Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια πάθηση με σοβαρές επιπλοκές, η οποία ταλαιπωρεί πολύ κόσμο. Ωστόσο, μεταξύ άλλων, υπάρχουν και… απολαυστικοί τρόποι για να την αντιμετωπίσουμε, όπως ο ξεκούραστος ύπνος και το δροσερό γιαούρτι! 

της Έλενας Κιουρκτσή

Μελέτη από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση British Medical Journal, αναφέρει πως η καθημερινή κατανάλωση γιαουρτιού, ακόμα και μόλις 28 γραμμαρίων, μειώνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου ΙΙ κατά 18%.
Από την άλλη, ολλανδική μελέτη του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου του Λάιντεν, η οποία δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, έδειξε ότι ακόμα και μία μόνο άγρυπνη νύχτα αυξάνει την αντίσταση στην ινσουλίνη κατά 19% έως 25%, καθώς και τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Για τους λόγους που το γιαούρτι προστατεύει από τον διαβήτη, για το αν αυτό ισχύει και για άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά και για τη σχέση ύπνου και διαβήτη ρωτήσαμε τον Παθολόγο- Διαβητολόγο, Δρ. Ανδρέα Μελιδώνη, και τον Παθολόγο-Κλινικό διατροφολόγο, Δρ. Θεόδωρο Τσίγκρη MD,CD,RD.

▲ Γιατί η συχνή κατανάλωση γιαουρτιού προστατεύει από τον διαβήτη;
Το γιαούρτι αποτελεί πηγή βιταμίνης Κ2 και D, οι οποίες έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ, μια χρόνια πάθηση που εμφανίζεται όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή τα κύτταρα εμφανίζουν αντίσταση στην εν λόγω ορμόνη, με συνέπεια να αυξάνεται το σάκχαρο στο αίμα.
Έχει, δε, διαπιστωθεί πως τα προβιοτικά βακτήρια που υπάρχουν στο γιαούρτι βελτιώνουν το λιπιδαιμικό προφίλ, τη γλυκαιμική ρύθμιση και το επίπεδο αντιοξειδωτικών ουσιών στον οργανισμό σε άτομα που ήδη έχουν διαβήτη τύπου ΙΙ.
Από μια άλλη πρόσφατη μελέτη προέκυψε, επίσης, ότι η αυξημένη κατανάλωση γιαουρτιού πλούσιου σε βιταμίνη D βελτιώνει, εκτός των άλλων, και τους γλυκαιμικούς δείκτες σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με διαβήτη τύπου ΙΙ. Επιπρόσθετα, η κατανάλωση του γιαουρτιού συνδέεται με μειωμένη πρόσληψη σωματικού βάρους και λίπους, σημαντικό προστατευτικό παράγοντα ενάντια στον διαβήτη.

▲ Προστατεύουν και τα άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα από τον διαβήτη;
Διάφορες έρευνες έχουν μελετήσει τη συσχέτιση μεταξύ των γαλακτοκομικών προϊόντων και του διαβήτη τύπου ΙΙ, με ποικίλα αποτελέσματα. Αρκετές από αυτές έχουν καταδείξει πως η αυξημένη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων (πλήρων ή μειωμένων λιπαρών) συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ άλλες δεν διαπίστωσαν κάποια συσχέτιση.
Πάντως, τα περισσότερα διαθέσιμα δεδομένα υποδηλώνουν πως το γιαούρτι είναι εκείνο που συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ για τα υπόλοιπα γαλακτοκομικά αυτή η ευεργετική επίδραση δεν είναι το ίδιο σαφής.

▲ Αρκεί η συχνή κατανάλωση γιαουρτιού για να προστατευτούμε από τον διαβήτη;
Παρόλο που ο διαβήτης τύπου ΙΙ σχετίζεται και με γενετικούς παράγοντες, επηρεάζεται επίσης σε ιδιαίτερα σημαντικό βαθμό και από παραμέτρους που συνδέονται με τον τρόπο ζωής, όπως η διατροφή.
Η κατανάλωση γιαουρτιού εντάσσεται στο πλαίσιο του υγιεινού τρόπου ζωής που δεν προάγει την παχυσαρκία, άρα και την εμφάνιση διαβήτη. Η σωστή διατροφή, που δεν είναι άλλη από τη μεσογειακή διατροφή, και η αυξημένη σωματική δραστηριότητα (30 – 45 λεπτά ημερησίως) έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση έως και 60% του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη.
Να αποφεύγουμε, λοιπόν, τα προοπτικά επικίνδυνα για την υγεία μας εδέσματα των ταχυφαγείων και να καταναλώνουμε (εκτός από γιαούρτι) ελαιόλαδο, όσπρια, φρούτα, λαχανικά, ψωμί ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια, φουντούκια) και 1-2 ποτήρια κρασί (κόκκινο) ημερησίως.

