Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός. Κάθε νέα θεραπεία βάζει το δικό της λιθαράκι στη αντιμετώπιση της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΣ), καθώς δίνει τη δυνατότητα στους ερευνητές να ανακαλύψουν επιπλέον στοιχεία της ανοσοπαθογένειας της νόσου. Σταθερός στόχος της συνεχούς έρευνας των τελευταίων χρόνων είναι ο έλεγχος του ρυθμού των υποτροπών, η επιβράδυνση ή ακόμη και αναστολή της εξέλιξης της αναπηρίας, και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
τoυ Θεόδουλου Παπαβασιλείου
Η Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια αυτοάνοση, χρόνια και φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και αποτελεί τη συχνότερη, μη τραυματικής αιτιολογίας νευρολογική διαταραχή που προκαλεί αναπηρία στους νεαρούς ενήλικες. Εκτιμάται ότι περίπου 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ΠΣ παγκοσμίως. Ενώ τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν, τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν θολή όραση, μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στα άκρα και προβλήματα στη δύναμη και στον συντονισμό. Οι υποτροπιάζουσες μορφές της ΠΣ είναι οι πιο συχνές.
Στο 34ο Συνέδριο ECTRIMS (European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis), που διεξήχθη πρόσφατα στο Βερολίνο, ειδικοί από όλο τον κόσμο συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από την έρευνα και τη θεραπεία της ΠΣ. Τα μηνύματα θετικά, καθώς η έρευνα φέρνει χρόνο με τον χρόνο τους ασθενείς πιο κοντά σε μια καλύτερη καθημερινότητα.
Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, η καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία τους, η τάση της έρευνας για πιο εξατομικευμένες λύσεις, αφήνουν ένα χαμόγελο αισιοδοξίας στους πάσχοντες, αλλά και τους οικείους τους. “Ο ψυχολογικός παράγοντας είναι πρωτίστης σημασίας σε όλα τα στάδια διαχείρισης της κατάστασης, τόσο κατά τη φάση της διάγνωσης, όσο και μετέπειτα. Ο ασθενής, αλλά και το περιβάλλον του, θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα πλήθος δυσκολιών και προκλήσεων, με τις οποίες θα αναμετρηθούν, γι’ αυτό και θα χρειαστεί να ενεργοποιήσει όλα τα ψυχικά αποθέματα που διαθέτει. Η ΠΣ δεν σημαίνει το τέλος, αλλά αυτό είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο και συχνά τη συνεργασία με ειδικούς (νευρολόγο, φυσίατρο, ψυχολόγο, φυσιοθεραπευτή, λογοθεραπευτή κ.λπ.), ώστε το άτομο να αντιληφθεί πως η ζωή αλλάζει, αλλά δεν σταματά”, τονίζει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΠΟΑμΣΚΠ), κα Βάσω Μαράκα, δείχνοντας με αυτά τα λόγια τη μεγάλη ανάγκη για θετικές ειδήσεις γύρω από την εν λόγω πάθηση.
Κάθε ασθενής είναι μοναδικός…
Κάθε ασθενής με ΠΣ έχει τη δική του προσωπική πορεία και, γι’ αυτόν τον λόγο, παρατηρούμε ότι διαφορετικοί ασθενείς αντιδρούν διαφορετικά στην ίδια θεραπεία. “Διαφέρουν οι υποκείμενοι μηχανισμοί της νόσου από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ακόμη και ο ίδιος ο ασθενής μπορεί να εμφανίζει αλλαγές στην ανταπόκρισή του σε μία θεραπεία, στο πέρασμα του χρόνου. Η έλλειψη ειδικών βιοδεικτών για τη νόσο και την ανταπόκριση σε μία θεραπεία δυσχεραίνει το έργο του ιατρού. Αυτές οι δυσκολίες, ωστόσο, αντιμετωπίζονται επί του παρόντος ακολουθώντας συγκεκριμένες κατά περίπτωση στρατηγικές παρακολούθησης της πορείας της νόσου”, θα τονίσει σε παλαιότερη συζήτησή μας ο κ. Νικόλαος Γρηγοριάδης, Καθηγητής Νευρολογίας Α.Π.Θ. και Διευθυντής του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, για να δείξει την ανάγκη της καλής συνεργασίας γιατρών και ασθενών, αλλά και τις ιδιαιτερότητες και δυσκολίες που υπάρχουν στην αντιμετώπιση της ΠΣ.
