Συνδυάζοντας τη μεσαιωνική λάμψη του περιπετειώδους παρελθόντος του και τη σύγχρονη φινέτσα ενός κοσμοπολίτικου βορειοευρωπαϊκού αστικού κέντρου, το Ταλίν αποτελεί έναν παραμυθένιο προορισμό, που συναρπάζει με την καλαισθησία και την ατμοσφαιρικότητά του.
της Έλενας Κιουρκτσή
Απέναντι από το Ελσίνκι της Φινλανδίας, στη βόρεια ακτή της Εσθονίας, η πόλη του Ταλίν είναι αδιαμφισβήτητα η καλύτερα διατηρημένη μεσαιωνική πρωτεύουσα της Βόρειας Ευρώπης. Μικρά πλακόστρωτα σοκάκια, καλοδιατηρημένοι πύργοι, κόκκινες κεραμιδένιες στέγες, αιωνόβιες πύλες, κρυμμένες μαγευτικές αυλές και εκκλησίες με εντυπωσιακούς τρούλους και γοτθικά καμπαναριά αντιπροσωπεύουν επάξια το ένδοξο παρελθόν αυτής της μοναδικής πόλης, που το 2011 υπήρξε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Από τη Στοκχόλμη όπου βρισκόμασταν, ξεκινήσαμε απόγευμα με κρουαζιερόπλοιο και νωρίς το πρωί βρισκόμασταν στο πολύβουο λιμάνι του Ταλίν.
Ήταν η… 3η φορά που κάναμε αυτό το ταξίδι, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτή η πρώην σοβιετική πόλη που θυμίζει έντονα Σκανδιναβία, μάς είναι ιδιαίτερα αγαπητή. Το σύγχρονο Ταλίν με τους γυάλινους ουρανοξύστες έχει μετατραπεί σε ένα κοσμοπολίτικο τουριστικό πόλο με εμπορικά κέντρα, εναλλακτικές παμπ και καφέ, σοφιστικέ wine bars, προσεγμένα εστιατόρια αλλά και ενδιαφέρουσες πολιτιστικές εκδηλώσεις, χωρίς να χάσει τον μεσαιωνικό μυστικιστικό χαρακτήρα του. “Μαγνήτης” για όλες τις αισθήσεις είναι η παραμυθένια Παλιά Πόλη, όπου μέσα στα συντηρημένα τείχη, ένα συνοθύλευμα από πύργους, πλακόστρωτες πλατείες, σπίτια με μυτερές στέγες, σκοτεινά κελάρια και λιθόστρωτα δρομάκια τής χάρισαν δικαίως μια θέση ανάμεσα στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Άρωμα ιστορίας
Οι Δανοί κατακτητές, που το 1219 έχτισαν στο λόφο Toompea το “taani lininnus” ή αλλιώς το “δανέζικο κάστρο”, ουσιαστικά ονομάτισαν την πόλη του Ταλίν, που έμελλε να γίνει κέντρο του παντοδύναμου Χανσεατικού Συνδέσμου, δηλαδή του μεσαιωνικού συνεταιρισμού των Γερμανών εμπόρων. Έκτοτε, η πόλη γνώρισε άνθηση ως σημαντικός κρίκος ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση και έδρα των Γερμανών Ιπποτών. Η παρακμή του 16ου αιώνα συνδυάστηκε με Σουηδούς, Ρώσους, Πολωνούς και Λιθουανούς κατακτητές. Στην πορεία, από επαρχία της ρωσικής αυτοκρατορίας έγινε ανεξάρτητη χώρα και μετά κράτος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, για να ανεξαρτητοποιηθεί το 1991 και το 2004 να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Περιδιαβαίνοντας σε άλλες εποχές
Γεροδεμένα τείχη μήκους δύο χιλιομέτρων και 26 πύργοι περικυκλώνουν την Παλιά Πόλη, που σε μεγάλο βαθμό διατηρεί το χρώμα και την ατμοσφαιρικότητα του 14ου αιώνα. Κτίρια μεσαιωνικά ή κλασικά με στολισμένες προσόψεις, προσεκτικά αναπαλαιωμένες κατοικίες σε παστέλ αποχρώσεις, ιστορικές εκκλησίες και πλατείες δεν είναι παρά μια πρόγευση αυτής της αρχιτεκτονικής ομορφιάς.
Είναι χωρισμένη σε δύο συνοικίες: στο εμπορικό κέντρο Βαναλίν (Κάτω Πόλη) και στην παλιά αριστοκρατική γειτονιά Τόμπεα (Άνω Πόλη), που απλώνεται πάνω στον ομώνυμο, βραχώδη λοφίσκο. Σε παλαιότερες εποχές, αυτές οι δυο γειτονιές διαχωρίζονταν από μια τεράστια βαριά πόρτα που έκλεινε κάθε βράδυ.
Περνώντας από την εντυπωσιακή πύλη Viru, μπαίνουμε στο νότιο τμήμα της Παλιάς Πόλης. Εκεί συναντάμε το στενό της Αγίας Αικατερίνης με μαγαζάκια και γκαλερί που μας ταξιδεύουν πίσω στον χρόνο, όπως η μυστηριακή ICHTUS (από το ελληνικό Ιχθύς). Πολύ κοντά είναι η Πλατεία του Δημαρχείου με το μόνο ανέγγιχτο γοτθικό δημαρχείο της Βόρειας Ευρώπης όπου γίνονται εκθέσεις και εκδηλώσεις.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το παλιότερο φαρμακείο της Ευρώπης (του 1422), που λειτουργεί ως μουσείο με πολύ προσεγμένα εκθέματα στις μικρές του αίθουσες.
