Ανήκει στις ονομαζόμενες “ανδρικές ασθένειες”, αλλά μπορεί να επηρεάσει αρνητικά, πέρα από την ποιότητα ζωής των ανδρών, και εκείνη των συντρόφων τους και τις ερωτικές σχέσεις. Συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 40 ετών και αποτελεί μία από τις πρώτες αιτίες επίσκεψης στον γιατρό. Ο λόγος για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, γνωστότερη ως “υπερτροφία του προστάτη”.
της Μαρίας Γλένη
Η πάθηση εμφανίζεται στη δεκαετία των 40-50 ετών, οπότε και αρχίζει να διογκώνεται σε μέγεθος ο προστάτης. Η φυσική αυτή εξέλιξη μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στην ούρηση καθώς, όσο ο αδένας υπερτρέφεται, τόσο συμπιέζεται η ουρήθρα. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί επιστήμονες της Mayo Clinic, δεν είναι απολύτως σαφές τι προκαλεί τη μεγέθυνση του προστάτη. Ωστόσο, μπορεί να οφείλεται σε αλλαγές στην ισορροπία των ορμονών, όταν τα χρόνια περνούν.
Οι αιτίες που “ενοχοποιούνται” για την εμφάνισή της είναι η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, ο σακχαρώδης διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις, αλλά και ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Με λίγα λόγια, η έλλειψη άσκησης, η παχυσαρκία, το κάπνισμα κ.ά.
Σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικανικής Ουρολογικής Ένωσης (AUA), τέσσερις στους δέκα άντρες εκδηλώνουν συμπτώματα της νόσου στην 5η δεκαετία της ζωής τους, φτάνοντας στην ηλικία των 80 ετών να αφορά σχεδόν το 100% των ανδρών.
– Τι είναι ο προστάτης;
Ο προστάτης είναι ένας αδένας σε μέγεθος καρυδιού που βρίσκεται κάτω από την κύστη και ο ρόλος του είναι διττός: βοηθά στην καλή λειτουργία της κύστης κατά την ούρηση και ενισχύει το σπέρμα, επομένως συμμετέχει και στη διαδικασία της σύλληψης.
– Τα συμπτώματα SOS
• Από τα πρώτα συμπτώματα της υπερτροφίας του προστάτη είναι η συχνουρία, ειδικά τις βραδινές ώρες, οπότε οι ασθενείς μπορεί να σηκώνονται ακόμη και κάθε δύο ώρες για να επισκεφτούν την τουαλέτα. Το γεγονός αυτό περιορίζει τον ύπνο στο ελάχιστο και, έτσι, αισθάνονται κουρασμένοι όλη την επόμενη ημέρα.
• Πρώιμο σύμπτωμα αποτελεί και η μείωση της ακτίνας των ούρων, δηλαδή τα “ούρα δεν πάνε μακριά”.
• Η δυσκολία να ξεκινήσει η ούρηση είναι ένα ακόμη σύμπτωμα που δείχνει ότι ο προστάτης έχει μεγαλώσει.
• Οι πάσχοντες, αρκετά συχνά, νιώθουν την επιτακτική ανάγκη να επισκεφτούν αμέσως την τουαλέτα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να εμφανίζουν ακράτεια ούρων, η οποία τους ταλαιπωρεί και τους οδηγεί και σε κοινωνική απομόνωση.
– Άλλα ύποπτα σημάδια
• Η διακοπτόμενη ούρηση.
• Η απώλεια σταγόνων ούρων μετά το τέλος της ούρησης.
• Το αίσθημα ατελούς κένωσης, η αίσθηση δηλαδή ότι η κύστη δεν άδειασε εντελώς.
• Η πλήρης αδυναμία ούρησης ή, όπως ονομάζεται επιστημονικά, “επίσχεση ούρων”. Μία επικίνδυνη κατάσταση, αφού τα ούρα που μένουν μέσα στην κύστη, δημιουργούν είτε ουρολοιμώξεις είτε παλινδρομούν προς τα νεφρά, με συνέπεια να διαταράσσεται και να επιβαρύνεται η λειτουργία τους.
• Ο πόνος στην κύστη, κυρίως κατά την ούρηση, σε περιπτώσεις ουρολοίμωξης ή αιματουρίας.
– Οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής
Οι ασθενείς δεν υποφέρουν μόνο από τα συμπτώματα της πάθησης, αλλά πολύ συχνά έρχονται αντιμέτωποι με καταθλιπτικά συμπτώματα, συναισθήματα ντροπής και μείωση της αυτοπεποίθησης. Καθόλου τυχαίο, αφού οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα ή ακόμη και η ακράτεια ούρων, περιορίζουν σημαντικά τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Την ίδια στιγμή, η πλειοψηφία βιώνει μια μόνιμη κόπωση, αφού δεν κοιμάται επαρκώς, ενώ και η ερωτική τους ζωή διαταράσσεται.
– Διάγνωση
Η διάγνωση της υπερτροφίας του προστάτη γίνεται με τρεις βασικές εξετάσεις:
• Δακτυλική εξέταση, κατά τη διάρκεια της οποίας ο θεράπων ιατρός εκτιμά το μέγεθος του προστάτη, την υφή και πιθανές κακοήθειες.
• Μέτρηση ροής ούρων που πραγματοποιείται με ειδικό μηχάνημα, προκειμένου να διαπιστωθεί η δύναμη, η ποσότητα και ο χρόνος της ούρησης.
• Υπερηχογράφημα του προστάτη, το οποίο προσδιορίζει με ακρίβεια το μέγεθος του αδένα, αν υπάρχει κατακράτηση ούρων, καθώς και σε τι κατάσταση βρίσκονται τα νεφρά.
– Θεραπεία
Η θεραπεία της καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη γίνεται είτε με φαρμακευτική αγωγή, είτε με χειρουργείο, όπου ανάλογα με το μέγεθος του προστάτη επιλέγονται διάφορες τεχνικές αφαίρεσης.
Εκτός από την ανοικτή επέμβαση που σήμερα εφαρμόζεται μόνο στους υπερμεγέθεις αδένες, η πιο δημοφιλής μέθοδος είναι η διουρηθρική προστατεκτομή, η οποία γίνεται χωρίς τομή από την ουρήθρα με ειδικό όργανο (μαχαιρίδιο) και με σύντομο χρόνο νοσηλείας (2-4 ημέρες).
Τα τελευταία δύο χρόνια εφαρμόζεται, με πολύ καλά αποτελέσματα, και η προστατεκτομή με λέιζερ.
– Τips
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής κρίνονται ως θεμελιώδους σημασίας.
• Εντάξτε την άσκηση στην καθημερινή σας δραστηριότητα.
• Ακολουθήστε μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και φτωχή σε λίπη.
• Κάντε καθημερινά τις γνωστές ασκήσεις Kegel για ενίσχυση των μυών του πυελικού εδάφους.
• Μειώστε την ποσότητα των υγρών που πίνετε, ειδικά πριν βγείτε ή κοιμηθείτε.
• Περιορίστε την καφεΐνη και το αλκοόλ, αφού είναι διουρητικά.
Πηγές
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/benign-prostatic-hyperplasia/symptoms-causes/syc-20370087
https://www.urologyhealth.org/urologic-conditions/benign-prostatic-hyperplasia-(bph)
https://emedicine.medscape.com/article/437359-overview