“Κάθε νέα θεραπεία προσφέρει κάτι επιπλέον στην αντιμετώπιση της νόσου. Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός. Η ομορφιά της ιατρικής, η τέχνη της ιατρικής, είναι να έχεις εξατομικευμένη προσέγγιση. Στην παρούσα φάση, δεν υπάρχει το τέλειο φάρμακο για καμία ασθένεια”, υποστηρίζει η κα Maria Rivas, Senior Vice President Global Medical Affairs της εταιρείας Merck. Η ίδια τονίζει τη σημασία της εξατομικευμένης θεραπείας, αναφέροντας πως η Merck δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο κομμάτι αυτό. “Η εξατομικευμένη θεραπεία είναι πολύ σημαντική, και εκεί είναι που στοχεύουμε και στο κομμάτι της έρευνας. Μέχρι στιγμής έχουμε τη Μαγνητική Τομογραφία που, σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι ένας από τους καλύτερους δείκτες, ώστε να δούμε αν τα φάρμακα επιδρούν στις φλεγμονές. Αυτό που αναζητούμε είναι ποιοι άλλοι ειδικοί δείκτες θα μπορέσουν να μας βοηθήσουν να αναγνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς, ώστε να μπορέσουμε να πούμε ποια θεραπεία είναι η καλύτερη”.
Νέα θεραπεία, ευκολότερη συμμόρφωση
Στο 34ο ECTRIMS παρουσιάστηκαν νέα δεδομένα σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των δισκίων κλαδριβίνης για τους ασθενείς με υποτροπιάζουσες μορφές της Πολλαπλής Σκλήρυνσης και επιβεβαιώνουν ένα θετικό προφίλ οφέλους-κινδύνου τής από του στόματος θεραπείας, η οποία λαμβάνεται για μέγιστο διάστημα 20 ημερών, για δύο χρόνια.
Δεδομένου ότι η πλειοψηφία των διαθέσιμων θεραπειών της ΠΣ απαιτεί συνεχή, τακτική χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, η θεραπευτική επιλογή των δισκίων κλαδριβίνης μειώνει το θεραπευτικό φορτίο των ασθενών, βοηθώντας έτσι και στην καλύτερη συμμόρφωσή τους στη θεραπεία. Το τελευταίο, μάλιστα, είναι θέμα που απασχολεί όλο και περισσότερο τόσο την επιστημονική κοινότητα, όσο και τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, που προσπαθούν να αξιοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία (προγράμματα υποστήριξης ασθενών, εκπαίδευση γιατρών, applications κ.ά.), ώστε οι ασθενείς να μην διακόπτουν τη θεραπεία τους.
Πολύ θετικά νέα για τις γυναίκες!
Ένα σημαντικό θέμα που απασχολεί τις γυναίκες με ΠΣ είναι το θέμα της εγκυμοσύνης. Η ΠΟΑμΣΚΠ διεξάγει ανά τακτά χρονικά διαστήματα ενημερωτικές εκδηλώσεις σχετικές με το θέμα αυτό, στην προσπάθειά της να ανατρέψει τον μύθο ότι η ΠΣ αποκλείει την απόκτηση παιδιών. “Η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν θέτει περιορισμούς στην απόκτηση παιδιών. Χρειάζεται η συμβουλή του θεράποντος ιατρού, σε συνεργασία με τον μαιευτήρα, προκειμένου να συναποφασίσουν για τη φαρμακευτική αγωγή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού”, υποστηρίζει η κα Μαράκα.
Στο Βερολίνο παρουσιάστηκαν δεδομένα που επιβεβαιώνουν ότι η έκβαση της εγκυμοσύνης δεν επηρεάστηκε αρνητικά από τη θεραπεία με ιντερφερόνη βήτα πριν από τη σύλληψη και/ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ένα ακόμη βήμα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, ένα ακόμη χαμόγελο αισιοδοξίας για ένα πιο φωτεινό αύριο…