▲ Πώς συνδέεται η απουσία ύπνου με τον διαβήτη τύπου ΙΙ;
H ερμηνεία της αιτιολογίας του διαβήτη βρίσκεται στην έννοια της αντίστασης στην ινσουλίνη, δηλαδή της δυσκολίας να εισέλθει η γλυκόζη στα κύτταρά μας για να χρησιμοποιηθεί ως ενέργεια. Μπορεί να είναι γενετική (να παίρνουμε αυτή τη δυσκολία από τους γονείς) ή επίκτητη (π.χ. όταν δεν κοιμόμαστε αρκετά, όταν κάνουμε καθιστική ζωή κ.λπ.).
Στη δεύτερη περίπτωση, όταν ο βραδινός ύπνος είναι ελλιπής, τότε ο λιπώδης ιστός του σώματος συμπεριφέρεται όπως το λίπος των παχύσαρκων ή και των διαβητικών ατόμων, οπότε η πιθανότητα αντίστασης στην ινσουλίνη και ανάπτυξης διαβήτη –αλλά και παχυσαρκίας– είναι μεγαλύτερη. Μάλιστα, σε παλαιότερη μελέτη διαπιστώθηκε ότι, αν κάποιοι έφηβοι αύξαναν τη διάρκεια του ύπνου κάθε βράδυ, μπορούσαν να μειώσουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και να μην αναπτύξουν διαβήτη στο μέλλον.
Τέλος, τα επεισόδια άπνοιας του ύπνου, πολύ συχνά στα παχύσαρκα άτομα, αλλάζουν τον μεταβολισμό και ενισχύουν την αντίσταση στην ινσουλίνη.

▲ Η παχυσαρκία, η οποία αποτελεί σοβαρό παράγοντα για διαβήτη, γιατί συνδέεται με την έλλειψη ύπνου;
Τα λιποκύτταρα στο σώμα μας χρειάζονται και αυτά τον ύπνο. Αν τους τον στερήσουμε, μπορεί να μην λειτουργήσουν σωστά και θα αθροίζονται παθολογικά, οδηγώντας στην παχυσαρκία.
Επίσης, καλό είναι να λάβουμε υπ’ όψιν ότι, σε μια καταναλωτική κοινωνία, όσο περισσότερες ώρες μένει κάποιος ξύπνιος, είναι ευκολότερο και να καταφύγει στην τροφή π.χ. μπροστά στην τηλεόραση ή έξω σε κάποιο εστιατόριο, καντίνα κ.λπ.
Έτσι, η παχυσαρκία είναι φυσικό επακόλουθο.

▲ Μπορεί ο επαρκής ύπνος να λειτουργήσει προληπτικά, ή και θεραπευτικά, για τον διαβήτη;
Ο επαρκής ύπνος, όντως, δρα προστατευτικά σε όσους φροντίζουν να κοιμούνται περισσότερο, όπως επίσης μπορεί να βοηθήσει και όσους ήδη πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Διότι το πόσο κοιμόμαστε επηρεάζει τις ορμόνες της όρεξης, καθώς και τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.

▲ Ο διαβήτης τύπου ΙΙ είναι μια κατάσταση αναστρέψιμη;
Βεβαίως. Και αυτό αποτελεί και θέση πολλών ερευνητών στον χώρο του διαβήτη. Είναι, επίσης, δυνατόν να αποτραπεί η ανάπτυξή του μέσω άσκησης, σωστής διατροφής ή και με τη συνδρομή των φαρμάκων.
Με τη σωστή αντιμετώπιση, ο διαβήτης δεν αποτελεί πλέον νόσημα που εμποδίζει τον πάσχοντα να έχει καλή ποιότητα ζωής, όπως συνέβαινε παλιά. Και στο άμεσο μέλλον, τα νέα για την αντιμετώπιση του διαβήτη μόνο καλά θα είναι.