Όλες οι μυοσκελετικές παθήσεις που έχουμε ακούσει ή και βιώνουμε, κατά καιρούς, αποτελούν μία από τις συνηθέστερες διαταραχές, οι οποίες σχετίζονται με τον τρόπο που δουλεύουμε, που ψυχαγωγούμαστε, που ξεκουραζόμαστε… που ζούμε!
του Μιχάλη Σαμαρά, φυσικοθεραπευτή
www.physionow.gr
Ναι. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μάς προκαλεί μυοσκελετικά προβλήματα και επιδεινώνει αυτά που ενδεχομένως να προϋπήρχαν. Δυστυχώς…
Η εργασία βλάπτει σοβαρά την υγεία
Από την οστεοαρθρίτιδα, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τη σαρκοπενία, τη χονδροπάθεια, τη ρήξη μηνίσκου, τις θλάσεις μυών, μέχρι τα προβλήματα στη μέση και τον αυχένα… όλα τα προκαλεί ο τρόπος ζωής μας. Όχι μόνο στην Ελλάδα, ούτε φυσικά και μόνο στην Ευρώπη. Είναι ξεκάθαρο ότι η παγκοσμιοποίηση έχει βάλει και εδώ το χεράκι της…
Μια πρωτοποριακή ομολογουμένως μελέτη, με τίτλο “Fit for Work”, την οποία πραγματοποίησε ο ερευνητικός οργανισμός The Work Foundation σε 25 ευρωπαϊκές χώρες, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ) είναι η κυριότερη αιτία για τις περισσότερες μέρες αναρρωτικών αδειών, σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ασθένεια.
Στην ήπειρο που ζούμε, την Ευρώπη, περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από χρόνιο μυοσκελετικό πόνο. Από αυτούς, τα 40 εκατομμύρια είναι εργαζόμενοι και το 40% αυτών αναγκάζονται να αποχωρήσουν από την εργασία τους, λόγω του πόνου που προκαλούν οι συγκεκριμένες παθήσεις. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να απασχολεί ουσιαστικά τις κυβερνήσεις των χωρών.
Τι είναι, όμως, αυτό ακριβώς που μας κάνει κακό στον χώρο εργασίας μας; Δυστυχώς, ο παράγοντας κινδύνου εντός του εργασιακού χώρου δεν είναι μόνο ένας. Είναι αρκετοί, μεταξύ των οποίων και αυτοί:
• η πολύωρη χρήση Η/Υ
• η παρατεταμένη καθιστική εργασία
• η ορθοστασία στην ίδια θέση
• οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή εκείνες που απαιτούν σωματική δύναμη
• οι κραδασμοί
• ο ανεπαρκής φωτισμός
• η ταχύρρυθμη εργασία
• οι επίπονες και οι στατικές στάσεις του σώματος
• η μεταφορά φορτίων, ιδίως κατά τη στροφή και την κάμψη του κορμού
• το εργασιακό περιβάλλον σε συνθήκες ψύχους.
Βλαβερή… ψυχαγωγία
Κι όμως, δεν είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο εργαζόμαστε που προκαλεί μυοσκελετικές παθήσεις. Το ταλαιπωρημένο σώμα μας επιβαρύνει και ο τρόπος με τον οποίο επιλέγουμε να διασκεδάσουμε.
Πώς διασκεδάζουμε τις περισσότερες φορές; Είτε θα επιλέξουμε να πάμε σε κάποιο μπαρ, καταπονώντας το σώμα μας από την πολύωρη ορθοστασία. Είτε θα πάμε σε κάποιο εστιατόριο, παραμένοντας για ώρες καθισμένοι και αδρανείς πάνω σε μια καρέκλα, καταναλώνοντας, μάλιστα, και φαγητά ανθυγιεινά στην πλειονότητά τους.
