιστήμιο για ακαδημαϊκούς σκοπούς και σήμερα είναι ένας πραγματικός παράδεισος, με υπέροχα δένδρα, φυτά, γέφυρες, καλαίσθητα γλυπτά, λίμνες και τρεχούμενα νερά. Σε κάποιο σημείο του πρωταγωνιστεί μια πελώρια κολοκύθα 150 κιλών, που κέρδισε επάξια βραβείο σε πολωνικό διαγωνισμό. Μια μοναδική εμπειρία χαλάρωσης και φυσικής ομορφιάς.
• Εθνικό Μουσείο: Στεγάζεται σε ένα κτίριο μοναδικής ομορφιάς, με τις προσόψεις του καταπράσινες από αναρριχώμενους κισσούς. Φιλοξενεί στο εντυπωσιακό εσωτερικό του, στον πρώτο όροφο, έργα των 14ου-16ου αιώνα από καλλιτέχνες της Σιλεσίας και, στον δεύτερο, έργα Πολωνών εικαστικών των 17ου-19ου αιώνα και Ευρωπαίων των 15ου -20ου.
• Aula Leopoldinum: Θα νόμιζε κανείς πως πρόκειται για κάποιο δωμάτιο παλατιού, όμως πρόκειται για πανεπιστημιακή αίθουσα διδασκαλίας (ακόμα γίνονται εκδηλώσεις ακαδημαϊκών σε αυτή) που αφήνει άναυδο τον επισκέπτη με τη μεγαλοπρέπειά της. Σχεδιασμένη από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Christophorus Tausch, είναι φημισμένη για την εξαιρετική ακουστική της.
• Τα Σφαγεία (Jatki): Υπήρξε το αγαπημένο “στέκι” του… χασάπη κατά τον Μεσαίωνα. Τώρα, ευτυχώς, είναι ένα στενό με μικρές γραφικές γκαλερί που πωλούν πίνακες, γλυπτά και χειροποίητα αντικείμενα. Εντυπωσιακή στην κεντρική του είσοδο μια μπρούτζινη σύνθεση από ζώα (κόκορας, αγελάδα, χήνα, κατσίκα, γουρούνι), προς τιμήν όσων ζώων σφαγιάστηκαν εκεί.
• Εκκλησία του Αγίου Αντωνίου: Είναι η παλαιότερη μπαρόκ εκκλησία στο Βρότσλαβ, όπου μέρος του θησαυροφυλακίου της πόλης στεγάζεται ακόμα εκεί από τον 18ο αιώνα.
• Τα Γλυπτά των Ανώνυμων Πεζών (Pomnik Anonimowego Przechodnia): Άκρως εντυπωσιακές μπρούτζινες συνθέσεις πεζών εν κινήσει, με ρούχα της δεκαετίας του ’70, σε αντικριστά πεζοδρόμια στην οδό Piłsudskiego 56. Με την υπογραφή του καλλιτέχνη Jerry Kalina, στέκουν εκεί από τον Δεκέμβριο του 2005: 14 ολοζώντανες φιγούρες, από τις οποίες κάποιες βυθίζονται σταδιακά στο πεζοδρόμιο, εις ανάμνησιν του στρατιωτικού νόμου που εφαρμόστηκε από 1981 και για δυο περίπου χρόνια, όπου πολίτες εξαφανίζονταν διά παντός στη μέση της νύχτας.
Μήπως είδατε κανέναν νάνο;
Οι μπρούτζινοι νάνοι (krasnale ή krasnoludki στα πολωνικά) είναι αναμφίβολα το σύμβολο –και ενδεχομένως οι απόλυτοι πρωταγωνιστές– της πόλης του Βρότσλαβ. Καραδοκούν σε κάθε γωνιά, παίζουν κρυφτό με τους περαστικούς, μπορεί και να κουτσομπολεύουν όταν δεν τους κοιτάμε, αλλά σε κάθε περίπτωση αποτελούν μια ξεχωριστή έκπληξη.
Μέχρι στιγμής, υπάρχουν μόνο τρεις γυναίκες νάνοι. Μειοψηφία, αλλά γοητευτικές. Το να βρει κανείς τους νάνους και να τους φωτογραφίσει μοιάζει με κυνήγι χαμένου θησαυρού.
Και συνεχώς αυξάνονται…
Έχουν γίνει τόσο δημοφιλείς, που το τοπικό τουριστικό γραφείο έχει δημοσιεύσει φυλλάδιο, όπου αναφέρονται όλα τα μέρη που μπορεί κανείς να τους συναντήσει. Ωστόσο, το θέμα με τους νάνους ξεκίνησε ως μορφή πολιτικής διαμαρτυρίας. Υπήρξαν σύμβολα της Pomaranczova Alternatyva (Πορτοκαλί Επανάστασης), γνωστής και ως “η επανάσταση των νάνων” στη δεκαετία του 1980, η οποία ανέτρεψε το κομμουνιστικό καθεστώς. Όταν οι Αρχές έβαφαν τα αντικυβερνητικά γκράφιτι, το κίνημα αντίστασης απαντούσε ζωγραφίζοντας νάνους πάνω από αυτά: Ο πανταχού παρών, ανώνυμος μικρούλης τύπος που αντιστέκεται.
