Planbe team
Ο πόνος στη μέση και η δυσκαμψία και που βιώνει μεγάλο ποσοστό ανθρώπων όταν κοιμούνται και αμέσως μόλις ξυπνούν, αποδίδονται τις περισσότερες φορές σε κακές συνήθειες ύπνου.Παρότι ενοχλητικά, τα συμπτώματα αυτά δεν πηγάζουν συνήθως από ιατρικά προβλήματα, αλλά οφείλονται σε ακατάλληλα στρώματα, κακή στάση ύπνου και απότομες κινήσεις μετά από παρατεταμένη αδράνεια των μυών. Υποχωρούν, δε, με αλλαγή συνηθειών ύπνου και με ήπια, σταδιακή δραστηριοποίηση.
Ενδιαφέρον έχει η διαπίστωση ότι υπάρχει στενή σχέση μεταξύ οσφυαλγίας και διαταραχών ύπνου. Ένας αυξανόμενος όγκος επιστημονικών στοιχείων υποδηλώνουν ότι η ποιότητα και η διάρκειά του έχει αντίκτυπο στην καλή λειτουργία της σπονδυλικής στήλης, ιδίως των ηλικιωμένων. Μεταξύ πολλών άλλων, μια κινεζική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Experimental Gerontology”, έδειξε ότι τα μεσήλικα και ηλικιωμένα άτομα που δεν κοιμούνται αρκετά και όσα δεν κάνουν ποιοτικό ύπνο, έχουν 28% και 35% αντίστοιχα αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πόνου στη μέση.
Σπανιότερα, η αδυναμία κίνησης χωρίς ενοχλήσεις και ο πόνος οφείλονται σε παθήσεις που απαιτούν διάγνωση προκειμένου είτε να θεραπευτούν, είτε να αναχαιτιστεί η πορεία τους, ώστε ο ασθενής να κοιμάται και να ξυπνά γεμάτος ενέργεια.
«Ο πόνος στη μέση είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο. Η συχνότητα εμφάνισής του κυμαίνεται από 22% έως 48% παγκοσμίως, ποσοστό που προβλέπεται αυξηθεί μελλοντικά, λόγω του παρατεταμένου προσδόκιμου ζωής. Όσο ο άνθρωπος γερνά, οι μύες αδυνατίζουν, οι αρθρώσεις εκφυλίζονται και τα οστά χάνουν πυκνότητα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση μυοσκελετικών παθήσεων που έχουν ως κύρια συμπτώματα τον πόνο, τη δυσκαμψία και, τελικά, τον περιορισμό των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Επίσης, με τη γήρανση βιώνει συχνότερα διαταραχές ύπνου – κοιμάται λιγότερο, ξυπνά συχνά μέσα στη νύχτα. Το φαινόμενο αυτό έχει επιπτώσεις στη μυοσκελετική υγεία. Ο ανεπαρκής ύπνος επηρεάζει αρνητικά την οστική πυκνότητα, περιορίζει την ικανότητα αποκατάστασης των μυϊκών ιστών οδηγώντας σε σταδιακή μείωση της δύναμης, αυξάνει την ευαισθησία στον πόνο και επιδεινώνει τη φλεγμονή, αυξάνοντας τον κίνδυνο για πόνο στη σπονδυλική στήλη. Επομένως, η διαχείριση του ύπνου είναι παράγοντας που θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν στην πρόληψη του πόνου της μέσης και, εν γένει, της σπονδυλικής στήλης», εξηγεί ο δρ. Κωνσταντίνος Σταραντζής, Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης, Διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης και Σκολίωσης στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Επιστημονικός Διευθυντής και Υπεύθυνος του Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης της Osteon Orthopedic & Spine Clinic.
Φυσικά, από πόνο στη μέση κατά τη διάρκεια του ύπνου και αμέσως μετά υποφέρουν και νέοι άνθρωποι. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτός είναι αποτέλεσμα της κακής στάσης ύπνου, κατά την οποία η σπονδυλική στήλη δεν είναι φυσικά ευθυγραμμισμένη. Για παράδειγμα, όσοι κοιμούνται στο πλάι χωρίς να λυγίζουν τα γόνατά τους ή με λυγισμένα γόνατα χωρίς να τοποθετούν μαξιλάρι ανάμεσά τους, μπρούμυτα χωρίς μαξιλάρι κάτω από το στομάχι ή ανάσκελα χωρίς μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα, είναι πολύ πιθανόν να ξυπνήσουν με πόνο και δυσκαμψία.
