«Ήρωας, θύτης ή θύμα…; Εσύ αποφασίζεις»! Το Terror έκανε πρεμιέρα πριν από λίγες ημέρες και ήδη θεωρείται μία από τις παραστάσεις που θα συζητηθούν πολύ την φετινή σεζόν. Ένα δυνατό δικαστικό δράμα που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έρχεται να μας θέσει σημαντικά ερωτήματα, να μας κάνει μέρος της ιστορίας και, στο τέλος, μας καλεί να δώσουμε την δική μας ετυμηγορία. Ο Βασίλης Παλαιολόγος, ο δικαστής στην παράσταση Terror, περιγράφει τις ιδιαιτερότητες της υπόθεσης και μας καλεί να αναμετρηθούμε με τις άγνωστες πτυχές της συνείδησής μας.
Συνέντευξη στον Θεόδουλο Παπαβασιλείου
Βασίλη, φέτος πρωταγωνιστείς σε ένα δυνατό δικαστικό δράμα, που παρουσιάζεται πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πες μας αρχικά λίγα λόγια για την υπόθεση…
Πρόκειται για ένα συμβάν μέσω του οποίου διαφαίνονται οι ορίζοντες της ανθρώπινης κρίσης και δράσης συνάμα. Ο Φέρντιναντ φον Σίραχ, μέσα από το πρώτο του αυτό θεατρικό έργο, μας μεταφέρει σε μια αίθουσα δικαστηρίου, δίνοντας τη δύναμη στους θεατές μέσω του νόμου να αποφασίσουν για την τύχη ενός ανθρώπου, του οποίου η προσωπική απόφαση δίνει τραγικό τέλος σε μια υπό εξέλιξη αεροπορική τραγωδία αεροπειρατείας.
Τι το ιδιαίτερο έχει αυτό το έργο;
Το βασικό του προτέρημα είναι πως, με το που ξεκινάει, σε εγκλωβίζει στον μέγιστο βαθμό, αφού σε αναγκάζει να γίνεις μέρος του. Οι κοινωνικοπολιτικές και φιλοσοφικές προεκτάσεις του, καθώς και τα μεγάλα θέματα αξιών και αρχών εντός και εκτός συντάγματος που διαπραγματεύεται, είναι επίσης ισχυρά χαρτιά τα οποία ο Φέρντιναντ φον Σίραχ χρησιμοποιεί για να σε καθηλώσουν.
Ποια είναι τα βασικά ερωτήματα και ηθικά διλήμματα που θέτει;
Ηθική, συνείδηση, αποφάσεις συνείδησης, δίκαιο, κράτος δικαίου, ευθύνη, σύνταγμα, αξίες, αξιοπρέπεια, ανθρώπινα δικαιώματα… και προ των πυλών η συλλογική συνείδηση, η οποία θα καθορίσει τη μοίρα ενός ανθρώπου.
Ήρωας, θύτης ή θύμα…; Εσύ αποφασίζεις!
