Έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Hepatology έδειξε ότι ο κίνδυνος για παθήσεις του ήπατος δεν αυξάνει από τη συνολική ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνουμε, αλλά από το μοτίβο κατανάλωσης. Δηλαδή από το πόσο συχνά πίνουμε κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.
της Έλενας Κιουρκτσή
Για το πώς να απολαμβάνουμε άφοβα τα ποτά μας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αλλά και για τις επιπτώσεις από την κατάχρηση αλκοόλ στον οργανισμό και την εμφάνισή μας, συμβουλευτήκαμε τον Παθολόγο-Κλινικό Διατροφολόγο Δρ. Θεόδωρο Τσίγκρη, μέλος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (Ε.Ι.Ε.Π.) και της European Society of Lifestyle Medicine (ESLM).
• Γιατί είναι πιο ωφέλιμο να πίνουμε μόνο κάποιες ημέρες της εβδομάδας
Η καθημερινή κατανάλωση είναι σαφώς πιο επιβαρυντική, ενώ, εάν κάνουμε διάλειμμα 1-2 μέρες την εβδομάδα, το συκώτι μας θα μας ευγνωμονεί. Διότι η καθημερινή λήψη αλκοόλ παρεμποδίζει την αναγέννηση την κυττάρων του ήπατος και οδηγεί σε βλάβη.
• Οι επιπτώσεις στο συκώτι μας, αν το παρακάνουμε
Αν πίνουμε συστηματικά, μπορεί να κινδυνεύσουμε, μετά από χρόνια καταχρήσεων, το αλκοόλ να γίνει ιδιαίτερα τοξικό για το συκώτι μας και, εφόσον δεν βάλουμε μέτρο, να εμφανίσουμε κίρρωση του ήπατος (βλάβη μη αναστρέψιμη) ή και καρκίνο.
Επιπλέον, οι υπέρβαροι και οι παχύσαρκοι κινδυνεύουν ακόμα περισσότερο, σύμφωνα με πρόσφατη βρετανική μελέτη.
• Οι επιπτώσεις της καθημερινής κατανάλωσης αλκοόλ
Η κατανάλωση έστω κι ενός ποτηριού αλκοόλ καθημερινά συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνου για καρκίνο της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα, του οισοφάγου, του παχέος εντέρου και του μαστού. Επιπρόσθετα, αν υπερβούμε αυτήν την ποσότητα, τότε έχουμε αύξηση της αρτηριακής πίεσης, των τριγλυκεριδίων και του σωματικού βάρους. Για αυτό τα θρομβωτικά εγκεφαλικά επεισόδια είναι συχνότερα σε όσους πίνουν συστηματικά.
• Αλκοόλ και εγκυμοσύνη
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η έγκυος που πίνει πολύ προκαλεί προβλήματα στο έμβρυο. Το βρέφος μπορεί να πάσχει από μέτρια ή ελαφρά νοητική υστέρηση, να έχει ένα αφύσικα μικρό κεφάλι, συγγενή καρδιοπάθεια ή άλλες συγγενείς ανωμαλίες. Με άλλα λόγια, η αλκοόλη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές νοητικές και σωματικές βλάβες στο αγέννητο παιδί, όταν καταναλώνεται σε υπερβολικές ποσότητες.
• Οι γυναίκες αντέχουν λιγότερο το αλκοόλ, σε σχέση με τους άντρες;
Οι γυναίκες λόγω του ότι έχουν λιγότερα σωματικά υγρά από τους άντρες, η συγκέντρωση αλκοόλ (BAC) στο αίμα τους είναι αναλογικά υψηλότερη. Έτσι, αν μια γυναίκα που ζυγίζει 60 κιλά καταναλώσει δύο μονάδες αλκοόλ, τότε ένας άντρας ίδιου βάρους πρέπει να καταναλώσει μια μονάδα επιπλέον για να εμφανίσουν τα ίδια επίπεδα αλκοόλ στο αίμα τους.