Εκκλησίες, Τέχνη και υπόγειες διαδρομές
Η εκκλησία του Αγίου Πνεύματος φημίζεται για το πολύχρωμο ρολόι της, το παλιότερο του Ταλίν. Πανέμορφη είναι και του Αγίου Νικολάου με το γνωστό έργο του 15ου αιώνα “Χορός με τον Θάνατο”. Από τις πιο μεγαλόπρεπες της μεσαιωνικής Ευρώπης είναι η Εκκλησία του Αγ. Όλαφ του 12ου αιώνα, που για την εποχή της υπήρξε το ψηλότερο κτίσμα του κόσμου (159 μέτρα).
Ο Καθεδρικός ναός της Παρθένου, το παλάτι-κάστρο Τόμπεα (στεγάζει σήμερα τη Βουλή της Εσθονίας), όπως και ο Ρωσικός Ορθόδοξος Καθεδρικός ναός Alexander Nevsky, που ανεγέρθηκε το 1900 στα χρόνια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, είναι από τα πλέον αγαπημένα αξιοθέατα.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχουν και το Ιστορικό Μουσείο του Ταλίν, όπως και το Μουσείο Τέχνης KUMU, που είναι το μεγαλύτερο της χώρας, με έργα Εσθονών δημιουργών από τον 18ο έως το 21ο αιώνα. Εκεί στεγάζεται επίσης η Εθνική Πινακοθήκη. Αν θέλουμε να γνωρίσουμε περισσότερα για την οχύρωση της πόλης και την καθημερινότητα στη μεσαιωνική περίοδο, ο 38 μέτρων πύργος Kiek in de Kök (που σημαίνει “κρυφοκοίταγμα στην κουζίνα”) του 1470 λειτουργεί ως μουσείο και συνιστά μια εξαιρετική ευκαιρία. Επίσης, πρόσφατα αποτελεί και το σημείο εκκίνησης για ξεναγήσεις στο “υπόγειο” Ταλίν, όπου μπορούμε να περπατήσουμε τα κρυμμένα τούνελ που βρίσκονται κάτω από τις οχυρές θέσεις του λόφου και να ακούσουμε παλιές και σύγχρονες ιστορίες -εκ των οποίων κάποιες αφορούν και τη δυνατή αλλά λιγότερο γνωστή πανκ σκηνή της Εσθονίας.
Χρήσιμες πληροφορίες
Πού θα μείνω: Στη παλιά πόλη καλά ξενοδοχεία είναι τα Baron Boutique Hotel Tallinn (www.barons.ee) και The Three Sisters Hotel (www.threesistershotel.com). Για πιο οικονομική διαμονή το hostel Old Town Munkenhof Guesthouse (www.oldtownmunkenhof.ee) έχει πολύ ωραία διακοσμημένα δωμάτια με ιδιωτικό μπάνιο.
Τοπικές νοστιμιές: Η Εσθονική κουζίνα συνιστά ένα ενδιαφέρον “υβρίδιο” σκανδιναβικών, γερμανικών και ανατολικοευρωπαϊκών γεύσεων. Τα συνήθη πιάτα βασίζονται στα λουκάνικα, το μοσχάρι, τον σολομό και το κυνήγι. Απαραίτητα συνοδευτικά το τουρσί λάχανο, καρότο, τα μαγειρεμένα μούρα, η sour cream και το μαύρο ψωμί. Στην παλιά πόλη προσεγμένα εστιατόρια που σερβίρουν εσθονική κουζίνα είναι το Vanaema Juures με σπιτικές γεύσεις, το Liisu Juures με καλές τιμές και το Kaerajaan με την ιδιαίτερη διακόσμηση. Οι γλυκατζήδες θα έρθουν “αντιμέτωποι” με σοκολατόπιτες, καραμελέ, πουτίγκα ή τάρτες με φρούτα του δάσους που σερβίρονται με καφέ στα πολυάριθμα στέκια της πόλης. Ξεχωρίζει η Pierre Chocolaterie με το ρετρό περιβάλλον και την απαλή κλασική μουσική στην “κρυμμένη” αυλή της οδού Vene, μέρος όπου μόνο ένας εμπνευσμένος παραμυθάς θα μπορούσε να φανταστεί. Όρκο θα παίρναμε πως είναι μια μυστική “πύλη”, που επιτρέπει να συναντηθούμε με χαριτωμένα και παιχνιδιάρικα ξωτικά και να συμμετάσχουμε μαζί τους σε ένα ολοζώντανο παραμύθι.
Για ποτό: Η νυχτερινή ζωή βρίσκεται στο κέντρο της Παλιάς Πόλης. Ενδιαφέρουσες παμπ είναι οι Karja Kelder και Seiklusjutte Maalt ja Merelt.
Πού να ψωνίσω: Στην οδό Muurivahe θα βρούμε πλεχτά πουλόβερ, κάπες, γάντια, κασκόλ και κάλτσες. Υπέροχα είναι και τα αστεία μάλλινα καπέλα. Στα μεσαιωνικά εργαστήρια της Katariina Guild’s οι καλλιτέχνες φτιάχνουν επί τόπου γυαλικά, κεραμικά, δερμάτινα ή μαντεμένια αντικείμενα, αλλά και πίνακες.
Πότε να πάω: Η καλύτερη εποχή είναι Μάιο με Σεπτέμβριο, όταν οι μέρες είναι μεγάλες και η θερμοκρασία καλή. Ειδικά στα τέλη Ιουνίου, όταν ο ήλιος ξεχνάει να δύσει, μπορούμε να απολαύσουμε τις περίφημες “Λευκές Νύχτες” του Ταλίν. Ωραία εποχή είναι και τα Χριστούγεννα, όταν οι εορταστικές εκδηλώσεις χρωματίζουν τη μεσαιωνική ατμόσφαιρα.