Ένας άλλος τροποποιήσιμος παράγοντας που προκαλεί νυχτερινό ή πρωινό πόνο είναι το στρώμα. Μελέτες από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ έχουν αποκαλύψει ότι όσοι κοιμούνται σε ορθοπεδικά στρώματα αναφέρουν χαμηλότερης ποιότητας ύπνο, σε σύγκριση με εκείνους που απολαμβάνουν τον ύπνο τους σε πιο «αφράτα». Η επιλογή ενός στρώματος καλής ποιότητας θα μπορούσε να προφυλάξει ή να βοηθήσει στην ύφεση των συμπτωμάτων. Στην αγορά διατίθεται πλήθος προϊόντων εξελιγμένης τεχνολογίας που στηρίζουν το σώμα, προσφέροντας εξαιρετικά ποιοτικό ύπνο.
Πάντως, όσο εξουθενωτικός κι αν είναι ο πόνος και η δυσκαμψία, οι περισσότεροι πάσχοντες αναρρώνουν σύντομα, χωρίς δραστικές θεραπευτικές παρεμβάσεις.
Εκφυλιστική νόσος δίσκου
Τα πράγματα διαφοροποιούνται, ωστόσο, για εκείνους των οποίων τα συμπτώματα οφείλονται σε υποκείμενη πάθηση. Όσοι εξακολουθούν να αισθάνονται πόνο αφότου σηκωθούν από το κρεβάτι και αρχίσουν να κινούνται, θα πρέπει να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή.
Η εκφυλιστική νόσος δίσκου είναι από τις πιο συχνές αιτίες. Πάνω από το 90% των ενηλίκων άνω των 60 ετών έχουν εκφυλιστική δισκοπάθεια, η οποία μπορεί να αναπτυχθεί με την ηλικία ή από βαριά εργασία και έντονες αθλητικές δραστηριότητες, και να οδηγήσει σε εμφάνιση αρθρίτιδας, δισκοκήλης και στένωσης. Παρότι δεν βιώνουν πόνο όλοι οι πάσχοντες, σε όσους συμβαίνει, ο πόνος είναι εντονότερος το πρωί, λόγω μακράς αδράνειας.
Η θεραπεία για την εκφυλιστική νόσο δίσκου περιλαμβάνει παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά (τα οποία όμως έχουν περιορισμό εφαρμογών) και φυσικοθεραπεία επί εξάρσεων. Για σοβαρότερες περιπτώσεις, στις οποίες η συντηρητική αντιμετώπιση έχει αποτύχει, συστήνεται η εφαρμογή της ηλεκτροθερμικής πυρηνοπλαστικής, μιας ελάχιστα επεμβατικής τεχνικής που στα πλεονεκτήματα της περιλαμβάνονται η απλότητα, η ασφάλεια, η χαμηλή πιθανότητα βλάβης του περιβάλλοντος ιστού, η αυθημερόν επιστροφή στο σπίτι, ο σύντομος χρόνος αποκατάστασης και η δυνατότητα διενέργειας ανοικτής χειρουργικής επέμβασης εάν απαιτηθεί.
«Ο νυχτερινός πόνος στην πλάτη μπορεί να είναι σύμπτωμα και σοβαρότερων παθήσεων, όπως οστεομυελίτιδας, αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας και όγκων της σπονδυλικής στήλης. Αν και αυτές οι παθήσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες, η συνύπαρξη συμπτωμάτων, όπως η επέκταση πόνου σε ένα ή και στα δύο πόδια, το μούδιασμα ή μυρμήγκιασμά τους, η αδυναμία, ο πυρετός και η ανεξήγητη απώλεια βάρους, θα πρέπει να μας κινητοποιούν για να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό», καταλήγει ο δρ. Σταραντζής.