Ένα ιδιαίτερο έργο, με μια ιδιαίτερη πρεμιέρα στη Νομική Αθηνών. Επιλέξατε αυτό τον χώρο καθαρά λόγω του θέματος;
Ήταν τεράστια πρόκληση να παρουσιαστεί αυτό το έργο στον φυσικό του χώρο. Η σκέψη γεννήθηκε όταν πια ο σκηνοθέτης της παράστασης, Γιώργος Οικονόμου, είχε ήδη στα χέρια του το έργο και, από τη στιγμή που μου το πρωτοανέφερε, άρχισα να οραματίζομαι έναν χώρο γεμάτο από τους νυν και αυριανούς λειτουργούς του νόμου να αποτελούν το πρώτο σώμα ενόρκων στην Ελλάδα. Ποιος δεν θα είχε τουλάχιστον την περιέργεια να αφουγκραστεί τη σκέψη τους;
Ποιες εντυπώσεις σας άφησε η εν λόγω παράσταση;
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που συνέβη ξεπέρασε τις προσδοκίες μου. Σε μια γωνιά του μυαλού κρατούσα πως πρωταρχικά το μεγαλύτερο μέρος του κοινού θα ήταν οι φοιτητές της νομικής, σαφώς οι καθηγητές, αλλά και μέρος θεατών εκτός νομικής (όσοι τουλάχιστον κατάφεραν να μπουν)… Ήμουν προετοιμασμένος ακόμα και ως πρόεδρος της αίθουσας να τους ανακαλώ στην τάξη… Ε, λοιπόν δεν το έκανα ούτε μια φορά. Η προσήλωσή τους υπήρξε μοναδική και το μέγεθός της φάνηκε στη διάλεξη που ακολούθησε μεταξύ υμών και ημών. Είναι αποδεδειγμένο πως, αν στον κόσμο δώσεις αφορμή να ασχοληθεί με θέματα ηθικής, δικαίου, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αξιοπρέπειας, θα τον έχεις πάντα απέναντί σου ως έναν ισχυρό συνομιλητή.
Ποιες διαφορές είδες σε σχέση με την πρεμιέρα στο Θέατρο Αθηνών;
Η συνθήκη κάτω από την οποία παρουσιάστηκε το TERROR στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών ήταν απολύτως απογυμνωμένη, εξολοκλήρου. Ακούστηκε το κείμενο και μόνο αυτό, χωρίς φώτα, σκηνικά και μουσικές. Naked truth.
Στο Θέατρο Αθηνών βλέπεις μια θεατρική παράσταση με μεγάλες διαφορές σε σχέση με το αμφιθέατρο Σαριπόλου. Παρ’ όλα αυτά, θεατές που παρακολούθησαν και τις δύο μού μετέφεραν ότι η καθεμιά είχε τη δική της δυναμική. Απλά στο θέατρο αναγκαστικά τα πλάνα σου είναι πολύ κοντινά, μια και θεωρώ ότι η ματιά του Οικονόμου είναι αρκετά κινηματογραφική.
Ποιοι πιστεύεις ότι είναι οι βασικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν και να καθορίσουν την άποψη του κοινού;
Τα γεγονότα κατά κύριο λόγο, το μορφωτικό-βιοτικό επίπεδο, οι διαφορετικές κουλτούρες, το συναίσθημα, η εργασιακή απασχόληση, ο τρόπος με τον οποίο γνωστοποιούνται τα αποδεικτικά στοιχεία, η ανακριτική διαδικασία, οι μαρτυρίες και οι αγορεύσεις… Θέλω να πω πως μια πληθώρα παραγόντων θα αποτελέσουν τη βάση της δικαστικής απόφασης των ενόρκων, η οποία μέχρι τελευταία στιγμή μπορεί και να είναι αβέβαιη.
Η παράσταση αυτή είναι αποτέλεσμα συνεργασίας πολύ αξιόλογων συντελεστών. Μίλησε μας γι’ αυτή την καλλιτεχνική συνάντηση.
Η αλήθεια είναι πως, όταν σκεφτόμουν το συγκεκριμένο θεατρικό, ήλπιζα να προκύψει μια συνεργασία ουσιαστική, δημιουργικά εποικοδομητική και στέρεη με συναδέλφους που θα αφουγκράζονταν το κείμενο με τρόπο παρόμοιο με μένα.
Το σύμπαν έδωσε τη λύση. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι πιο ισχυρό. Είμαι περήφανος και ενθουσιασμένος που συνυπάρχω δίπλα τους. Και μιλάω για όλους αυτούς που δούλεψαν για να στηθεί η παράσταση.
Τι σε εξιτάρει στον δικό σου ρόλο;
Η δυσκολία του!!!
Γιατί πιστεύεις ότι κάποιος πρέπει να δει το Terror;
Γιατί είναι καλό να αναμετριόμαστε πού και πού με τις άγνωστες πτυχές της συνείδησής μας.
Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση Terror