Η ιδέα ξεκίνησε από τον 39χρονο τότε Waldemar Fydrych, στο Βρότσλαβ. Όπως είχε κάποτε δηλώσει: “Μπορείτε να αντιμετωπίσετε με σοβαρότητα έναν αστυνομικό, όταν σας ρωτάει γιατί συμμετείχατε σε μια παράνομη συνάντηση νάνων;”.
Το 2001, σε εκδήλωση προς τιμήν αυτής της αντίστασης, τοποθετήθηκε το γλυπτό ενός νάνου στην οδό Świdnicka. Έτσι ξεκίνησαν όλα. Σύντομα, οι νάνοι άρχισαν να εμφανίζονται σε όλη την πόλη. Και είναι τόσο χαριτωμένοι και απρόβλεπτοι, που δεν χορταίνεις να τους ανακαλύπτεις και να σε ξαφνιάζουν.
Η ιστοσελίδα τους: http://krasnale.pl/en/
• Ο Ιαπωνικός Κήπος: Στο πάρκο Szczytnicki μπορούμε να θαυμάσουμε τον εντυπωσιακό Ιαπωνικό Κήπο, από τα πιο δημοφιλή μέρη της πόλης για περπάτημα. Κατά τη δεκαετία του ’90, ο κήπος καταστράφηκε από πλημμύρα (υπήρχε από το 1913) και αποκαταστάθηκε το 1999.
• Καθεδρικός Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή: Παρότι καταστράφηκε αρκετές φορές, ξαναχτίστηκε το 1951. Τόσο το εξωτερικό του, όσο και το εσωτερικό, συνιστούν έξοχο δείγμα γοτθικής αρχιτεκτονικής.
• Πανόραμα Ρατσλαβίτσκα: Πρόκειται για μια ροτόντα μήκους 114 μέτρων. Αναπαριστά με πανοραμική ζωγραφική τη μάχη του πεζικού της Πολωνίας εναντίον του Ρωσικού Στρατού το 1794.
• Κεντρικός Σιδηροδρομικός Σταθμός: Ανακαινίστηκε πριν το EURO 2012 και εξωτερικά μοιάζει με παραμυθένιο κάστρο. Στο εσωτερικό του λειτουργούν σύγχρονες πλατφόρμες και μικρά μαγαζιά με σουβενίρ, καφέ και γρήγορο φαγητό.
– Χρήσιμες πληροφορίες
Διαμονή:
Μόλις τρία λεπτά περπάτημα από την Παλιά Πόλη, βρίσκεται το Hotel Monopol, με καταπληκτική διακόσμηση, ξύλινα πατώματα, ιδανικό για όσους ενδιαφέρονται για νυχτερινή ζωή, καλό φαγητό και ιστορία. Επέζησε των βομβαρδισμών του Β΄ Παγκοσμίου με ελάχιστες ζημιές. Από 141 ευρώ το δίκλινο (Heleny Modrzejewskiej 2, τηλ.: +48 71 772 37 77, https://monopolwroclaw.hotel.com.pl/).
Το πεντάστερο The Granary – La Suite Hotel διαθέτει άνετα δωμάτια, πολύ καλό σέρβις και βρίσκεται σε ήσυχο σημείο, στην καρδιά της πόλης. Από 98 ευρώ το δίκλινο (ul. Mennicza 24, τηλ.: + 48 71 395 26 00, http://www.thegranaryhotel.com).
Το Hostel Wratislavia στεγάζεται σε ένα πλήρως ανακαινισμένο κτίριο του 19ου αιώνα. Βρίσκεται στην Παλιά Πόλη και ενδείκνυται για όσους επιθυμούν υψηλών προδιαγραφών διαμονή, σε συνδυασμό με τη χαλαρή ατμόσφαιρα hostel. Από 27 ευρώ το δίκλινο, με πρωινό (ul. Komuny Paryskiej 19, τηλ.: + 48 71 360 08 22, http://www.hostel-wratislavia.pl/).
Για καφέ:
Το Nalanda είναι υπέροχα διακοσμημένο, διαθέτει ενδιαφέρουσα βιβλιοθήκη για εναλλακτικές θεραπείες και ασκήσεις, όπως γιόγκα –όλα στα Πολωνικά, όπως και το μενού του–, αλλά είναι πολύ εύκολο στη… διεθνή νοηματική (όπερ δείχνουμε με το δάχτυλο) να παραγγείλουμε τον καφέ της αρεσκείας μας με γλυκό, ζεστή σοκολάτα και ό,τι λαχταρίσουμε από τη βιτρίνα που βρίσκεται στην είσοδο, όλα με βάση τη χορτοφαγική δίαιτα (Plac Kosciuszki 12, http://www.nalanda.pl/).
Το Vinyl Cafe είναι ατμοσφαιρικό και ιδιαίτερα προσεγμένο στη διακόσμησή του. Σερβίρει μοσχομυριστό καφέ και φρέσκα παραδοσιακά πολωνικά γλυκά (Kotlarska 35-36, https://pl-pl.facebook.com/vinylcafe.wroclaw).