Επίσης, σύμφωνα με έρευνες, οι γυναίκες έχουν λιγότερες ποσότητες του ενζύμου ADH, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση του αλκοόλ στο συκώτι και τα τοιχώματα του στομάχου, με αποτέλεσμα ο οργανισμός τους να μην επεξεργάζεται με την ίδια ταχύτητα το αλκοόλ, εκείνος όπως των ανδρών.
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και εμφάνιση
Αυτό το γεγονός αφορά τόσο τους άνδρες, όσο και τις γυναίκες. Διότι η συστηματική κατανάλωση αλκοόλ αφυδατώνει το σώμα και το δέρμα. Αυτό συμβαίνει γιατί εμποδίζει την απελευθέρωση αντι-διουρητικών ορμονών και τα νεφρά αποβάλλουν υπερβολική ποσότητα νερού. Επίσης, οι υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται κάτω από το δέρμα και ως συνέπεια έχουμε την εμφάνιση αντιαισθητικών φλεβών στη μύτη και τα μάγουλα.
Σημαντικό ρόλο στην ομορφιά και τη νεανική όψη παίζει και ο καλός ύπνος, ωστόσο το αλκοόλ εμποδίζει τον ύπνο REM (Rapid Eye Movement), που είναι η πιο σημαντική φάση του ύπνου, στερώντας μας τη δυνατότητα να ξεκουραστούμε σωστά.
• Το κρασί ή η μπίρα είναι εξίσου επιβλαβή με τα ποτά υψηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ;
Επιδημιολογικές έρευνες και μελέτες δείχνουν ότι το κόκκινο κρασί και η μπίρα αποτελούν τις καλύτερες επιλογές. Η μπίρα περιέχει πολλά ωφέλιμα συστατικά, όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, χρώμιο και αντιοξειδωτικά, οπότε έχει ευεργετική δράση έναντι νοσημάτων, όπως τα καρδιαγγειακά, η χαμηλή οστική πυκνότητα και ο σακχαρώδης διαβήτης. Το κόκκινο κρασί περιέχει ουσίες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες, όπως πολυφαινόλες (π.χ. ρεσβερατρόλη), με ευεργετική δράση στα αγγεία, κάτι που όμως μηδενίζεται στους καπνιστές. Και εννοείται ότι μιλάμε για κατανάλωση με μέτρο.
• Αλκοόλ και σωματικό βάρος
Εκτός από τις θερμίδες που έχουν όλα τα αλκοολούχα ποτά, μπορούν επίσης να μας προκαλέσουν αίσθημα πείνας, με αποτέλεσμα να έχουμε περισσότερες πιθανότητες να τσιμπολογήσουμε. Είναι, λοιπόν, σημαντικό η κατανάλωση αλκοόλ να γίνεται στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής και τρόπου ζωής, που περιέχει φρέσκα φρούτα και λαχανικά, και άσκηση.
• Τρόποι ασφαλέστερης κατανάλωσης
Συνιστάται η μέτρια κατανάλωση, δηλαδή δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες. Η προσθήκη στις παραπάνω ποσότητες συμπληρωμάτων, όπως νερό, σόδα, χυμό, αναψυκτικό που περιέχει καφεΐνη, δεν αλλάζει την έννοια του “ενός ποτού”, παρότι αυξάνει τη συνολική ποσότητα. Αυτές οι προσθήκες βοηθούν, διότι το ποτό γίνεται πιο αραιό σε οινόπνευμα και ερεθίζει λιγότερο το στόμα, τον οισοφάγο και το στομάχι – ταυτόχρονα, δε, διαρκεί πολύ περισσότερο, με αποτέλεσμα να πίνουμε συνήθως λιγότερο οινόπνευμα. Γενικά, καλό είναι να αποφεύγουμε την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ σε μικρό χρονικό διάστημα (επεισοδιακή υπερκατανάλωση ή, αλλιώς, binge drinking). Με λίγα λόγια, την κατανάλωση εντός δύο ωρών, τεσσάρων ή και περισσότερων ποτών για τις γυναίκες και πέντε ή και περισσότερων ποτών για τους άνδρες.
Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών να γίνεται κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Διότι έτσι το οινόπνευμα απορροφάται με πιο αργό ρυθμό, μειώνοντας τις αρνητικές επιδράσεις στην υγεία.