Υπάρχει, φυσικά, και η ψυχαγωγία στο σπίτι, που περιλαμβάνει βιντεοπαιχνίδια και παρακολούθηση τηλεοπτικών σειρών. Έτσι, το σώμα βρίσκεται αδρανοποιημένο σε έναν καναπέ, συνήθως σε κακή στάση, για πολλές πολλές ώρες. Στην περίπτωση του gaming, για εκτεταμένες περιόδους, τα δεδομένα είναι ακόμα χειρότερα.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, πως έχει προκύψει μέχρι και πάθηση που αφορά στο gaming και έχει πάρει το όνομά της από τις κονσόλες της Nintendo: πρόκειται για τη Νιντεντονίτιδα (Nintendonitis), ένα διάστρεμμα που εμφανίζεται στους αντίχειρες όσων παίζουν παιχνίδια σε κονσόλες. Κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνουν: φουσκάλες, μούδιασμα και πρήξιμο των αντιχείρων, λόγω της εκτεταμένης χρήσης της κονσόλας. Συνήθως, η πάθηση αυτή συνυπάρχει με τον πόνο στη μέση, την τενοντίτιδα, το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, καθώς και άλλες μυοσκελετικές παθήσεις.
Τι μπορούμε να αλλάξουμε;
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε, εφόσον έχουμε υπόνοιες ότι πάσχουμε από κάποιο μυοσκελετικό πόνο, είναι να επισκεφθούμε ορθοπεδικό και, στη συνέχεια, φυσικοθεραπευτή. Εκείνοι θα μας συμβουλεύσουν για τη θεραπεία που πιθανόν να χρειαστούμε, με ασκήσεις, ίσως και με φαρμακευτική αγωγή.
Παράλληλα, θα πρέπει να βρούμε τρόπους να αλλάξουμε το πώς εργαζόμαστε και ψυχαγωγούμαστε. Διότι, όπως γνωρίζουμε, η πρόληψη σώζει…
Πώς, λοιπόν, να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε; Κρατώντας τη χιλιοειπωμένη “σωστή στάση σώματος” μπροστά στον υπολογιστή. Κάνοντας συχνά διαλείμματα, που καλό είναι να περιλαμβάνουν κάποιου είδους κίνηση. Αυτό το εύκολο σύστημα βοηθά το σώμα να ξεπιαστεί και να πάρει πάλι τη σωστή του θέση. Παράλληλα, βοηθά και το μυαλό να λειτουργήσει πιο καθαρά και να συνεχίσει πιο δυναμικά. Δοκιμάστε το. Με αυτόν τον τρόπο αποσυμφορείται ο οργανισμός από την κούραση, θα νιώσετε σίγουρα καλύτερα και θα αυξηθεί η παραγωγικότητά σας. Αν θέλετε να το πάτε και ένα βήμα παραπέρα, κάντε και μερικά τεντώματα (stretching) στη διάρκεια των μικρών διαλειμμάτων.
Τώρα, ως προς τη διασκέδαση… Το σώμα μας μάς στέλνει σήμα να περιορίσουμε την πολύωρη τηλεθέαση σειρών και τα βιντεοπαιχνίδια. Θα πρέπει να το ακούσουμε.
Μπορούμε, αντί να πάμε πάλι σε ταβέρνα, να δώσουμε ραντεβού με τους φίλους σε ένα πάρκο, να γίνουμε πάλι παιδιά. Να τρέξουμε λίγο, να παίξουμε μπάλα και, στο τέλος, να κάνουμε ένα πικ-νικ. Θα ανανεωθούμε απίστευτα και το σώμα μας θα μας ευγνωμονεί.
Ας ξεκινήσουμε να φροντίζουμε το πονεμένο σώμα μας. Πέρα από τη θεραπεία με τον φυσικοθεραπευτή μας, ας προχωρήσουμε και σε μικρές αλλαγές κάθε μέρα. Ας προσπαθήσουμε να χωρέσουμε και λίγη άσκηση μέσα στο βαρύ μας πρόγραμμα.
Κι έτσι, για το τέλος, καλό είναι να θυμηθούμε όλοι το απόφθεγμα του Αγίου Αυγουστίνου: “Φρόντιζε το σώμα σου σαν να πρόκειται να ζήσεις για πάντα και φρόντιζε την ψυχή σου σαν να πρόκειται να πεθάνεις αύριο”.