Στο Bema Café μπορούμε να απολαύσουμε τα ροφήματά μας σε ένα σύγχρονο φινετσάτο περιβάλλον, όπου οι υπεύθυνοι, όπως δηλώνουν, έχουν ως στόχο να μας κάνουν να αισθανθούμε άνετα, ικανοποιώντας τις αισθήσεις μας (Bolesława Drobnera 38, http://bemacafe.pl/).
Καλό φαγητό:
Το Karczma Lwowska στο κέντρο της πόλης ξεχωρίζει για το ωραίο ρουστίκ περιβάλλον του και την εκλεκτή πολωνική κουζίνα του. Το σέρβις φιλικό και οι μπίρες εξαιρετικές (Rynek 4, http://www.lwowska.com.pl/).
Το Kurna Chata είναι πολύ δημοφιλές στους ντόπιους χάρη στις προσεγμένες παραδοσιακές γεύσεις που προσφέρει. Τα πιάτα του είναι μικρά έργα τέχνης και καλό είναι να έχουμε υπόψη ότι συνήθως είναι γεμάτο κόσμο (Odrzańska 17, http://kurnachata.pl/).
Το Karczma Piastow σερβίρει κλασικά πολωνικά πιάτα, βασισμένα σε παραδοσιακές συνταγές, πάντοτε με εποχικά υλικά, και διαθέτει τους κρύους μήνες ζεστό κρασί με μέλι και μυρωδικά (το αποκαλούμενο “zerwikaptur”) για να ζεσταθούμε (ul. Kielbasnicza 6, http://karczmapiastow.pl/en/home/).
Στο Ahimsa Vegan Restaurant (ιδανικό για χορτοφάγους), σερβίρονται νόστιμα φαλάφελ και σούπες, καθώς και βιολογικά κρασιά (ul. sw. Antoniego 23, http://ahimsa.com.pl/).
Και αν μας έχουν λείψει οι ελληνικές νοστιμιές, το Akropol Restaurant σερβίρει πολύ καλής ποιότητας φαγητό, βασισμένο σε μεσογειακές γεύσεις διαφορετικών χωρών, διά χειρός Έλληνα σεφ (Pl. Solny 18/19, http://ahimsa.com.pl/).
Νυχτερινή ζωή:
Το Klubo-Kawiarnia PRL είναι ιδιαίτερο και μας ταξιδεύει τουλάχιστον 40 χρόνια πριν, καθώς ο Στάλιν, ο Μάο και άλλοι γνωστοί κύριοι μιας άλλης εποχής, μας ατενίζουν μέσα από τις κορνίζες που διακοσμούν τους τοίχους του. Ενδιαφέρουσα εμπειρία, χαλαρή διασκέδαση και έξοχος αυτοσαρκασμός (Rynek Ratusz 10, http://www.prl.wroc.pl/).
Για το Casa de la Musica τα λόγια είναι περιττά. Δημοφιλές, με ωραία ατμόσφαιρα και καταπληκτικά κουβανέζικα κοκτέιλ –όπως Che Guevara, Viva Revolution ή Tropicana Club και, φυσικά, το κλασικό Mojito–, το μόνο που απαιτεί να έχουμε μαζί μας είναι τα παπούτσια του χορού μας (Rynek Ratusz 11-12, http://www.casadelamusica.pl).
Ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σύγχρονα κλαμπ στη Πολωνία είναι το Eter Club. Επαγγελματίες DJs παίζουν spin house R and B μουσικές, και από τα πέντε μπαρ του σερβίρονται προσεγμένα ποτά (ul. Kazimierza Wielkiego 19, www.eterclub.pl).
Αγορές:
Η Galeria Wroclawska εμπορεύεται φωτογραφίες, σχέδια, εκτυπώσεις, υδατογραφίες κ.ά., που αποτυπώνουν με μοναδικό τρόπο την ομορφιά της πόλης. Ακόμα και αν δεν ψωνίσουμε, αξίζει να την επισκεφτούμε για το ωραίο σημείο όπου στεγάζεται (ul. Jatki 11, www.galeriawroclawska.prv.pl/).
Από το Folkstar Polish Folk Art, που βρίσκεται σε mall, μπορούμε να διαλέξουμε χειροποίητα αντικείμενα από Πολωνούς καλλιτέχνες, όπως κεραμικά, πορσελάνες, παπούτσια, ρολόγια, ξυλογραφίες, σουβενίρ και δώρα διακοσμημένα με παραδοσιακά πολωνικά μοτίβα (Galeria Dominikanska Επίπεδο -1, https://folkstar.pl/).
Διαφορά ώρας: 1 ώρα πίσω
Εθνικό νόμισμα: Ζλότι
Πώς θα πάμε: Δεν υπάρχει απευθείας πτήση από Ελλάδα. Το σύνηθες είναι να πετάξουμε για Βαρσοβία και, από εκεί, να φτάσουμε στο Βρότσλαβ είτε με τρένο, είτε με λεωφορείο, είτε με απευθείας εσωτερική πτήση.
